Veel animo voor cursus omschakelen

'De hoop is natuurlijk dat meer melkveehouders omschakelen, maar de interesse is gewekt', zegt onderzoeker en cursusleider Jan de Wit van het Louis Bolk Instituut.

Midden-Delfland lijkt het aangewezen gebied voor biologisch boeren. Het groene, open gebied ligt tussen Den Haag, Delft en Rotterdam. De bewuste, stedelijke consument zit dus letterlijk om de hoek.

Afzet

'Grosso modo kun je net zo makkelijk hier als ergens anders biologisch boeren, maar dat je als biologische boer midden in de Randstad zit, heeft een groot voordeel. Het zorgt ervoor dat afzet makkelijker te realiseren is', stelt De Wit. De biologische consument kiest bewust voor biologisch en wil daar dan ook meer voor betalen.

Daarnaast is de aanwezige veengrond geschikt voor een biologische bedrijfsvoering. Hoewel er op veengrond weinig met klaver gewerkt kan worden voor de benodigde stikstofvoorziening, is extensieve beweiding juist een voordeel op de slappe, vaak natte, bodem. Ook als het gaat om weidevogelbeheer is extensief beweiden een pre.

Gemeenschappelijk

Het was voor het eerst dat het Louis Bolk Instituut werd gevraagd een omschakelcursus voor biologisch boeren te organiseren. 'Normaal gesproken gaat omschakelen op individuele basis, maar nu was er een gemeenschappelijke vraag', legt De Wit uit.

Een inventarisatiebijeenkomst leerde dat er veel animo was. Uiteindelijk deden er dertien melkveehouders mee, onder wie zes boeren die al omgeschakeld waren. 'Zij zagen het vooral als een opfriscursus. Daarnaast kon oud nu van jong leren en jong van oud.'

Excursie

Onderwerpen die voorbijkwamen, omvatten de hele melkveehouderij op het eigen erf. Van graslandmanagement tot huisvesting tot diergezondheid. De deelnemers gingen op excursie bij bioboer Jan Duijndam in Delfgauw en kregen een inkijkje in zijn Hoeve Biesland.

'De cursus hebben we zo opgezet dat deelnemers antwoord kregen op de vraag: mocht je omschakelen, wat kom je allemaal tegen? Van grond tot afzet', zegt De Wit.

Drijfveren

'Iedereen had daarbij zijn eigen drijfveren. Sommige waren bedrijfseconomisch van aard. Anderen wilden met biologisch meerwaarde creëren voor hun eigen zuivelafzet, weer anderen wilden af van het gebruik van kunstmest en waren vooral benieuwd hoe om te gaan met bemesting.'

Waar alle deelnemers geïnteresseerd in waren, was het werven van natuurgrond om extensiever te weiden. 'Het gebied kent veel losse gronden, die worden beheerd door terreinbeherende organisaties', weet De Wit. 'We merken dat zij best hun gronden willen verpachten, maar dat zij dat het liefst doen aan biologische boeren. Dus dat biedt perspectieven voor biologische landbouw in het gebied.'

Ruimte

Dat stelt ook Arie van den Berg uit Schipluiden, deelnemer aan de cursus en al achttien jaar biologisch melkveehouder. 'Er is nog steeds ruimte in Midden-Delfland, al zal een biologische bedrijfsvoering niet voor iedereen zijn weggelegd.'

Van den Berg zag de cursus vooral als opfrismoment. 'De tijd verandert en dus ook de inzichten in biologisch boeren. Ik werk deels met een ligboxenstal en deels met een potstal. Potstalmest uitrijden doe ik eigenlijk altijd in augustus, omdat mijn vader dat ook al deed.'

September

Toch is de biologisch melkveehouder door de cursus gaan inzien dat hij dat beter half september kan doen. 'Dat is goed voor de weidevogels en door de consistentie spoelt potstalmest nauwelijks uit. Dus dat kan nog prima in september.'

Ook heeft Van den Berg zijn medecursisten wat willen meegeven: 'Door biologisch boeren ga je anders en breder kijken naar je bedrijf en je accepteert meer. Onkruid kan ineens iets opleveren en als je een zieke koe hebt, grijp je niet meteen naar antibiotica.'