'Ondernemers zullen zich anders moeten verzekeren'

De voortschrijdende schaalvergroting. Extremer weer. En een overheid die zelfs in zeer schrijnende situaties niet te hulp schiet. Voor Koeckhoven zijn het dagelijks terugkerende thema's.

Achmea Agro is een coöperatieve verzekeraar met merken als Interpolis en Avéro in portefeuille. Op 23 juni werd nog eens duidelijk tot welke schade extreem weer kan leiden: in Noord-Limburg en Zuid-Oost-Brabant liet een combinatie van wind, regen en hagel een spoor van vernieling achter.

'Achmea heeft in het gebied inmiddels circa 125 miljoen euro uitgekeerd aan glastuinders', zegt Koeckhoven. 'En nog ongeveer 30 miljoen euro aan akkerbouwers en veehouders.'

Toch leeft het idee dat verzekeraars mondjesmaat uitkeren.

'Onze cijfers laten echt een ander beeld zien.'

Ondertussen staan Interpolis en ZLTO tegenover elkaar. Inzet is de schade aan het dak van een ligboxenstal. Interpolis wijt dat aan hagel, ZLTO aan storm. De betrokken melkveehouder is wel verzekerd tegen stormschade en niet tegen hagelschade.

'Die zaak is onder de rechter en daarom ga ik daar niks over zeggen. Maar ik vind de hele gang van zaken wel bijzonder pijnlijk, ook gezien de historische banden tussen Interpolis en ZLTO.'

In het algemeen, hebben veehouders hun stallen afdoende verzekerd tegen hagelschade?

'In 2006 hebben we 30.000 agrarische ondernemers nog eens in een brief gewezen op de mogelijkheid om stallen en loodsen apart te verzekeren tegen hagel. Aanleiding was de schade die destijds is ontstaan door extreme sneeuwdruk. Ongeveer een derde heeft gekozen voor zo'n aparte verzekering. Bij ondernemers mét zo'n verzekering wordt de schade conform de voorwaarden vergoed.'

Veel van die daken bevatten asbest. Opruimen na een calamiteit is kostbaar. Valt dat ook onder de verzekering?

'Bij verzekeringen met hageldekking afgesloten tot en met 2012 wél. Bij polissen van latere datum niet meer. Reden: sinds 1993 is gebruik van asbest verboden. Veel asbesthoudende daken zijn oud en dun en daarmee zeer gevoelig voor hagel. Er is dan geen sprake meer van een 'onzeker voorval'.

'De bepaling uit 2012 voorkomt dat asbestsanering via de verzekering loopt.'

Glastuinbouwbedrijven van meer dan 50 hectare en varkensbedrijven met tienduizenden dieren: zijn die nog te verzekeren?

'Bij een stalbrand was vroeger een schade van 100.000 euro gebruikelijk. Nu praat je snel over miljoenen. De impact is veel groter.

'Tegelijkertijd is de kans dat zich een calamiteit voordoet veel kleiner geworden dankzij risico-inventarisatie, preventie en innovatie. Het gehard glas waarmee de kassen nu gerepareerd worden, is vijfmaal sterker dan het traditionele glas.'

Ondernemers kunnen zelf veel doen om risico's te verkleinen.

'Ja. Een andere manier van risicospreiding is compartimentering. Sommige glastuinders kweken al hun uitgangsmateriaal in één kas. Dat kun je ook spreiden over twee locaties.'

Alleen op die manier is de premiehoogte in de hand te houden?

'Ja. Vergeet niet, wij zijn een coöperatie, en de kern van ons product is solidariteit tussen ondernemers. De voortschrijdende schaalvergroting stelt die solidariteit op de proef. Iedere euro schade die wij uitkeren, is ooit een euro premie geweest. Wij kunnen geen geld maken.

'Onze glastuinders betalen samen jaarlijks 65 miljoen aan premie. Zet dat eens af tegen die schadepost van 125 miljoen op één dag in Limburg en Brabant. Schade kan ongelooflijk snel oplopen. Een verhoging van de premie van hagel- en stormverzekeringen is dan ook onvermijdelijk. Ik schat die op 10 procent.'

Deze zomer werd pijnlijk duidelijk dat relatief weinig boeren een brede weersverzekering hebben afgesloten.

'Achmea stond aan de wieg van de Onderlinge Weersverzekering (OWV). Eind 2011 zijn we daarmee gestopt, vanwege een gebrek aan deelnemers.

'Een brede weersverzekering heeft alleen kans van slagen bij voldoende schaal, en die ontbreekt nu in Nederland. In de Verenigde Staten gaan er miljarden in om. Je zult het hier dus op Noordwest-Europese schaal moeten aanpakken. Ik sluit niet uit dat dat in de nabije toekomst gaat gebeuren.'

De overheid bleef afgelopen zomer aan de zijlijn: boeren en tuinders hadden zich kunnen verzekeren, luidde het standpunt.

'Daar ben ik het niet mee eens. In zo'n situatie heeft iedereen een verantwoordelijkheid. Ondernemers moeten in staat zijn de eerste klap op te vangen. En verzekeraars moeten verzekerden uitkeren volgens hun polisvoorwaarden.

'Maar soms is de calamiteit zo uitzonderlijk, zoals nu door de hevige regenval, dat je financiële bijstand van de overheid mag verwachten. In veel andere landen gebeurt dat ook. In Nederland helaas niet. Onze overheid zegt veel waardering te hebben voor de land- en tuinbouw, maar het lijkt bij woorden te blijven.'