Broers uit Borgercompagnie strijden voor mestvergister

'We zijn nu drie jaar aan het stoeien met gemeente Veendam', zegt Martien Dankers uit Borgercompagnie. Samen met zijn broer Robert schakelde hij volledig om van gemengd bedrijf met melkveehouderij en akkerbouw op energieproductie. In 2012 breidden ze het bedrijf uit om digestaat te kunnen indrogen en zo de productiewaarde te vergroten. Die uitbreiding werd ook gewoon vergund. De problemen begonnen in 2013, toen de eerste klachten van omwonenden binnenkwamen over geurhinder en geluidsoverlast. Het is nu zover opgelopen dat de gemeente sinds 2014 regelmatig dwangsommen oplegt.

Het conflict draait in feite om de interpretatie van de milieuvergunning. De gemeente vindt dat Dankers Bio Energy zich daar niet aan houdt, maar de broers spreken dat tegen. Milieuadviseur Peter Frank van Benthem van BMD Advies die hen bijstaat, spreekt van een tekortkoming in regelgeving. 'De milieuvergunning stelt kaders zonder er duidelijke eisen aan toe te voegen. Er is geen geurbeleid en geen geurnorm. Dan is het voor beide partijen moeilijk, omdat geur iets subjectiefs is.'

Transportbewegingen

Wat het transport betreft heeft Dankers Bio Energy een vergunning om tien vrachtwagenbewegingen en 22 trekkertransporten per dag uit te voeren of te ontvangen. Maar ook daar is ruimte voor interpretatie, stelt Van Benthem vast. 'Ga je uit van het totale vervoersprofiel zoals Dankers dat hanteert of van specifieke voertuigen binnen dat profiel?' Voor de geuroverlast is de dwangsom vastgesteld op 25.000 euro voor elke dag dat de gemeente constateert dat het bedrijf zich niet aan de eisen houdt. Wat de verkeershinder betreft ligt de dwangsom op 5.000 euro voor elke vrachtwagen die het vergunde maximum overschrijdt.

Dankers benadrukt de goede wil van hem en zijn broer om tegemoet te komen aan klachten uit de buurt. 'Als het kan, doen we het anders. We erkennen dat er mogelijk geurhinder is, maar je kunt er niet zomaar een getal aan vastplakken.'

Preventieve maatregelen

Tijdens het opschalen van de installatie in 2012 werden al preventieve maatregelen toegepast ter beperking van geluid- en geurhinder. Zo werden de bestaande bedrijfsgebouwen opgedeeld in compartimenten, werden containers geplaatst voor de opslag van bijproducten en later werden ook luchtwassers geïnstalleerd. Al met al een investering van zo'n 3 ton, aldus Dankers. Tegelijk werd met een groepje omwonenden als geurpanel rondgelopen om eventuele geurhinder te kunnen vaststellen. Dat leverde geen problemen op. 'Daarna ging het toch fout. De stemming in de buurt sloeg om; er ontstond gekonkel in het dorp. Het werd: we willen Dankers weg. En de gemeente gaat hier nu in mee.'

Dankers ging aan tafel met de gemeente. Ze spraken af dat er aanvullend onderzoek zou komen naar de transportbewegingen op het bedrijf. Ook daar liep het scheef. 'In plaats van dat ze bij de gemeente een akoestisch profiel hanteren, gaat het om aantallen vrachtwagens. En de uitkomsten van hoe wij tellen en wat de gemeente vaststelt verschillen', zegt Van Benthem. Hij blijft erbij dat wat het bedrijf doet, past binnen de geluidsnormen. 'Alles is doorgerekend.'

Kerngroep

In overleg met de gemeente kwam er een kerngroep waarin alle partijen regelmatig gesprekken voerden: Dankers, omwonenden en de gemeentelijke omgevingsdienst. 'Wij houden vast aan het principe dat ze Dankers Bio Energy moeten behandelen als agrarisch bedrijf en niet als een industrieel complex. Dat staat ook in het bestemmingsplan en het biedt de meeste ruimte', licht de ondernemer toe.

Het kerngroepoverleg strandde toen de gemeente uit dit overleg stapte. 'We worden zwartgemaakt, maar we houden de moed erin. We laten ons niet wegjagen', zegt Dankers. 'Nu de gemeente met dwangsommen komt, probeert hij zijn gelijk te halen bij de rechter. 'Ze willen een norm stellen, terwijl er geen keiharde norm is, en zonder te kijken wat een bedrijf kan realiseren.'
Woensdag was de zitting bij de voorzieningenrechter in Groningen. De uitspraak wordt over twee weken verwacht. Tot die tijd wil gemeente Veendam niet reageren.