Mestbeleid lost volgens planbureau problemen niet op

Dat meldt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een evaluatie van de Meststoffenwet. Die wet is de Nederlandse uitwerking van de Europese Nitraatrichtlijn, gericht op verbetering van de waterkwaliteit door minder belasting uit de landbouw.

De onderzoekers stellen vast dat zo'n drastische vermindering van de fosfaat- en stikstofbelasting op gespannen voet staat met de bemestingsadviezen. De huidige aanpak van het mestprobleem loopt dus tegen zijn grenzen aan, rapporteert het PBL.

Nitraat in grondwater

Het mestbeleid heeft de afgelopen jaren wel resultaat opgeleverd. Zo wordt het nitraatdoel voor grondwater in het Zandgebied gemiddeld wel gehaald, ondanks het feit dat er in deelgebieden sprake is van normoverschrijding.

De verwachting is dat bij het huidige beleid de nitraatconcentratie in het Zuidelijk Zandgebied verder daalt. De voor 2027 vastgestelde KRW-doelen worden echter niet overal worden gehaald, waarschuwt het PBL.

Kwaliteit oppervlaktewater

Problemen zijn er met name rond de kwaliteit van het oppervlaktewater, waarvoor in de Kaderrichtlijn Water (KRW) doelen zijn vastgelegd. De doelstellingen voor fosfor worden op de helft van de meetlocaties overschreden, gemiddeld met bijna een factor twee. Landbouwgronden zijn hiervoor volgens het PBL de belangrijkste bron.

Het planbureau schetst drie lijnen om milieudoelstellingen te halen. De eerste twee zijn efficiënter te bemesten als onderdeel van een goede landbouwpraktijk en de aanpak van mestfraude. Dit voorkomt meer ingrijpende veranderingen in de bedrijfsvoering, zoals aanpassingen in gewaskeuzes en krimp van de veestapel.

Gebiedsgerichte benadering

De derde lijn die perspectief kan bieden is het overgaan tot een gebiedsgerichte benadering. Dat vraagt wel om maatwerk in de regelgeving en samenwerking met boeren en andere belanghebbenden binnen de regio.