Vader en zoon van de ene op de andere dag bioboer

Wat doe je als gangbare boer met een gespecialiseerd pootgoedbedrijf als het biologische bedrijf van je buurman te koop komt? Kees en Marinus Hospers uit Marknesse waagden de sprong en werden van de ene op de andere dag biologische telers.

'Het is maar de vraag of we deze stap ook onder andere omstandigheden zouden hebben gezet', zegt Kees Hospers. 'Natuurlijk komt het land van de buurman maar één keer te koop, maar ook nog overschakelen naar biologisch is toch een ander verhaal. Als we niet de begeleiding van buurman Anton hadden gehad, weet ik niet of we het hadden gedaan.'

Begeleiden

Die buurman hechtte er sterk aan dat de biologische teelt en handel na de verkoop zouden worden voortgezet. Als tegenprestatie was hij bereid om vader en zoon Hospers intensief te begeleiden.

Marinus Hospers zag de aankoop om een andere reden wel zitten. 'Ik liep al langer rond met de wens om wat meer te doen met onze eigen producten. Niet alleen telen en bewaren, maar ook de verwerking en de handel zelf oppakken. Ik wilde meer schakels van de keten binnen ons bedrijf halen. In de biologische sector is dat veel meer gemeengoed dan op gangbare bedrijven.'

Opslag en verwerking

De onderneming van de buurman bestond niet alleen uit een teeltbedrijf, maar omvatte ook de opslag en verwerking van onder andere kool en pastinaak. Dat paste dus prima. Maatschap Hospers kon alle bestaande contracten overnemen en werd door de buurman geïntroduceerd bij de handelspartijen.

'Dat was natuurlijk een groot voordeel', zegt Kees Hospers. 'Maar daar heb je maar even profijt van. Daarna moet je gewoon jezelf bewijzen als betrouwbare leverancier van een goed product.' Anderhalf jaar later kunnen de Hospers concluderen dat dat is gelukt. 'De belangrijkste klanten zijn gebleven.'

Andere gewassen

Vader en zoon hebben na de overname afscheid genomen van een paar kleine gewassen. Met de venkel en de Chinese kool zijn ze gestopt; er kwamen kroten voor in de plaats. Verder bestaat het biologische bouwplan uit aardappelen (consumptie en pootgoed), kool (witte, rode, spits- en savooiekool), grasklaver en pastinaak.

'Kool en pastinaak zijn onze belangrijkste biologische gewassen', vertelt Kees Hospers. 'Van de pastinaak gaat het gros in de versmarkt en een deel in groentechips. De grasklaver wordt gehuurd door een veehouder uit de buurt; die haalt ook ons groenteafval op voor veevoer.'

Kruisbestuiving

De teelt van pastinaak is zo goed bevallen dat die ook is geïntroduceerd op het gangbare bedrijf, ten koste van witlofpennen. Daarmee ontstond meteen een soort kruisbestuiving tussen beide bedrijven. 'We kunnen de verwerkingslijn nu gebruiken voor een groter areaal', legt Kees Hospers uit.

Maatschap Hospers verwerkt regelmatig producten van collega-biotelers. 'Dat is een bewuste keuze. Met verwerken verdien je altijd wat, met de handel moet je het elke keer weer afwachten.'

Elkaar helpen

Bij die handel is het vader en zoon opgevallen dat biologische telers elkaar makkelijk helpen. 'Als een afnemer iets wil, dat jij niet hebt, haal je het zo bij een collega. Dat werkt heel plezierig.'

Ook het onderlinge gebruik van machines maakt deel uit van de kruisbestuiving. De schoffelmachine wordt tegenwoordig ook ingezet in de peen op het gangbare bedrijf. En de Treffler eg heeft zijn diensten bewezen bij het breken van korsten na het zaaien.

Beheersing

Bij de overstap naar biologische teelt moesten Kees en Marinus Hospers op veel fronten door een gewenningsproces. 'In de gangbare teelt ben je gericht op bestrijding, als bioboer moet je focussen op beheersing.' Dat viel nog niet mee, laat Kees Hospers doorschemeren. 'In het begin zie je in elke rups een bedreiging.'

Ook het aspect van de eigen handel was nieuw. 'We zetten weliswaar al onze groenten af via Nautilus, maar je hebt er toch een boel drukte van. Het gaat vaak om kleine hoeveelheden; de hele dag gaat de telefoon. En drie keer per dag komt er een vrachtauto op het erf.' Dat deel van de nieuwe werkzaamheden rust niet voor niets op de schouders van zijn zoon die er meer lol aan beleeft. 'Maar de teelt en bewaring doen we samen.'

Leerschool

Overigens was ook de bewaring van veel van de nieuwe groenten een hele leerschool. 'Bij bioteelt moet je veel alerter zijn op ziektes die sluimerend aanwezig zijn en zich in de bewaring kunnen openbaren. Maar dat vinden we niet erg. Integendeel. Het is juist leuk om er bovenop te zitten.'

Anderhalf jaar na de omschakeling hebben de positieve sentimenten sterk de overhand. 'Alles bij elkaar is het goed bevallen', zegt de ondernemer. 'We staan er nog steeds allebei achter en ik sluit niet uit dat we ooit nog gaan uitbreiden in de bioteelt. Maar nu eerst een paar jaar vet op de botten kweken.'