Uitstoot broeikassen verminderen is lastig

Dit staat in het woensdag verschenen rapport 'Balans van de Leefomgeving 2016: Richting geven - Ruimte maken' van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het PBL maakt de balans op van de toestand van de leefomgeving en plaatst daarbij ontwikkelingen op het gebied van milieu, natuur en ruimte. Aanleiding is het klimaatakkoord van Parijs dat vraagt om een forse reductie van de uitstoot van broeikasgassen.

Het huidige rijksbeleid is volgens het PBL redelijk succesvol waar het gaat om onze dagelijkse leefomgeving. 'Het drinkwater is schoon, onze steden zijn goed bereikbaar en we produceren steeds minder afval.' Het PBL signaleert echter nog wel grote opgaven op het gebied van de leefomgeving.

Meer dan energietransitie

'Het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen vraagt om meer dan alleen een energietransitie', aldus het PBL. Vooral in de veehouderij is het lastig om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. In de lucht- en scheepvaart neemt de uitstoot naar verwachting toe. Als de uitstoot van broeikasgassen in deze sectoren niet vermindert, is in andere sectoren, zoals de industrie en de elektriciteitsproductie, extra reductie nodig.

Het PBL stelt dat de milieudruk van landbouw op natuur en water te hoog blijft. 'De Nederlandse landbouw is per eenheid product milieuefficiënt, maar loopt in het dichtbevolkte Nederland tegen harde grenzen aan. Het hoge productievolume leidt tot hoge ammoniakuitstoot, te veel mest, verontreiniging van het oppervlaktewater en te veel fosfaat.'

Afschaffing melkquotum

'Zo heeft de afschaffing van het melkquotum gezorgd voor verdere schaalvergroting in de melkveehouderij en grotere milieudruk. Een belangrijke sleutel om natuurdoelen (Vogel- en Habitatrichtlijn) en de normen voor de waterkwaliteit (Kaderrichtlijn Water) te halen ligt dan ook bij de landbouwsector', schrijft het PBL.

Op het grensvlak van landbouw en natuur is er behoefte aan een helder perspectief op een economisch robuuste en ecologisch duurzame landbouw, aldus het PBL. Het adviesorgaan noemt daarbij de transitie naar een circulaire economie. 'Tegelijkertijd staat de circulaire economie nog in de kinderschoenen. Overheidsbeleid is nodig om belemmeringen weg te nemen en ruimte te bieden aan marktpartijen voor innovatie om verdere uitputting van grondstoffen te voorkomen.'