'Ovalert werkt als zesde zintuig voor melkveehouder'

Naast tochtigheid maakt het systeem ook duidelijk bij welke koeien de gezondheid mogelijk niet helemaal in orde is. De boer kan eerder ingrijpen met minder zware middelen.

Dat ze enthousiast zijn over de ondersteuning van Ovalert bij hun bedrijfsvoering, is wel duidelijk. Melkveehouders Erik en Jolanda Luiten zouden het systeem niet graag meer willen missen. Ze hebben een bedrijf met 170 melkkoeien in het Gelderse Aalten. 'Vooral sinds Ovalert is uitgebreid met een gezondheidsmodule, zijn de mogelijkheden enorm toegenomen', vertelt Erik Luiten.

Systeem 24/7 werkzaam

'De eerste jaren gebruikten we Ovalert om tochtige koeien op te sporen. Dat was en is heel nuttig. Het systeem werkt 24 uur per dag en pikt meer dan 95 procent van de tochtige koeien eruit. Dat lukt je als melkveehouder niet', vervolgt hij.

'Tegenwoordig helpt Ovalert ook om je attent te maken op koeien waar wellicht iets mee aan de hand is, omdat ze ineens minder vreten, bijvoorbeeld.'

Anne Hulsman, marketingconsultant bij veeverbeteringsbedrijf CRV, constateert dat melkveehouders Ovalert vooral kennen van de mogelijkheden om te helpen bij het vruchtbaarheidsmanagement. 'Het systeem fungeert als zesde zintuig voor de veehouder. Maar dat Ovalert ook kan zorgen voor meer grip op gezondheid, is nog niet bij alle melkveehouders bekend', zegt ze.

Van poot- naar halsbandresponders

De melkveehouders Erik en Jolanda Luiten werken al jaren met Ovalert en sinds 2017 ook met de gezondheidsmodule. Ze begonnen met pootresponders om hun tochtige koeien op te sporen. Enkele jaren geleden hebben ze die vervangen door halsbandresponders.

'Enerzijds omdat we daarmee meer gedragingen kunnen volgen, zoals de vreet- en de herkauwactiviteit. Anderzijds omdat we halsbandresponders praktischer in het gebruik vinden. Het verwijderen of aanbrengen van een halsband gaat makkelijker dan zo'n stappenteller aan een poot', vertelt Erik Luiten.

Bij het melkveebedrijf is het vooral Jolanda Luiten die met Ovalert werkt. 'Het is een geweldig hulpmiddel. Tochtige koeien ontsnappen niet meer aan onze aandacht', zegt ze. 'Ovalert haalt ook vals-negatieve gevallen van tocht eruit. Dat zijn koeien waarvan je vermoedt dat ze tochtig zijn, omdat je ze een keer op een andere koe ziet springen.'

Gezondheidsmodule

Ook de gezondheidsmodule van Ovalert levert volgens haar nuttige informatie op. Ze prijst de betrouwbaarheid van de koe-attenties. 'Als een koe aan het eind van de droogstand ineens een dag minder vreet, dan weten we dat het tijd is om haar naar de afkalfstal te brengen. Bijna altijd is veranderend vreetgedrag een vooraankondiging van een naderende geboorte.'

Veranderingen die duiden op ziekte brengt Ovalert volgens de melkveehouders feilloos in beeld. 'Het mooie is dat het systeem de verzamelde informatie combineert met gegevens die elders beschikbaar zijn of komen', aldus Luiten.

'Wij melken onze koeien met robots en daarbij komt een schat aan gegevens vrij. Bijvoorbeeld de geleidbaarheid van melk. In combinatie met sensorinformatie over minder vreten en bewegen, is het systeem in staat om in een vroeg stadium aan te geven dat een koe mogelijk mastitis krijgt. Vaak meer dan een dag voordat je het zelf echt ziet', legt ze uit.

Antibioticumbehandeling uitsparen

'En een dag kan veel verschil maken. Vaak kun je een koe met beginnende mastitis genezen, door die te behandelen met uiermint. Het is veel waard als je op die manier een antibioticumbehandeling kunt uitsparen.'

Volgens Luiten betekent werken met Ovalert niet dat je als melkveehouder niet meer naar je koeien hoeft te kijken. 'Het is een hulpmiddel en dat blijft het. Zelf moet je altijd scherp blijven. Soms zijn er dagen of weken geen attenties. Maar dat kan ineens veranderen', waarschuwt ze. 'Het is wel zo dat naarmate je langer werkt met het systeem, je steeds meer verbanden gaat zien tussen gedrag van koeien en productiekengetallen. Alles hangt met elkaar samen.'

Hulsman merkt dat het voor melkveehouders die net starten met de gezondheidsmodule van Ovalert vaak lastig is om de informatie die beschikbaar komt goed te duiden. 'Bij vruchtbaarheid is het makkelijker. De sensoren geven aan of een koe tochtig is of niet. Maar bij ziekte zeggen de sensoren niet: die koe heeft die en die ziekte.'

Hulp van opstartcoach

Om melkveehouders te helpen bij het werken met de gezondheidsmodule, stuurt CRV bij iedere melkveehouder die start een zogenoemde opstartcoach langs. Dat is een speciaal getrainde dierenarts die een melkveehouder kan leren hoe hij gezondheidsinformatie kan interpreteren.

'Dat blijkt heel goed te werken', zegt Hulsman. 'Vaak is de eigen dierenarts van de melkveehouder ook bij het bezoek van de opstartcoach aanwezig.'

Ovalert levert informatie over de gezondheid van individuele koeien, maar ook over de gezondheidsstatus van groepen, zoals de vaarzen. Luiten: 'Je kunt de sensortechnologie ook benutten om bij zieke koeien te monitoren of de behandeling aanslaat. Dit alles draagt bij aan het verbeteren van diergezondheid en dierenwelzijn en het voorkomen van productieverlies.'

• Klik hier voor meer informatie