‘Liever stimuleren dan handhaven op energie’

Haijo DoddeMonsma vindt dat zuinig omgaan met energie hoort bij duurzaam ondernemerschap. ‘Het is niet alleen goed voor de samenleving, maar levert mij ook een financieel voordeel op.’
Bedrijven die meer dan 50.000 kilowattuur elektriciteit of meer dan 25.000 kuub gas per jaar verbruiken, zijn vanaf 1 januari 2017 verplicht om erkende maatregelen voor energiebesparing door te voeren. Het betreft maatregelen met een maximale terugverdientijd van vijf jaar waarmee bedrijven eenvoudig kunnen voldoen aan de wettelijke energiebesparing.
Op het bedrijf van Monsma in Zeewolde was onlangs een netwerkbijeenkomst over energiebesparing in diverse sectoren. Deelnemers aan de bijeenkomst waren vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, belangenorganisaties en landelijke en regionale overheden. Zij bespraken of handhaving door omgevingsdiensten nodig is om energiebesparing te stimuleren bij ondernemers.
In een paneldiscussie werd Monsma naar zijn mening gevraagd. Hij vindt extra handhaving ongewenst. ‘Omgevingsdiensten hebben al genoeg taken voor controles in de landbouw. Volgens mij is er meer te bereiken met stimuleringsregelingen of door energiebesparende maatregelen op te nemen in bedrijfscertificaten.’
Monsma heeft een biologisch akkerbouwbedrijf van 210 hectare. Het bouwplan bestaat uit aardappelen, uien, granen en diverse groentegewassen. Ook participeert hij in een groot windmolenpark.
De bewaarloodsen voor aardappelen en uien op het bedrijf zijn gebouwd in 2001 en vorig jaar nog eens fors uitgebreid. Monsma en zijn medewerkers verwerken op jaarbasis zo’n 9.000 ton aardappelen. Ruim 20 procent daarvan is eigen teelt; de rest is afkomstig van biologische collega’s.
‘De grootste energievreters zijn de koelmachines’, aldus de biologisch akkerbouwer. Hij schat het jaarverbruik aan elektriciteit op 140.000 kilowattuur. Daarvan wint het bedrijf 100.000 kilowattuur terug via zonnepanelen. Deze capaciteit wordt dit jaar opgevoerd met nog eens 80.000 kilowattuur aan panelen op de nieuwste bewaarloodsen.

Energiecalculator

‘Waar mogelijk hebben we bij de nieuwbouw rekening gehouden met energie. Zo gebruiken we voor het opwarmen van te verwerken product de warmte die vrijkomt bij de koelmachines. Ook hebben we onze bewaarcomputer laten uitrusten met een energiecalculator. Die zorgt ervoor dat koelacties uitgevoerd worden als onze zonnepanelen de meeste energie opwekken.’
Monsma voegt eraan toe dat hij, gezien de capaciteit van de zonnepanelen, overweegt te investeren in opslagcapaciteit in de vorm van accu’s. ‘Dan kunnen we elektriciteit terugleveren op het net op momenten dat de prijs gunstig is.’
Om verdere energiebesparing te realiseren zoekt de ondernemer een onafhankelijk specialist. ‘Een ervaren sparringpartner heeft waarschijnlijk meer effect dan het aanstellen van weer een toezichthouder die kijkt of ik de juiste maatregelen neem.’