Tuinbouw zoekt met academies nieuw doel

'We gaan niet weer een nieuwe onderzoeksagenda opstellen, dat is niet de bedoeling.' Dat zei programmamanager Jolanda Heistek van Greenport Westland-Oostland resoluut na afloop van de kick-offbijeenkomst van de Greenport Hub op donderdag 22 juni bij Koppert Biological Systems in Berkel en Rodenrijs.

'We hebben het toekomstbeeld 'Feeding and greening the megacities', dat blijft de leidraad. Vanaf vandaag wordt het practise by doing voor de Greenport Hub.'

Verbindingen

Geen nieuwe rapporten dus, maar het bij elkaar brengen van vragen uit de maatschappij en onderzoekers van universiteiten en waar mogelijk verbindingen leggen met de tuinbouwpraktijk. Want er liggen veel kansen voor de (glas)tuinbouw, zo bleek uit de verhalen van de tien sprekers die tijdens de kick-off van de Greenport Hub het woord namen.

Innovaties

De biobased economy, bijvoorbeeld, vraagt om nieuwe technologische en digitale innovaties, net als de groeiende bevolking en uitdijende steden. Hoe kunnen we deze groeiende bevolking voorzien van de juiste voedingstoffen? Duidelijk werd dat naast de technologische innovaties sociale en idealistische doelen een rol moeten spelen.

De kick-off was niet bestemd te zorgen voor een in beton gegoten onderzoeksagenda, stelde Heistek. Wel had de bijeenkomst als doel ideeën op te halen voor onderzoek, waarmee de drie aangesloten universiteiten in Delft, Leiden en Rotterdam zich samen met de sector kunnen bezighouden.

Hoger doel

'Er moet een hoger doel bestaan voor de tuinbouw dan alleen geld verdienen', vindt Peter Jens, directeur Strategische Allianties bij Koppert Biological Systems. Het huidige credo 'duurzaamheid' is onvoldoende als toekomstperspectief waar elk project langs gelegd wordt, stelt Jens. 'Het is tijdrekken om ons huidige levenspatroon vast te houden. Maar we moeten niet uit angst, maar vanuit mogelijkheden denken.'

De directeur Strategische Allianties kiest liever overvloed, hoop en leven als verhaallijn en pleit om die reden voor betere voeding voor iedereen. Vooral voor kinderen kort voor hun geboorte en in de eerste drie levensjaren.

Ondervoed

'Het een schande dat honderdduizend Nederlandse kinderen ondervoed zijn en niet de nutriënten in hun lichamen en hersenen krijgen die ze nodig hebben', stelt Jens. Hij pleit voor onderzoek naar duurzame oplossingen in voeding.

Ook kinderarts-intensivist Koen Joosten van Erasmus MC ging in op voeding bij kinderen. De kinderarts, die zich in de media eerder al een warm pleitbezorger toonde voor meer groenteconsumptie door kinderen, gaf een minicollege over het belang van goede voeding voor de volksgezondheid.

Kinderen krijgen te veel zout, zoet en eiwit, te weinig goede vetten en vezels en hebben een groot ijzertekort, zo blijkt uit het huidige eetpatroon. 'We hebben in Nederland een enorm gezondheidsprobleem. Dat komt voor een groot deel door voeding. Zo heeft 10 tot 20 procent van de pasgeborenen overgewicht en 25 tot 40 procent eet- en voedingsproblemen.'

Leren-lustenplan

Volgens Joosten kan de tuinbouw bijdragen aan een betere gezondheid door groenten en fruit aantrekkelijker te maken voor ouders en kinderen, zowel in smaak als uiterlijk. 'Maak een leren-lustenplan voor jonge kinderen', bepleit hij. En zet hun desnoods een aantrekkelijke regenboog aan fruit voor.

Ook voorzitter Herman de Boon van Biobased Delta vroeg zich af welke betekenis de tuinbouw heeft voor de maatschappij. Hij voorziet een antwoord in biobased economy. 'De Greenport Westland-Oostland kan de meest biobased hotspot worden van de Nederlandse tuinbouw, als kennis, bedrijfsleven en overheid hier de handen ineenslaan', stelt De Boon.

Reststromen

Het verwerken van reststromen uit bijvoorbeeld planten tot nieuwe producten is een voorbeeld, waar al aan wordt gewerkt. Maar ook restwarmte uit de industrie benutten om kassen te verwarmen hoort daar volgens De Boon bij. Verder noemt hij het benutten van planteigenschappen en inhoudsstoffen.

'De tuinbouw heeft een gouden toekomst als ze weet samen te werken met andere sectoren, zoals de chemische. Daar is een grote behoefte aan alternatieve materialen.'

Biologisch

Maren Schoormans, general manager EMEA bij Priva, keek naar kansen in met name het buitenland. 'De grachtengordel in Nederland is lyrisch over biologisch. Maar China wil groenten die clean zijn, met gezonde stoffen. Die mogen onder ledverlichting groeien.'

Volgens Schoormans wordt digitaal telen de toekomst. Ook gaat er nog veel meer gebeuren met vertical farming en ledverlichting. Om als Nederland aan te haken bij die ontwikkeling zijn veel meer knappe koppen nodig, vond hij met veel anderen. Er is een tekort aan digitale groene vingers, vandaar dat het smeden van een band met de universiteiten zo belangrijk is.

Dagvoorzitter Dick Veerman (Foodlog) sloot af met de conclusie dat de tuinbouw vanuit gedeelde principes moet werken aan een toekomst, wil ze echt succes hebben.