‘Resultaten meteen pats-boem bij boer’

Van de buitenkant oogt het voormalige praktijkcentrum Bosma Zathe als zo veel andere melkbedrijven. Toch staat het bedrijf aan de vooravond van een grote metamorfose. Ambitieuze plannen liggen klaar om de Dairy Campus op korte termijn om te toveren tot hét melkveehouderijcentrum van Nederland.
‘Met een beetje geluk zijn drie nieuwe melkveestallen al deze zomer klaar en eind 2015 moeten alle gebouwen in gebruik zijn’, zegt projectleider Jan Visch van de nieuwbouw. Met een druk op de knop start hij een flitsende powerpointpresentatie. Hij toont schetsen van de nieuw te bouwen melkveestallen.
‘We krijgen een veevoedingsstal voor 128 koeien. Hier gaat het bedrijfsleven nieuwe voeders en additieven testen. En kijk, daar komt de transitiestal voor veertig dieren met daarachter een meetstal voor milieuonderzoek.’
De projectleider wijst naar een van de vele gebouwen op de schets. Deze laatste stal heeft een vrijloopgedeelte en een gangbare roostervloer met ligboxen. Er kunnen in totaal negentig dieren in de milieustal. Doel is de uitstoot van broeikasgassen van diverse stalvloeren in beeld te brengen.
Maar daar blijft het niet bij. De Dairy Campus krijgt ook een innovatiestal voor 120 koeien. ‘Je kunt denken aan een hal van 2.000 vierkante meter die flexibel wordt ingericht’, licht Visch toe.
Alle koeien van de nieuwe stallen zullen worden gemolken in apart melkgebouw met een 40-standsbuitenmelker. De bestaande vijftien jaar oude ligboxenstal wordt gerenoveerd en voor het jongvee tot zes maanden oud komt er een splinternieuwe jongveestal.
‘Wetenschap en praktijk gaan hier hand in hand’, zegt manager Kees de Koning,van de Dairy Campus. ‘Deze boerderij wordt dé plek voor onderzoek, innovatie en demonstratie. Duurde het eerder wel zes jaar voordat onderzoeksresultaten de boer bereikte, nu moet dat pats-boem binnen zes maanden. Veehouders kunnen hier terecht voor workshops, maar een studiegroep uit bijvoorbeeld Limburg kan ook virtueel een conferentie volgen.’

Nieuwe kennis

De onderzoeken waar De Koning op doelt, lopen uiteen van sensortechnologie en mestraffinage tot beweidingsproeven, droogstandsmanagement en jongveeopfok. ‘We ontwikkelen constant nieuwe kennis voor een duurzame zuivelketen.’
Op de schetsen uit de powerpointpresentatie is ook een zeer groot ontvangstgebouw te zien. Dit wordt het hart van de Dairy Campus. Hier komen praktijklokalen en flexwerkplekken voor studenten en docenten van Wageningen UR, Hogeschool Van Hall Larenstein, Nordwin College en Dairy Training Centre.
Scholieren en studenten krijgen een belangrijke rol in het nieuwe kenniscentrum. Ze gaan actief aan de slag met het bedrijfsleven. ‘Deze jongeren zijn de melkveehouders, adviseurs en agrarische specialisten van de toekomst. We willen hen betrekken bij innovatieve activiteiten’, legt De Koning uit. ‘De Dairy Campus moet een kweekvijver worden voor jong talent in de melkveehouderij.’
Op de Dairy Campus worden eind dit jaar 550 koeien gemolken. Het bedrijf telt dan in totaal ruim 300 hectare met een huiskavel van 100 hectare. Een belangrijk deel van het melkvee zal worden geweid. Met de nieuwe opzet van dit kenniscentrum zal de Waiboerhoeve in Lelystad definitief haar deuren sluiten. Visch: ‘De koeien komen hierheen en de stallen in Lelystad zullen worden verhuurd.’
Alles is erop gericht dat de nieuwe Dairy Campus moet uitgroeien tot dé ontmoetingsplek voor studenten, wetenschappers, docenten, melkveehouders en het bedrijfsleven. Maar wie betaalt dat allemaal? ‘Die vraag krijgen we ook heel vaak van melkveehouders’, zegt De Koning. ‘De Dairy Campus is een zelfstandig pachtbedrijf. De input komt dus uit ons melkgeld, omzet en aanwas, én de verhuur van onze onderzoekers en accommodaties.’

Investeringen

Het bedrijf huurt de grond van Wageningen UR. Alle investeringen rondom de uitbreiding van het kenniscentrum worden medegefinancierd door een bijdrage van Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN), provincie Fryslân en gemeente Leeuwarden. De praktijkleervoorzieningen worden gerealiseerd met bijdragen van Wageningen UR, Van Hall Larenstein, Dairy Training Centre, Nordwin College en het ministerie van Economische Zaken.
Er gingen jaren van voorbereidingen aan vooraf, maar de komende weken zal de schop daadwerkelijk de grond ingaan voor het bouwproject. Dan is het dus gedaan met de rust op deze Friese locatie. De ingetogen sfeer zal plaatsmaken voor een levendig en dynamisch melkveepark. ‘We rekenen op minstens tienduizend bezoekers per jaar’, besluit De Koning.