'Goedkoper dan 24/7 draaien kan niet'

Met de goedkeuring van de glastuinders, gemeente Westland en het Hoogheemraadschap van Delfland in de gebieden Raaphorst Tiend in Monster en Lange Stucken en Waalblok in 's-Gravenzande is een belangrijke stap gezet.

Per 1 januari 2018 is een verplichte zuivering van het water nodig dat de telers lozen op het oppervlaktewater of vuilwaterriool, zodanig dat ten minste 95 procent van de gewasbeschermingsmiddelen wordt verwijderd. Dankzij de collectieve insteek en het daaraan ten grondslag gelegen businessplan hebben zij formeel de tijd tot uiterlijk 1 januari 2021 om de benodigde zuiveringsinstallatie te realiseren.

Pilotproject

Het pilotproject 'Clusterwaterzuivering CAD-water Westland' voorziet erin om met onder andere langzame zandfiltratie en actieve koolfiltratie gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen en zware metalen te verwijderen uit het via het al bestaande CAD-systeem ingezamelde afvalwater.

In totaal gaat het om een project voor bijna 164 hectare glas in het Westland. 'Dat is ongeveer 95 procent van alle aanwezige bedrijven. Zo'n 20 hectare doet niet mee. Die bedrijven lozen niet, zeggen ze, hetgeen hun eigen verantwoording is. Dus je kunt stellen: in principe doet iedereen mee die loost', zegt directeur Aad Wubben van adviesbureau Aqua-Terra Nova.

Lange historie

Daarmee krijgt een oude wens gestalte. Want de eerste ideeën op dit vlak dateren al uit de periode 2002-2004.

Laurens van der Lans, chrysantenteler in 's-Gravenzande en bestuurslid van de vereniging CAD Raaphorst Tiend, Lange Stucken en Waalblok: 'Dit speelt al jaren. We zijn begonnen om als telers in het gebied, samen met het Hoogheemraadschap van Delfland, gemeente Westland en Aqua-Terra Nova het 4B-project van de grond te krijgen.'

4B-concept

Het 4B-concept (Bergen, Bufferen, Bewerken en Begieten) zou het meervoudig ruimtegebruik voor waterberging moeten combineren met het sluiten van de afvalwaterketen en een duurzaam hergebruik van drainagewater en bedrijfsafvalwater.

Bij bufferen, bewerken en begieten wordt zoveel mogelijk bedrijfsafvalwater van de deelnemende glastuinders opgevangen. Dit afvalwater zou daarna worden gezuiverd in een lokale installatie, de gietwaterfabriek, die gezamenlijk door de tuinders zou worden geëxploiteerd.

Gietwater

Het gezuiverde afvalwater zouden tuinders kunnen hergebruiken als gietwater. 'Het 4B-concept kun je vergelijken met het AquaReUse-systeem in Bleiswijk. Zover is het echter niet gekomen. De realisatie is uiteindelijk niet gelukt', zegt Van der Lans.

'Het liep stuk op het feit dat we de tijd niet meehadden, de staatssteundiscussie, de financiële crisis, onvoldoende geld. Terugkijkend zeg ik: we zijn allemaal tekortgeschoten, laten we het daar maar op houden.'

Water bergen

Het enige dat het 'oude' 4B-project wel heeft opgeleverd, is de eerste B, het bergen van water, inmiddels gerealiseerd in de vorm van een waterbergingskelder bij kwekerij Vreugdenhil Bulbs & Plants in 's-Gravenzande. 'Daarna is het even stil geweest', vervolgt de teler, 'maar de realiteit is dat we moeten zuiveren.'

Gemeente Westland en het hoogheemraadschap hebben de boel inmiddels weer vlot getrokken. Nu wordt er nog geloosd op een te krappe riolering en daar moet de gemeente kostbare voorzieningen voor treffen. 'Dus ze hadden er ook baat bij om een nieuw, gezamenlijk waterzuiveringsproject financieel te ondersteunen. Dat gaan ze ook doen', zegt Van der Lans.

1,1 miljoen euro

De uiteindelijke investeringen voor het pilotproject worden geraamd op 1,1 miljoen euro. De gemeente draagt financieel bij, het hoogheemraadschap stelt materieel en mankracht ter beschikking. De rest moet worden opgehoest door de CAD-vereniging, die daarvoor een banklening moet afsluiten.

De investering zal uiteindelijk snel worden terugverdiend, schat Van der Lans in. De clusterzuivering van het CAD-water is voor hem een stuk goedkoper dan op eigen houtje voldoen aan de wettelijke zuiveringsplicht. 'Voor mijn bedrijf houd ik qua kosten 1.000 euro per hectare per jaar aan, tegenover 2.000 à 3.000 euro als ik het zelf moet doen.'

Doorgerekend

Het systeem is volgens Wubben goed doorgerekend. 'Door de collectieve zuivering en schaalvoordelen kun je 24/7 draaien. Goedkoper kan niet. En je ontzorgt de bedrijven.'

Van der Lans ziet nog een voordeel: 'Ik draineer nu meer dan ik giet, maar zo dadelijk loos ik niets meer. Dan zou ik weer beschermingsmiddelen kunnen gebruiken. Dus ik ben blij met het pilotproject, ja. Maar eigenlijk hadden we het al lang moeten hebben.'