'Het is allemaal lang niet makkelijk'

Column Boomteelt Han Fleuren 31 okt 2022 om 12:00uur

Tijdens mijn studie aan de Hogere Agrarische School eind vorige eeuw leerde ik veel nieuw mensen kennen. Ze kwamen vaak uit andere delen van het land en brachten nieuwe gewoontes en dialecten mee. Ik leerde bijvoorbeeld dat een tas koffie eigenlijk ook een kop of zelfs een bakkie koffie kon zijn. Daarnaast leerden we het tuinbouwvak in brede zin kennen. Het werd ons duidelijk dat de plantenwereld ingewikkelder in elkaar steekt dan de meesten dachten.

%27Het+is+allemaal+lang+niet+makkelijk%27

Na de opleiding kon je met een rugzak aan kennis aan de slag om het geleerde in praktijk te brengen. Het was eigenlijk best duidelijk. Enkele voorbeelden. In plaats van het gebruikelijke kalenderspuiten paste je geïntegreerde gewasbescherming toe. Iedereen wilde met minder chemie meer bereiken. Je respecteerde onderzoekers en nam hun onderzoeksresultaten serieus.

In de fruitsector vonden ze beter smakende appelrassen en die ging je in licentie vermeerderen. Door fruittelers naar hun plannen te vragen, leerde je de toekomstige markt kennen. Ik leerde van mijn vrienden uit de bollen- en bloementeelt over verre markten. Ook voor de voedingstuinbouw lagen daar kansen. 'We hebben straks 9 miljard monden te voeden', was het adagium. Groeien, exporteren, schaalvergroting; allemaal bekende termen.

Het tuinbouwvak was best duidelijk, maar ik moet bekennen dat ik er de laatste tijd eigenlijk steeds minder van snap. Enkele voorbeelden. Wie verzint het om na 1 oktober te bepalen dat sommige gewassen niet meer op het veld mogen staan? Om stikstofuitspoeling te voorkomen? Gebeurt dit wel door teeltvrije zones te verplichten langs de sloten?

Hoe is het mogelijk dat de bevolking toeneemt en de arbeidskrapte ook?

Han Fleuren, boomkweker in Baarlo

De bevolking neemt toe, maar de arbeidskrapte ook. Hoe is dat mogelijk? Tot ik op een feestje met een jongeman sprak die aangaf dat hij en zijn partner ieder drie dagen per week werken. Toen ik zo oud was als hij nu is, stonden we op te scheppen dat we wel zestig uur per week werkten.

De maatschappij verindividualiseert, las ik in de krant. De verwachting dat over enkele decennia de helft van de bevolking alleen woont. Gaat dit percentage ook gelden voor het aantal eenmansfracties in de Tweede Kamer? Moeten we als agrariërs dan ook meedoen aan schaalverkleining, op meer grond minder produceren en gaan importeren in plaats van exporteren?

Is er dan niets van wat ik ooit in mijn studententijd leerde wat nog steeds geldt? Ik ben in verwarring. Ineens moet ik denken aan de wijze woorden van vriend Pieter als we tijdens de studie vastliepen in een discussie. Hij onderbrak onze nergens toe leidende discussie dan steevast met zijn Tuitjenhorns accent: 'Tja, het is allemaal lang niet makkelijk.'