'Glasgroente moet zich onderscheiden'

Dat blijkt uit de glasgroentevisie van de Rabobank. Er liggen volgens de bank veel kansen om waarde toe te voegen door onder meer onderscheidende kwaliteit, milieu-impact, gemak, exclusiviteit, beleving en gezondheid. Daarnaast door snelheid, manier en locatie van beleveren.

De glasgroentesector is de laatste twee jaar hersteld van de moeizame periode tussen 2009 en 2014. 'De markt voor groenten is letterlijk en figuurlijk gezond', zegt sectorspecialist Patrick Zwaan van de Rabobank.

Het rendement dat ondernemers realiseren is weliswaar deels afhankelijk van factoren waarop ze geen invloed hebben, zoals het weer, energieprijzen en wisselkoersen. Maar ze kunnen wel hun stempel drukken op verkoopmomenten, voorraadbeheer en marketing.

Afhankelijk van exportmarkten

Rabobank-analist Cindy van Rijswick constateert dat de Nederlandse glasgroentesector in de toekomst sterk afhankelijk blijft van exportmarkten. 'Ruim 80 procent van alle in Nederland geproduceerde glasgroente wordt geëxporteerd, veelal naar Duitsland en het Verenigd Koninkrijk en in mindere mate naar Denemarken, Finland, IJsland, Noorwegen en Zweden.'

Op deze Europese markten heeft Nederland marktaandeel gewonnen met een breed assortiment tomaten, goede kwaliteit en jaarrond levering. 'Bij paprika's en komkommers zal de positie van Nederland flink onder druk blijven staan als er niet meer onderscheidend vermogen wordt geboden', zegt Van Rijswick.

De Rabobank verwacht dat de huidige marktvolumes van tomaten naar 2026 zullen dalen. Van de belangrijke afzetmarkten stijgt de consumptie alleen in Frankrijk. Voor de Duitse en Britse markt zal de markt bij paprika behoorlijk groeien, terwijl deze voor komkommer beperkt is.

Marokkaanse tomaten

Marokkaanse tomaten zijn al jarenlang dominant op de Franse markt en hebben ook marktaandeel in het Verenigd Koninkrijk gewonnen. Bij paprika en komkommer neemt de concurrentiedruk voornamelijk vanuit Spanje toe. De Spaanse paprika wint terrein door lage kostprijs, goede kwaliteit en verlenging van het teeltseizoen.

Ook speelt de Spaanse tuinbouw in tegenstelling tot de Nederlandse snel in op de groeiende vraag naar biologische producten. Hoewel Nederlandse telers al relatief duurzaam telen, is het volgens EU-regelgeving niet toegestaan de productie als biologisch te certificeren zolang er in substraat wordt geteeld.

Als gevolg van de Brexit krijgt de Nederlandse glasgroentesector mogelijk te maken met invoerheffingen, andere valutaverhoudingen, importmaatregelen en meer lokale teelt. Dat kan gevolgen hebben voor tomaten, paprika's en komkommers. Deze groenten importeert het Verenigd Koninkrijk in grote mate.

Consument

De Rabobank wijst er in haar visie op dat de consument verandert. Traditioneel veel geconsumeerde en volumineuze producenten als appels, sinaasappels, bloemkool en witlof hebben het moeilijk. Tegelijk laten blauwe bessen, noten en snoeptomaatjes een grote groeimarkt zien. In Nederland vormen snacktomaatjes ondertussen het grootste tomatensegment in de supermarkt, gemeten in consumentenbestedingen.

Naast snackvarianten liggen er volgens de Rabobank mogelijkheden voor weinig gangbare groenten zoals Aziatische groenten, groenten als alternatief voor vlees, jaarrondteelt van verse kruiden en nieuwe slatypen, aroma's en specerijen en producten voor de farmaceutische en cosmetische industrie.

Online verkocht

De bank verwacht dat in 2030 een kwart van alle voeding online wordt gekocht. Hierdoor wordt de keten korter en transparanter en is er meer ruimte voor nicheproducten en andere verpakkingseenheden. 'Dat zal een forse impact op de keten hebben', aldus de sectorvisie.

Consumenten maken voor hun aankoopbeslissingen steeds vaker gebruik van digitale boodschappenlijstjes. Ondernemers kunnen hierop inspelen door slim gebruik te maken van sociale media en apps.