Meerwaardebeding en pacht

Marten van EertenDie na-afrekenverplichting is altijd gebonden aan een bepaalde termijn, meestal tien jaar, en wordt vaak elk jaar voor een evenredig deel verminderd. De contractsbepaling waarin het voorgaande is geregeld, wordt ‘meerwaardeclausule’ genoemd.
Nogal eens wordt in een meerwaardeclausule de overdracht aan derden gedefinieerd als ‘de levering in eigendom, uitgifte in erfpacht of vruchtgebruik, alsmede elke obligatoire overeenkomst, welke de strekking heeft een ander de economische eigendom te verschaffen’.
In een geval waarbij voor 2004 een bedrijfsvoortzetter zijn volledig melkquotum had verleased, heeft de rechtbank in Overijssel geoordeeld dat, hoewel de verlease van melk slechts tijdelijk is, deze in dit geval een zodanig structureel karakter had, dat het met een overdracht in de zin van de meerwaardeclausule werd gelijkgesteld. Dit vonnis biedt aanknopingspunten om ook de verpachting van grond met een overdracht in de zin van een meerwaardeclausule gelijk te stellen.
De rechtbank definieert pacht als ‘economisch eigendom van de grond verschaffen voor de duur van de overeenkomst’. Het is afhankelijk van het structurele karakter van de verpachting of dit onder het toepassingsbereik van een meerwaardeclausule valt.