Vergroening vraagt ook boerenverstand

De afgelopen jaren is de glastuinbouw duurzamer gaan werken door IPM toe te passen. Daarin staan acht principes centraal: preventie, monitoring, besluiten nemen op basis van drempelwaarden, toepassen van niet-chemische methoden, doelgericht inzetten van middelen met lage milieubelasting, middelen beperken tot noodzakelijk niveau, middelen afwisselen vanwege resistentie en leren en optimaliseren.

Tijdens het PlantgezondheidEvent op donderdag 23 maart in Bleiswijk houdt Helma Verberkt, beleidsspecialist en programmamanager plantgezondheid van LTO Glaskracht Nederland, een presentatie over het Onderzoeksprogramma Plantgezondheid Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen.

Vooroplopen

'Over IPM heeft iedereen de mond vol vanwege alle mogelijkheden die het biedt en waarin we in Nederland door een systeemaanpak voorop willen lopen. Doel daarvan is milieuwinst en innovatie door gerichte inzet van middelen en toepassingen', legt Verberkt uit.

'Als LTO Glaskracht Nederland willen we de ideeën verder concretiseren. We zijn op zoek naar praktische technologische oplossingen en meer robuuste biologische bestrijders. Daar zijn we al ver mee gekomen, maar soms loop je ertegenaan dat roofinsecten elkaar opvreten', vertelt de beleidsspecialist.

Utopie

'Ik maak me wel eens zorgen over hoe langzaam de ontwikkelingen gaan. De industrie moet blijven zoeken naar nieuwe biologische bestrijders, waarbij ik goed besef dat een allesopruimer een utopie is en blijft.'

Tijdens de workshop 'Top 10 vergroening' gaan directeur Conno de Ruijter van Agrodis en technisch directeur Dirk Bakker van Van Iperen in op de mogelijkheden en kansen in vergroening van de gewasbescherming, maar ook bespreken zij wat mogelijke bedreigingen zijn.

Green Deal

Verberkt, die de workshop leidt: 'Soms lopen we tegen strakke regelgeving aan. Met de Green Deal, ons voorstel in de Europese Unie om het toelatingsproces voor laagrisicomiddelen te versnellen, hebben we al veel voor elkaar gekregen. Nu is het zaak resultaten te laten zien.'

Soms moeten mensen gewoon hun verstand gebruiken om te beseffen hoe onlogisch regels zijn, vindt de beleidsspecialist. 'Als een middel bijvoorbeeld twee keer per jaar gebruikt mag worden door een hele kas heen, mag dat geen drie keer per jaar op 10 procent van het kasoppervlak. In dat laatste geval gebruik je maar 15 procent van de hoeveelheid in vergelijking met wat volgens de regels mag', vertelt zij.

Proefontheffingen

'Bij onze pilots, die we altijd samen doen met de overheid en het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb), werken we met proefontheffingen en proberen we aan te tonen hoe het anders en beter kan. Uiteindelijk zou dat moeten leiden tot betere wet- en regelgeving die aansluit bij de praktijk.'

Een van de pilotprojecten vindt plaats bij Paprikakwekerij Van der Spek in Bergschenhoek en is gericht op de aanpak van de boterbloemluis. Daarvoor zijn preventief galmuggen uitgezet. Tijdens de wekelijkse gewaswaarnemingen is tot nu toe geen luis gevonden.

Tien groene tips

De workshop komt met de tien meest perspectiefvolle groene tips. 'Binnen die tien is het moeilijk prioriteiten te stellen, omdat je spreekt over verschillende vormen van vergroening. Nieuwe scoutingtechnieken kunnen helpen bij de aanpak van ziektes en plagen. Er zijn nieuwe technieken waarmee we beestjes kunnen opsporen zoals de tomatengalmijt, die we vaak te laat opmerkten', zegt Verberkt.

'Met een scoutingbril of -loep kun je met een smartphone of tablet beestjes automatisch herkennen, zoals de witte vlieg.' Voor nieuwe ontwikkelingen moet de sector verder kijken dan alleen binnen de tuinbouw, want deze instrumenten komen vanuit een andere branche.

Bemesting

Een ander speerpunt is de gezondheid van het gewas, die beïnvloed wordt door bemesting. Luizen en enkele schimmels treden eerder op bij een hoge dosis stikstof. 'We worden ons er steeds meer van bewust dat er een relatie is tussen ziektes en kwalen en andere elementen', legt Verberkt uit.

'Ook precisielandbouw biedt kansen: daarmee kunnen we heel lokaal biologische middelen inzetten en steeds meer gebruikmaken van big data. Gegevens over de effecten die op één plaats in een bedrijf beschikbaar zijn, kunnen dan op andere plaatsen als voorkennis dienen voor het maatregelen- en middelengebruik', aldus de beleidsspecialist.

Telersverenigingen

'Dat geldt voor verschillende locaties van één bedrijf, maar in de toekomst mogelijk ook voor telersverenigingen van glasgroenten en excursiegroepen binnen de sierteelt', vervolgt zij.

'Verder zijn we aan het experimenteren met monitorsystemen, waarbij je kunt kiezen tussen vrij vliegende drones of een systeem dat een heel bedrijf doorkruist, zoals bij de teelt van tomaten en gerbera's, waar met vaste paden wordt gewerkt. Als er ook nog sensoren worden ingezet, die bijvoorbeeld naar spint zoeken in hogere delen van de plant of de geur van wolluis kunnen detecteren, zie ik daarvoor zeker interessante mogelijkheden.'