'IJzeren vuist met fluwelen handschoen' vertrekt

Vos, geboren in 1967, volgde zijn middelbareschoolopleiding aan de Flevoschool in Huizen. Via een uitwisselingsprogramma volgde hij ook nog les aan het Gustavus Adolphus College in St. Peter in de Verenigde Staten, alvorens hij aan de Rijksuniversiteit Groningen economie studeerde. Vos begon in 1993 zijn loopbaan als management trainee bij Nedlloyd, om het vervolgens via de functie van Director Global Operations & Procurement tot Global Service Centres Director bij P&O Nedlloyd (gestationeerd in Pune te India) te schoppen.

In 2005 stapte Vos over naar de van oorsprong Deense transporteur Maersk, waar hij de functie van Area Manager voor Frankrijk, Iberië en Noord-Afrika aannam. Hij nam daarna de functie de functie van Chief Processor Officer, Head of IT & Head of HR aan en werd bij dit bedrijf uiteindelijk, in 2012, Chief Commercial Officer. In 2013 vertrok hij bij Maersk en op 1 januari 2014 trad hij in dienst bij FloraHolland als algemeen directeur. Wat Vos na zijn vertrek bij de bloemenveiling gaat doen, is nog niet bekend.

Bent u tevreden over uw prestaties bij FloraHolland?

'Als ik zo de reacties om me heen hoor, vinden veel kwekers het jammer dat ik wegga. Ze zeggen dat ik vertrouwen en passie heb gebracht. Telers begrijpen weer waar hun veiling heen gaat en dat was vier jaar geleden bij mijn komst niet zo. Internationale leden vertellen dat hun verbondenheid met FloraHolland groter is geworden en medewerkers zijn trots op hun bedrijf. Gezamenlijk hebben zij de cultuur bij FloraHolland verbeterd. Dat is iets wat ze zelf hebben gedaan.'

Dat is hoe anderen erover denken. Maar u? Wat waren uw hoogte- en dieptepunt bijvoorbeeld?

'Het hoogtepunt was het geformuleerd krijgen van de strategie. Iedereen heeft hieraan meegewerkt en we hebben het in het bedrijf en de coöperatie kunnen inbedden.

'Een dieptepunt wil ik het niet noemen, maar op het terrein van ICT hebben we niet snel genoeg stappen gezet. De oude systemen vormen nog een blokkade voor nieuwe ontwikkelingen als aftuinveilen en vandaag voor morgen.

'Mensen vragen wel eens: was de staking een dieptepunt? Nee, dat was die niet. Allereerst was ik net een paar weken binnen. Ten tweede kwam die voor een nieuwe algemeen directeur eigenlijk ook wel gelegen. Ik heb in die periode met zoveel mensen kunnen spreken en kunnen horen wat er allemaal aan de hand was en leefde.'

Een coöperatie leiden, hoe is dat?

'Het is heel anders dan een gewoon bedrijf aansturen. Je moet vertrouwen krijgen van de leden, terwijl hun belangen zo verschillend kunnen zijn. Die van bloementelers zijn bijvoorbeeld anders dan die van plantentelers, of die van grote telers zijn verschillend van die van kleine kwekers. Dat moet je allemaal bij elkaar houden en in één richting leiden. Dat vraagt heel veel energie.

'Er is draagvlak en daadkracht bij het leiden van een coöperatie nodig. Daar heb ik wel mee geworsteld. Ja, klopt, soms ging het mij niet snel genoeg. Je wilt per slot van rekening niet dat de veiling overkomt wat er met V&D is gebeurd.

'Wat een coöperatie leiden heel leuk maakt, is dat je met de leden en hun binding te doen hebt. Je bent bezig met hun dagelijks brood en daarom constant met de vraag wat er goed is voor die coöperatie. Leden hechten aan de coöperatie. Het nieuwe tarievenstelsel is daarvan een bewijs. Grotere telers zijn bereid mee te betalen aan de klok, terwijl zij daarvan geen gebruikmaken. Dat is het compromis van de coöperatie.

'Ik heb wel het idee dat FloraHolland te groot is geworden om alle leden met elkaar te binden. Het is daarom goed dat er subcommissies en verenigingen van kwekers ontstaan. Zo'n initiatief als in Rijnsburg, waarbij een groep kwekers gezamenlijk strijdt voor het behoud van de klok, juich ik toe. Dit maakt de coöperatie sterker. Daarop moet FloraHolland beter inspelen.'

Wat is leuk en minder leuk aan de sierteelt?

'Bij de sierteelt gaat het echt over Nederland, over het DNA van dit land. Als het om de bekendheid van Nederland gaat, staat de tulp op nummer één in het buitenland. De sector onderkent de eigen kracht niet. Dat is weer minder leuk aan de sierteelt.

'Kwekers onderschatten zichzelf. Ze hebben niet door hoe goed zij zijn in vergelijking met de rest van de wereld. Kwekers zouden internationaler moeten opereren. Daar liggen nog veel kansen.

'In de totale Nederlandse land- en tuinbouw staat de sierteelt er het beste voor. De Rabobank steekt daarom ook geld in deze sector. Dat komt door de kracht van deze coöperatie, die een stabiele factor is in de sector. Een kracht die ook wel eens wordt onderschat door de leden.'

U hebt doelen gesteld voor 2020, maar maakt niet mee of ze worden gehaald. Is dat niet jammer?

'Ja, dat is wel jammer, maar er zijn ook goede redenen om te vertrekken. Zoals al eerder gezegd toen ik mijn vertrek aankondigde, kan ik de plannen wel uitvoeren, maar krijg ik daar niet mijn energie van.

'Daarbij komt dat de nieuwe strategie van FloraHolland altijd sterk aan mij heeft gekleefd. Dat is niet gezond en ik heb daar nachten wakker van gelegen. De strategie moet verbonden zijn aan de coöperatie en haar medewerkers. Die moeten laten zien dat de strategie werkt.

'FloraHolland heeft met het aanstellen van Steven van Schilfgaarde als algemeen directeur voor continuïteit gekozen. Hij gaat verder met de strategie en zal daar ook een eigen saus over gieten en waarschijnlijk beslissingen nemen die ik niet had genomen.

'Achteraf gezien had ik de strategie niet aan een jaartal moeten hangen. Ik heb zo een tijdslijn vastgezet die gedurende het verloop niet meer logisch is. De strategie is een proces van continue verandering. Daar gaat het om. Het moet geen verwachting naar een bepaald jaar zijn.'

U staat te boek als een aimabele man die er ook hard in kan gaan. Herkent u dat?

'Ja, dat herken ik. Mijn vorige baas bij Maersk typeerde me als een ijzeren vuist in een fluwelen handschoen. Er hard ingaan is wel eens nodig om besluiten te kunnen forceren, vandaar.

'Ik doe het op bepaalde momenten ook wel expres: kwekers hebben die hardheid soms nodig en ze kunnen het hebben. Veel kwekers zitten zelf ook zo in elkaar. Beide kanten, de harde en zachte, zijn geaccepteerd bij FloraHolland.'

Wat is uw lievelingsbloem?

'De chrysant. Dat is een bloem met vertellingskracht, een bloem waar voor mij een verhaal aan vastzit. Ik heb niet altijd een gemakkelijke jeugd gehad. Ik zie me nog als kleine jongen naar de plaatselijke bloemist fietsen om met mijn laatste zakgeld een bos gele chrysanten te kopen voor mijn moeder.'