Bom-Lemstra: 'Glastuinders kunnen kostenstijgingen nauwelijks doorberekenen in prijs'

'Glastuinders kunnen de kostenstijgingen nauwelijks doorberekenen in de prijs', stelt Bom-Lemstra. 'Met 15 procent erbij, zouden volgens WEcR de kosten kunnen worden gedekt. Maar met tuinbouwproducten gaat die vlieger niet op, dan worden deze producten veel te duur. Bovendien krijgen tuinders dat niet geregeld met de retail. Hun slogan is: ondanks stijgende prijzen, zorgen wij dat het goedkoop blijft. De detailhandel opereert op een markt waarbij ze elkaar scherp in de gaten houden. Ook retailers voelen niet de ruimte om de kostenstijgingen door te berekenen.'

We willen verduurzamen en we doen dat ook, maar we moeten wel weten wat er mogelijk is en wat er wordt verwacht

Adri Bom-Lemstra, voorzitter Glastuinbouw Nederland

Daarnaast heeft de sector te maken met een internationale handelsmarkt en is er kans dat handelsstromen zich gaan verleggen naar het buitenland en dat de retail zijn producten niet meer in Nederland afneemt, vervolgt de Glastuinbouw Nederland-voorzitter. 'Daar hebben we echt last van.'

Wat heeft dit voor gevolgen?

'Veel tuinders zijn later begonnen met het opkweken van hun producten vanwege de hoge energiekosten. Die producten, met name groenten, zie je nu ineens allemaal op de markt komen. Door die enorme volumes dalen de prijzen en daarmee verdampt de noodzakelijke compensatie voor de hoge kosten. Wat betreft de bloemen wordt er best redelijk omgezet, maar de druk op de prijs is heel groot. Telers weten per product hoeveel ze kunnen doorberekenen, dat is meestal wel iets, maar nooit kostendekkend.'

Wat betekent dit voor tuinders?

'Omdat de markt zo onzeker is, kunnen ze op dit moment moeilijk contracten afsluiten voor de komende jaren. Dat betekent dat zij de komende tijd behoorlijk wat liquiditeitsreserves moeten aanhouden om genoeg geld te hebben voor het afsluiten van contracten. Voor ondernemers die geen financiële ruimte meer hebben om deze moeilijke tijd te overbruggen, pleiten we nog steeds bij de overheid voor een borgstellingsregeling. Daar wordt hard aan gewerkt. Maar voor telers komen er nu al belangrijke weken aan waarin ze keuzes moeten maken voor komend teeltseizoen.'

Wat doet de overheid?

'Het kabinet heeft onlangs wat gestes gedaan. Zo heeft het laten weten dat de afrekening van het convenant voor 2018-2020 wordt geregeld en dat er een uitbreiding komt op de innovatiefinanciering van bijvoorbeeld ledverlichting. Ook is bekendgemaakt dat de glastuinbouw een beroep kan doen op klimaatmiddelen, maar niemand weet nog hoe.

'Net als bij de SDE, de huidige investeringskredieten voor duurzame projecten, moet nog een verbeterslag plaatsvinden. Dat is allemaal nog niet concreet, waardoor het voor glastuinders lastig is om nu al keuzes te maken. Ze willen weten waar ze aan toe zijn.'

Bent u teleurgesteld?

'We hadden gehoopt dat de overheid verder zou zijn. Ik begrijp wel dat het inrichten van een klimaatfonds geen sinecure is. 35 miljard euro is er te besteden, daar wil ze verantwoordelijk mee omgaan. Maar dan verwacht ik een overheid die ook realistisch is naar de sector toe. We willen verduurzamen en we doen dat ook, maar we moeten wel weten wat er mogelijk is en wat er van ondernemers wordt verwacht. En de druk om versneld te verduurzamen neemt alleen maar toe, maar de mogelijkheden zijn er nog niet.'

Wat kan de sector zelf doen?

'In de sector wordt veel georganiseerd en kennis uitgewisseld, zodat telers betere keuzes kunnen maken. Daarnaast zijn individuele telers in gesprek met banken en energiespecialisten om zich te laten adviseren. En natuurlijk zijn wij er als brancheorganisatie om hen hierin te ondersteunen en te begeleiden.'