'Tijdens Oerol cijfer ik mij compleet weg'

'Wat gaaf, hè?' Oerolganger Susanne uit Arnhem tuurt minutenlang door de grote ramen van de kaasmakerij van biologisch schapenbedrijf De Zeekraal in Oosterend, een van de twaalf agrarische bedrijven op Terschelling.

'We houden erg van kaas. In de supermarkt hebben we de kaas van deze boerderij gekocht. Dat de boer ons drie minuten bijpraat terwijl hij het druk genoeg heeft, is heel bijzonder. Dit zijn de mensen die met hun werk onderdeel van Terschelling zijn. Het past helemaal in mijn Oerolbeleving om meer binding te krijgen met het eiland', glundert ze.

Gruttokuikenbeleefpad

Al meer dan 150 bezoekers heeft een Oerolvrijwilliger deze zaterdagmorgen geteld bij De Zeekraal van Gerben en Jolanda Bakker. Naast de theaterproductie waar twee keer per dag honderd mensen op af komen, is er een gruttokuikenbeleefpad dat Oerol samen met Vogelbescherming Nederland heeft ontwikkeld.

'We hadden eerder ook voorstellingen 's avonds, maar dat doen we niet meer. Overdag hebben we veel meer klandizie. Het doel is om de mensen binnen te krijgen door de winkel en ook weer door de winkel naar buiten te krijgen', zegt Gerben Bakker.

Extra omzet

Daar waar de schapenhouder normaal gesproken dagelijks 250 bezoekers ontvangt, is dat tijdens Oerol vier keer zoveel. Het levert hem 50 procent extra omzet op, vooral door de verkoop van kaas, ijs, wollen sokken en handcrème.

'Door wat we tijdens Oerol verdienen, kunnen we de rekeningen van de loonwerker betalen. Maar ook belangrijk is dat we kunnen laten zien wie we zijn. Vrouwen die hier nu komen, komen vaak met hun eigen kinderen weer terug.'

Naast de verkoop op zijn eigen erf staat Bakker tijdens het festival op drie braderieën en snijdt hij 40 kilo kaas voor de broodjes op het festivalterrein de Westerkeyn.

Grenzen

Er kan veel tijdens Oerol, maar de ondernemers stellen duidelijke grenzen. Het bedrijf krijgt soms de gekste vragen van theatermakers, merkt Jolanda Bakker op. 'Jaren geleden vroeg een gezelschap voor de slotvoorstelling om een schapenkop. Naast dat we dat heel vies vinden, kon het natuurlijk ook niet. Want de oormerken moeten terug naar Rendac.'

De veehouders stellen ook voorwaarden aan het opzetten van een theatertent. 'Ik heb al eens een haring geraakt tijdens het maaien. Een tent opzetten kan wel, maar ik vraag nu om een schets waar ze haringen nummeren', zegt Bakker.

Genieten

Het gaat allemaal buiten de bezoekers van het festival om. Die genieten zichtbaar. Bij de ingang van het bedrijf maakt Joop Westenbrink uit Krommenie foto's van de weidevogels op het beleefpad. 'Prachtig, die doorkijkjes. En met de vlag van Terschelling erop', stelt hij enthousiast vast.

Westenbrink is een Oerolganger pur sang. Al voor de 28ste keer komt hij er twee weken lang, met vrouw en twee zonen. 'Mijn jongens zijn hier geboren. Ze waren zes weken oud, toen ze voor het eerst meegingen. Een van hen is zelfs in de Brandaris getrouwd. Wanneer we niet gaan, krijgen we slaande ruzie.' Hij moet er snel vandoor. Zijn vrouw staat al een tijdje op hem te wachten en wenkt hem.

Geitenwollensokkentypes

Bijzonder volk vindt melkveehouder Ariën van Zwol uit Kinnum de festivalgangers. 'Veel Oerolgangers zijn geitenwollensokkentypes. Ze zijn heel vrij. Ze trekken ongevraagd een staldeur open. Of ze lopen door het land, gaan erin liggen en picknicken. Ik ga toch ook niet bij hen in de achtertuin lopen. Iedereen heeft recht op plezier, maar ik profiteer hier niet van.'

Melkveehouder Marten Vis uit Hoorn stelt dit jaar voor het eerst een stuk grasland dat hij huurt beschikbaar. Hij krijgt daar na onderhandelingen met de organisatie geld voor. 'We willen overal aan werken, als het in goed overleg gaat. Ik wilde dit jaar de graszode vernieuwen, dat doen we nu volgend jaar. Maar daar moet wel een prijs tegenover staan. De kachel moet blijven roken.'

Trendy

Even verderop, bij Lies, dompelt kaasmaakster Renske Cupido zich helemaal onder in Oerol. In haar kaaswinkel verkoopt ze 'lekkere, gezonde dingen'. 'Het Oerolpubliek heeft geld. Het duikt geen supermarkt in om kratten bier te kopen, maar het wil wijn, geitenkaasjes, broodjes rucola en kaasfondue. In kookbladen bekijk ik wat trendy is.'

En dat gaat er in als zoete koek, merkt Cupido. Waar de onderneemster in een normale week zo'n 2.000 euro verdient met de kaaswinkel, ligt dat tijdens een Oerolweek op zo'n 16.000 euro. 'Maar', benadrukt ze meteen, 'Oerol is ook afzien. Je cijfert jezelf compleet weg. Tien dagen is lang. We werken dag en nacht. Sommige ondernemers zijn na Oerol compleet gevloerd.'

Afgeleid

'Wat zoet, wat zoet!' Een fietser is compleet afgeleid, als hij een veulen ziet in een perceel grasland langs het fietspad langs de doorgaande weg. 'Dat liep er gisteren nog niet', stelt zijn vriendin enthousiast vast. Zonder na te denken trappen ze op de rem. 'Ho, ho', roepen fietsers die in tegengestelde richting komen. Het gaat net goed.

Tijdens het evenement is het ook voor de boeren uitkijken geblazen, als ze met machines de weg opgaan. 'Oerolgangers dromen. Wanneer we met de pers rijden, moeten we goed uit onze doppen kijken dat er geen zwevende festivalbezoekers voor onze wielen komen. Ze houden van een juttersbittertje en blowen ook een beetje', lacht Cupido.

Herkenbaar

Het zijn herkenbare verhalen voor voorzitter Jodi Kuipers van LTO Noord Terschelling. 'Tijdens het ontbijt hadden we het er nog over: mensen doen pas een stapje opzij, als je bijna over hun tenen rijdt. Daar wrijft het, dat de Oerolgangers het gevoel hebben dat het eiland van hen is', stelt hij.

'Aan de andere kant: ik leef in een gemeenschap. Soms ben ik aan het mest mixen en dan veroorzaak ik ook overlast. Tijdens Oerol is het leven en laten leven. En het is eindig. Je kunt het aftellen.'