Voorzitter BoerenNatuur: 'Laten we zelf het initiatief nemen'

Twee Kamerbrieven met daarbij een explosief kaartje, gevolgd door acties, protesten en een Kamerdebat dat geen verandering bracht in de uitgezette beleidsvoornemens. De emoties lopen verder op, waarbij echt naar elkaar luisteren buiten beeld raakt. Zo komen we nooit tot een werkbare oplossing.

Blijven roepen dat de overheid het allemaal anders moet doen, gaat niets opleveren. Jij en ik kunnen de overheid niet veranderen. Waar we wel invloed op hebben, is ons eigen handelen. We kunnen nu direct andere keuzes maken. We kunnen morgen besluiten onze problemen onder ogen te zien en met oplossingen aan de slag te gaan. Dat is wat we moeten doen, willen we over vijftien jaar nog een gezonde landbouw hebben in Nederland.

Ondertussen ontwikkelt Nederland zich van een landbouwland richting een stadstaat. Die verandering voelen we binnen de landbouw dagelijks. Wij profileren ons op onze geweldige prestaties als het gaat om de voedselproductie. De burger vraagt zich af wat die enorme voedselproductie bijdraagt aan de brede welvaart en ziet ook de negatieve kanten van die productie. Dat verschil in perspectief weten we maar niet te overbruggen.

Willen we een gezonde en bloeiende landbouw in stadstaat Nederland, dan zal die landbouw zich moeten aanpassen aan hetgeen een stadstaat van de landbouw verwacht. Die stadstaat verwacht, naast goed en gezond voedsel, een mooi landschap dat rijk is aan biodiversiteit en toegankelijk om te recreëren. Daarnaast verwacht die stadstaat dat de landbouw het milieu zo min mogelijk belast en, waar het kan, meehelpt bij het oplossen van het klimaatvraagstuk.

De grote vraag is: zijn wij als sector bereid die vraag in te vullen? Durven we de uitdaging aan en zeggen we gewoon: dat gaan we regelen. Je maakt mij niet wijs dat we dat niet kunnen. We hebben topboeren, kennisinfrastructuur en ketenorganisaties. We moeten alleen een aanbod doen.

Lef hebben

Dus, hebben we het lef om te zeggen dat we structureel meer aan weide- en akkervogelbeheer gaan doen? Durven we te zeggen dat we de landschapsstructuren gaan herstellen? Durven we te zeggen dat we de waterkwaliteit gaan verbeteren? Durven we te zeggen dat we in ons bouwplan echt meer extensieve gewassen gaan opnemen. En durven we te claimen dat we met al deze maatregelen het stikstofprobleem, het klimaatvraagstuk en de waterkwaliteit gaan oplossen?

De kennis en kunde om dit te doen, hebben we. Wat we nog niet hebben laten zien, is dat we ook echt gemotiveerd zijn om dit te gaan doen. Maar morgen kunnen we dit neerleggen bij de maatschappij en ook hen vragen hun bijdrage te leveren in deze grote omslag.

Financiële bijdrage

Ja, die bijdrage is dan inderdaad voor een groot deel financieel, om voor ons ook de economische ruimte te scheppen om andere keuzes te maken op ons bedrijf. Dit lijkt mij een eerlijke verdeling. Wij leveren wat de stadstaat Nederland vraagt en die stadstaat neemt zijn verantwoordelijkheid en betaalt voor het geleverde product.

Mijn vraag aan u allen is, durven wij het aan? Durven we het initiatief naar ons toe te halen? Durven we pal te staan voor de landbouw van de toekomst? Komt u naast mij staan?