'Hittedag kostte 5 kilo per koe'

Nieuws Melkvee Pieter Stokkermans 03 aug 2018 om 16:19uur

De enorme hitte van vorige week donderdag had forse gevolgen voor de melkgift. Volgens Leo Tjoonk van Agrifirm zakte de melkproductie bij melkkoeien wel 5 kilo per koe per dag. Dit kwam niet alleen door de hitte overdag, maar ook door de hoge temperatuur 's nachts.

Door de dagtemperatuur van wel 38 graden en de nachttemperatuur van 23 graden is de melkproductie op diverse bedrijven 'volledig weggezakt'. 'Het enige wat je kunt doen is de dieren 's nachts naar buiten doen, in de hoop dat het dan in de lege stal ook afkoelt', zegt Tjoonk.

Als gevolg van deze hitte steeg het ureumgetal in de melk soms wel met 5 tot 8 punten. Volgens Tjoonk komt dit door een combinatie van factoren. 'De koeien konden de hitte niet goed kwijt, de pens functioneerde minder goed en de dieren aten minder, waardoor de drogestofopname daalde.'

Herstel langzaam

De koeien komen deze dip moeilijk te boven. Dat hoort Tjoonk vanuit de praktijk, onder meer via de Agrifirm-droogtelijn. 'Vooral waar de melkgift fors daalde, neemt de productie nauwelijks toe. Bij bedrijven waar die daling minder sterk was, trekt de melkproductie weer aan, maar zijn de koeien nog niet op het oude niveau.'

Konden boeren iets aan deze dip doen? 'Wat helpt is koelen. In bijvoorbeeld Florida werken ze met sproeiers en grote ventilatoren. In Nederland zijn veel stallen niet op deze temperaturen ingericht. Dit was ook wel erg extreem. Verder is het zaak om te zorgen dat de koeien ruim voldoende drinkwater hebben, het liefst gekoeld. De situatie is vergelijkbaar met mensen, een kwestie van blijven eten en veel drinken.'

• Lees ook: Zes maatregelen tegen hittestress bij kalveren

's Morgens vroeg en 's avonds laat voeren

In Florida wordt vaak 's morgens vroeg en 's avonds laat gevoerd. Tjoonk kan zich hier deels in vinden. 'Het eten in de schemer past prima bij het natuurlijke gedrag van de koe. Maar het is ook belangrijk dat overdag voldoende vers voer wordt aangeboden. Door daarnaast nog voldoende energie en bicarbonaten bij te voeren, is de hittestress nog redelijk op te vangen.'

Dat veel ondernemers hun wintervoorraad al moeten aanspreken en nu vanwege de droogte een gemengd rantsoen voeren, is in dit geval volgens Tjoonk een pluspunt. 'Hierdoor heb je een zo constant mogelijke pensfermentatie. In een periode van hitte is het belangrijk dat je een energiedicht en uitgebalanceerd rantsoen voert. Omdat de koe minder vreet, moet iedere hap zoveel mogelijk constant zijn. Bij minder goed verteerbaar voer met veel celwanden kost het verteren van die celwanden juist energie, waardoor de koe extra warmte produceert.