Boerengeluid in nieuwe gemeenten hard nodig

In de gemeente Leeuwarden heeft de gemeentelijke herindeling de grootste consequenties voor de agrarische sector. Zo gaan boeren in Leeuwarderadeel en Littenseradiel meer ozb betalen na de fusie. De gemeente kwam weliswaar met een compensatieregeling, maar deze is tijdelijk.

'Daar moet een oplossing voor komen. Dit is onrechtvaardig. Partijen erkennen het probleem, maar bedenken zich wel om te pleiten voor een hogere ozb voor woningen. Dat zijn veel kiezers. En de ozb hebben we hard nodig om de investeringen te doen', stelt Henk Deinum, wethouder economische zaken, ruimtelijke ordening en gebiedontwikkeling van Leeuwarden.

Bijstandsgerechtigden

Een ander zorgpunt voor boeren is dat zij straks dieper in de buidel moeten tasten omdat de stad met een aantal van 6.000 relatief veel bijstandsgerechtigden kent. Het terugdringen van het aantal mensen met een uitkering is een van de grootste opgaven voor de nieuwe gemeente, erkent Deinum.

Vrijdag sloot de wethouder met bedrijven die zijn aangesloten bij de businessclub van de gelijknamige club het Pact Cambuur om werklozen in de buurt van het stadion op de arbeidsmarkt te laten instromen. 'De nieuwe fastfoodketen Kentucky Fried Chicken heeft net 106 mensen aangenomen, van wie 60 mensen met een uitkering.' Volgens Deinum biedt dat ook kansen voor de agrarische sector. 'Boeren zitten verlegen om melkers. Er zijn heel veel mensen met mogelijkheden. Die mensen kunnen ook bij boeren aan de slag.'

Stadse allures

Deze stadse problemen blijven boeren in de toekomstige gemeente Westerwolde bespaard, stelt akkerbouwer en VVD-raadslid van de gemeente Bellingwedde Pieter Dinkla uit Bellingwolde. Bellingwedde fuseert op 1 januari met Vlagtwedde. De nieuwe gemeente Westerwolde gaat zo'n 25.000 inwoners tellen. De gemeenten konden tegenhouden dat de grotere gemeente Stadskanaal erbij kwam. 'Deze gemeente heeft stadse allures. Ze trekt echt alles naar zich toe. Dat botst met de andere gemeenten.'

Waar de nieuwe gemeente wel meer mee te maken krijgt, is met de inmenging van de Partij voor de Dieren, verwacht Dinkla. 'Daarom moeten we nog meer ons verhaal vertellen. Daar zijn boeren nog niet zo goed in. Als er discussies zijn, denken ze dat een ander het wel oplost.'

Cittaslow

Het VVD-raadslid heeft zijn twijfels over de impact van het nieuwe keurmerk Cittaslow van de fusiegemeente Cittaslow is het internationale keurmerk voor gemeenten die op het gebied van leefomgeving, landschap, streekproducten, gastvrijheid, milieu, infrastructuur, cultuurhistorie en behoud van identiteit tot de top behoren.

'De gemeenten willen weer terug naar honderd jaar geleden om toeristen te trekken, naar meer regionale afzet, meer natuur en biologisch. Dat is voor veel boeren niet te doen. We hebben hier nog veel grote bedrijven. Hun producten gaan de hele wereld over.'

Grootste gemeenten

In de gemeente Súdwest-Fryslân komt na de herindeling meer aandacht voor landschap en biodiversiteit. De gemeente wordt na 1 januari in oppervlakte de grootste gemeente van Nederland. Met meer dan zeshonderd agrarische bedrijven en meer koeien dan inwoners neemt de landbouw een belangrijke plaats in. Niet alleen qua ruimte, maar ook met het oog op werkgelegenheid en landschap.

De agrarische sector zoekt ontwikkelingsmogelijkheden, maar de vraag is waar deze liggen. CDA, grootste partij in de gemeente, en VVD vinden dat boeren binnen de gestelde kaders hun gang moeten kunnen gaan. Deze partijen zitten niet op extra regels voor landschap en biodiversiteit te wachten.

Vertrouwen in ambitie

'Laat een boer boeren op zijn eigen manier. Er gebeuren al veel goede dingen op het gebied van natuur en landschap. Ik heb vertrouwen in hun ambitie', stelde wethouder Gea Akkerman in het LTO-verkiezingsdebat.

Ook andere partijen hamerden op het belang van landschap en biodiversiteit. 'Je mag best wat eisen stellen', vond Angeline Kerver van GrienLinks. En Gerda van der Hoek van Gemeentebelangen Totaal Lokaal: 'De huidige manier van landbouw heeft geen toekomst en is slecht voor insecten, vogels en het landschap en daarmee ook voor het toerisme in de gemeente.'

Natuurinclusief boeren

Ook in gemeente Leeuwarden wordt biodiversiteit een belangrijk item, blikt Henk Deinum vooruit. 'De wereld verandert. We moeten meer naar natuurinclusief boeren. We hebben hier te weinig grutto's en te veel ganzen. Met elkaar moeten we op zoek naar vernieuwing.'

Ondertussen overlegt Alma den Hertog, regiobestuurder LTO Noord, met gemeente Groningen over de fusie in 2019 met Ten Boer. 'De gemeente krijgt er een hele nieuwe groep bij, die anders moet worden benaderd dan industrie en midden- en kleinbedrijf. Wanneer zij de heffingen gaat bekijken door de bril van kuubs en vierkante meters, dan ga je nat als agrarische sector. Bovendien is er vaak te weinig budget voor onderhoud van plattelandswegen. Zaak is om het hier vroegtijdig over te hebben. Anders wordt het net als vroeger: dat het ommeland wordt geregeerd door de stad. Dat moet je niet willen.'