'Wij kunnen weer honderd jaar vooruit'

Medewerkers van Notebomers Bouwgroep voegen de muren van de nieuwe tweekapper. Voor de muren hergebruikte de melkveehouder de stenen van de oude werktuigbouwschuur. 'Wij wilden oude elementen in de schuur terug laten komen. Dit is een historisch gebied. Borg Verhildersum is onze overbuurman. De schuur moet daarom wel in de omgeving passen', zegt Fibo Zomerman.

Een landschappelijk inpasbare schuur met oude elementen, maar wel bruikbaar voor de boer. Dat waren zijn wensen. 'De houtconstructie was ontwricht. Wij stelden voor om de houden gebinten voor een deel eruit te halen en een stalenconstructie te plaatsen, zodat de schuur mee kan draaien in de bedrijfsvoering', vertelt hij.

'Daar werd eerst bedenkelijk naar gekeken. Maar als je dat goed kunt argumenteren, is er veel mogelijk. We hebben nu een grote ruimte waar je goed kunt manoeuvreren.' De schuur is 30 meter breed en 35 meter lang.

Uitdagend project

Voor bouwbedrijven bleek het project een uitdaging. Daar waar de eerste aannemer voor de klus bedankte, omdat hij 'alles plat wilde gooien en nieuwbouwen', nam Notebomers Bouwgroep de opdracht aan. De ondernemer werd gedurende het bouwproces steeds enthousiaster. 'Ik ben langs oude boerderijen gereden om uit te vogelen waar de koestaldeuren en oude ramen precies zaten. Het moet geen kitscherige toestand worden.'

Van zijn buurman, die zijn tweekapper had gesloopt en een nieuwe loods had gebouwd, nam hij een bovenlicht over. Zo treedt er bij dichte deuren toch licht in de schuur. Een oud raam dat hij op de kop tikte op Marktplaats liet hij namaken.

Blok aan het been

Zomerman gaat ervan uit dat de bouw rond 1 mei is afgerond. Dan is hij er zo'n vijf jaar mee bezig geweest.

'Ik heb weleens in een dip gezeten. Zeker toen er een half jaar lang geen dak op zat. Dat was een tijd lang 'blik op oneindig en verstand op nul'. Veel betrokkenen bij dit project bruisen van de energie. Daar put je zelf ook kracht uit. Toen mijn vader hier in 1977 kwam, voelde de monumentenstatus als blok aan je been. Je kunt het ook omdraaien. We hadden minder subsidie gehad als het geen monument was geweest.'

Kosten

De restauratie kost 250.000 euro. Van agrarische natuur- en landschapsvereniging Wierde en Dijk kreeg hij zo'n 30.000 euro voor landschappelijk bouwen. Ook waren er andere 'subsidiepotten'.

Dirk Notebomer van Notebomers Bouwgroep merkt dat meer boeren op deze manier hun monumenten willen herstellen, zeker in het aardbevingsgebied en in combinatie met asbestsanering. 'Je maakt iedereen er gelukkig mee, je houdt de bestaande boerderijen en boeren kunnen er goed mee uit de voeten', zegt hij.

Sneller goedkeuren

Wel moeten de gemeenten dit soort restauratieprojecten sneller goedkeuren, vindt akkerbouwer Geert Bos uit Usquert. Hij is lid van de werkgroep agrarisch landschappelijk bouwen van Wierde en Dijk. 'Een blikken loods via het bestemmingsplan bouwen, is het makkelijkst. Dat kost niet zoveel tijd. Wanneer je je nek uitsteekt door iets bijzonders te bouwen, duurt het veel langer. Dat is tegenstrijdig.'

Ook vraagt hij gemeenten een deel van de meerkosten van landschappelijk inpasbaar bouwen te vergoeden. 'Voor meer kwaliteit in het landschap is niet alleen de boer verantwoordelijk.'

Houten deur

Voor Zomerman zijn de bestemmingsplanprocedures verleden tijd. Alleen de deuren moeten nog worden geplaatst. 'We hadden aanvankelijk een sandwichpaneel met een streepje in gedachten', geeft Notebomer aan.

'Maar dat vond de gemeente niet mooi genoeg. Het moest een authentieke houten deur worden. De vraag is of het er over tien jaar nog mooi uitziet. Zo'n deur vergt wel meer onderhoud. Het is aan de boer hoe hij daarmee omgaat.'