'Avebe geeft hoogste voorschot ooit'

Het bestuur en de ledenraad van Avebe hebben de afgelopen week intensief gesproken over de gevolgen van de extreme droogte en hitte die voor zowel de aangesloten leden als de onderneming grote gevolgen heeft. Er is gezocht naar mogelijkheden die de leden ondersteunen, terwijl de beginselen van de coöperatie overeind blijven.

Leden moeten de afspraken, 4 ton per aandeel, naar vermogen waarmaken

Bert Jansen, bestuursvoorzitter Avebe

De coöperatie heeft besloten het huidige voorschot voor aardappelen geleverd in campagne 2018 per direct te verhogen. Het voorschot bedraagt 67 euro per ton bij 19 procent zetmeel. Het voorschot is daarmee ruim 17 procent hoger dan vorig jaar. Dit moet stimuleren dat er voldoende zetmeelaardappelen binnen de poorten van Avebe komen.

• Lees ook: Avebe verhoogt voorschot en keert leden 'maximaal uit'

Is een voorschot van 67 euro voldoende?

'Met de 67 euro ligt het voorschot 10 euro per ton hoger dan vorig jaar. Het is daarmee het hoogste voorschot ooit. Voor sommige leden, met een erg lage opbrengst aan zetmeelaardappelen, kun je niet genoeg doen. Bij een kleine oogst is elke betaling te weinig. Voor akkerbouwers met een relatief goede oogst kan dit de liquiditeit verbeteren.'

Een nog hogere voorschotprijs zit er niet in?

'We willen realistisch blijven. We zien op dit moment mogelijkheden tot verhoging van het voorschot. Dat is overigens niet de eindprijs. Als we voldoende aardappelen binnen krijgen, kunnen we opnieuw stappen nemen. Als coöperatie moeten we de lange termijn niet vergeten. We moeten daarom nu geen geld van de komende jaren uitgeven, want Avebe wil ook volgend jaar een goede aardappelprijs uitbetalen. We kiezen voor een gedegen aanpak die recht doet aan de situatie in dit jaar.'

Alles wat Avebe dit jaar verdient, gaan naar de leden?

'Ja. Een lage prijs voor de zetmeelaardappelen en veel winst voor Avebe zou dit jaar raar zijn. Van het resultaat gaat dit jaar geen geld naar de onderneming. Er gaat dus niets naar het eigen vermogen. Dat kan dit jaar als we tegelijk goed op de kosten letten. In combinatie met hogere prijzen voor de producten van Avebe en mits we voldoende grondstof krijgen, denken we dit jaar een goed resultaat neer te kunnen zetten.'

Avebe wil met de maatregelen niet afwijken van de uitgangspunten. Kun u dat toelichten?

'We houden het systeem van A-, B- en C-volume in stand. Daarnaast behandelen we alle leden gelijk. We maken geen onderscheid tussen leden met een slechte en goede oogst. Je zou met een staffel bijvoorbeeld hogere opbrengsten extra kunnen belonen, om zo meer aardappelen binnen te halen. Dat doen we niet. We gaan geen geld tussen de leden verschuiven. Wat we nu doen is een zo goed mogelijk signaal afgeven, overzichtelijk en direct voor de leden.'

Door een tekort aan aardappelen azen andere afnemers op de zetmeelaardappelen. Zijn de maatregelen voldoende?

'Hoeveel zetmeelaardappelen we met deze voorschotprijs binnenkrijgen, is moeilijk te zeggen. Dat komt ook omdat we nog moeilijk kunnen inschatten wat de droogte voor gevolgen heeft voor de gemiddelde opbrengst. De verschillen in opbrengsten zijn dit jaar erg groot.

'Wat leden zich moeten realiseren, is dat Avebe stabiel en voorspelbaar is en in de loop der jaren steeds beter presteert. Vorig jaar hebben we een recordhoge prestatieprijs gerealiseerd en dat moet leden vertrouwen geven. Bij consumptieaardappelen is het prijsniveau veel minder constant, kijk naar vorig jaar.'

Alle zetmeelaardappelen die leden voor Avebe hebben geteeld moeten ze ook leveren?

'Daar ben ik het volmondig mee eens. We zijn een coöperatie ten gunste van de leden. We zien onszelf als een geheel. Het is in het belang van de coöperatie om zoveel mogelijk zetmeelaardappelen binnen de poorten te krijgen. Leden moeten de afspraken naar vermogen waarmaken.'

De afspraak is 4 ton zetmeelaardappelen per aandeel, dat moeten ze leveren?
'De afspraak is 4 ton. Strikt genomen kunnen leden het overige aan andere afnemers leveren. Maar het is ook een kwestie van mentaliteit en gevoel. Avebe zou moeten krijgen wat de leden telen. Bij meer aardappelen kan de coöperatie beter presteren. Ik heb het gevoel dat de meeste leden er goed in zitten. Maar dat er telers zijn die gaan rekenen, is op zich logisch. Het zijn ondernemers.'

De Nederlandse Akkerbouw Vakbond heeft in een brief aan Avebe zorgen geuit.

'Die brief had Avebe niet nodig om de urgentie van de situatie duidelijk in beeld te krijgen. We hadden al vroeg in de gaten wat er aan de hand was. Ruim voor de zomer hebben we al diverse maatregelen genomen. Zo kijken we kritisch naar onze afzetmarkt en hebben we forse prijsverhogingen doorgevoerd. De NAV was wat ongeduldig. We willen niet halsoverkop handelen. We vinden het belangrijk om eerst de discussie met de leden af te maken. We moeten samen kijken hoe ver onze poolstok reikt en dan een besluit nemen.'

Dinsdag kwam Akkerwijzer van Agrio met een poll: Avebe-leden moeten ook nu trouw blijven aan hun coöperatie. Wat vindt u daarvan?

'Uit de poll blijkt dat ongeveer driekwart voor de coöperatie kiest en een kwart voor zichzelf. Maar of dit nu een representatieve weergave is, dat weet ik niet. Zelf vind ik dat je er in moeilijke jaren ook voor elkaar moet zijn. Als Avebe willen we de gezamenlijkheid benadrukken. We hebben een stabiel volume nodig om goed te kunnen presteren.'