Volgens de computer is uw zoon te zwaar

'Volgens de computer wel.'
'Kan me niet schelen wat de computer zegt. Kíjk naar hém.'
'Drinkt hij diksap? Of appelsap misschien?' 'Ja, appelsap. Wel eens. Van zelf geperste appels.'

De verpleegkundige schudt haar hoofd. 'Beter van niet. Al die suikers. Geef hem gewoon water.' Schamperend verlaat ik het consultatiebureau. M'n wandelende ribbenkastje moet op water en brood.

Gevaarlijk bedrijf

Thuis begint mijn man te vloeken. 'Ik zou zijn opgestapt. Wat een [PIEP]. Hoezo, 'volgens de computer'? Gisteren kreeg ik bezoek van een controleur, die zei dat 'de computer' ons als 'gevaarlijk bedrijf' had aangemerkt. Omdat ons gemiddelde celgetal op 233 ligt. Terwijl je pas bij een gemiddelde van 400 in de problemen komt', zei hij.

'Ik ben trots op onze 233. Natuurlijk heb ik wel eens een uitschieter door een zieke koe; doordat we maar 35 melkkoeien hebben, trekt die meteen het gemiddelde erg omhoog. Maar dan nog. Zonder antibiotica te gebruiken of andere medicijnen toe te dienen ligt het celgetal ver onder de kritieke grens', zegt mijn man.

Kwaad

'Boeren die wel antibiotica gebruiken en daardoor lager scoren op celgetal worden door de computer als niet-gevaarlijk bestempeld. Ik word daar zo kwaad van. Waarom kijkt zo'n controleur niet naar mijn kudde en prestaties en likt 'ie alleen zo'n stom computerscherm?' De stoom komt werkelijk uit zijn oren. Zo typisch.

Voordat we naar Drenthe verhuisden, werkte mijn man op een biologische boerderij in Alphen aan den Rijn. Melkrobots, een biogasinstallatie en de vele plannen voor innovatie sierden het bedrijf. De computers en datasystemen mochten de eigen observatie echter niet vervangen: 'Je moet contact hebben met je koeien. Een computer kan nog zoveel informatie geven: je moet ze zien en voelen. Pas dan weet je hoe het met ze gaat.'

Denkend wezen

Te veel wordt de computer nu beschouwd als een zelfstandig 'denkend' wezen, terwijl hij het verhaal achter de mens of het bedrijf niet kent. Getallen alleen kunnen geen mens of bedrijf typeren; je wilt graag dat iemand oprecht naar jouw unieke situatie kijkt. Dat de menselijke maat wordt genomen.

Zo. En nu snel een glaasje appelsap.