Einde aan scherpe afname witlofconsumptie

De consumptie van witlof is in België in de afgelopen twintig jaar met een kwart gedaald. Dat blijkt uit een recent onderzoek van marktonderzoeksbureau GfK Belgium in opdracht van Het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing. De studie laat zien dat de gemiddelde Belg tegenwoordig amper 3 kilo witlof per jaar koopt, terwijl dat twintig jaar geleden nog meer dan 4 kilo was.

Bovendien neemt de daling in witlofconsumptie bij de zuiderburen elk jaar toe. En daar lijkt geen verandering in te komen, aangezien vooral jongere consumenten onder de 40 jaar witlof steeds vaker in de schappen laten liggen, concludeert het onderzoeksbureau. Voor de Belgische veiling BelOrta zijn de uitkomsten van de studie van GfK Belgium aanleiding om een marketingcampagne op touw te zetten in strijd tegen de dalende witlofconsumptie.

Deze actie is niet verrassend als je bedenkt dat BelOrta ruim de helft van de in België verkochte witlof voor haar rekening neemt. Witlof, ofwel witloof, blijft een belangrijk (export)product te zijn voor de zuiderburen. In 2020 werd bijna 17.000 ton Belgische witlof geëxporteerd, met name naar Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië en Nederland.

In Nederland is de witlofconsumptie in twintig jaar ook sterk gedaald, weet marktanalist Wilco van den Berg van GroentenFruit Huis. De scherpste daling is te zien in de periode 2000-2010. 'In 2010 heb ik een consumentenonderzoek witlof uitgevoerd, waarbij zichtbaar was dat de witlofconsument aan het vergrijzen is. Vooral jongeren gaven toen aan dat ze weinig witlof kopen.'

Witlof is onder Nederlandse 60-plussers de op drie na meest gekochte groente, blijkt uit cijfers van 2020. Bij Nederlanders onder de 40 jaar staat witlof niet in de top 10. Van den Berg: 'De ouderen van nu aten vroeger als kind thuis vaak witlof, gekookt of als salade. Bovendien vinden jongeren het veel werk om witlof klaar te maken of ze weten niet hoe.'

Gemak en bereidingstips

Jongeren blijken in het onderzoek uit 2010 wel open te staan voor meer informatie in de vorm van recepten en advies voor het bereiden van witlof. 'Gemak en bereidingstips zijn bij jongeren erg belangrijk', stelt Van den Berg.

In dat licht vindt de marktanalist de marketingcampagne van BelOrta een goede zaak om de consumptie op een hoger peil te krijgen. Met een vergelijkbare campagne zouden Nederlandse consumenten ook kunnen worden gestimuleerd om meer witlof te gaan eten. 'Jongeren raken steeds minder bekend met witlof. Het is belangrijk deze groente vaker goed onder de aandacht te brengen bij de jongere generatie, zoals via sociale media.'

Focussen we op de afgelopen vijf jaar, dan is de witlofconsumptie in Nederland weliswaar met een paar procent gedaald, maar de laatste drie jaar is die vrij stabiel gebleven. Van den Berg: 'In Nederland eten we per persoon zo'n kleine 2 kilo witlof op jaarbasis. Witlof wordt in Nederland gekocht door zes op de tien huishoudens. Hiermee staat witlof in ons land op de negende plaats als meest gekochte groente.'

Trouwe klanten

Na een scherpe eerdere consumptiedaling is er een blijvende groep, waaronder relatief veel 60-plussers, die witlof vaak op de boodschappenlijst heeft staan. Dit is in vijf jaar tijd nauwelijks veranderd, geeft Van den Berg aan.

Kijken we naar de oosterburen, dan staat witlof niet in de top 10 van meest gekochte groenten. In Duitsland is de consumptie licht afgenomen in de afgelopen vijf jaar. En ook in Frankrijk neemt de deze jaarlijks wel wat af. Vergeleken met zijn buurlanden is witlof in België over het geheel genomen nog altijd geliefd. Witlof is er de op drie na meest gegeten groente.

Steeds minder bedrijven

Kijken we naar het aantal Nederlandse bedrijven dat witlofpennen teelt, dan blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek dat dit in ruim twintig jaar met bijna de helft is afgenomen. Van 810 in 2000 naar 423 in 2021. De grootste afname is te zien bij het aantal bedrijven dat witlof trekt. Waren dat er in 2000 nog 278, vorig jaar waren het er nog maar 45.

Een drastische afname in twintig jaar tijd. Maar net als bij de cijfers van de witlofconsumptie over de laatste vijf jaar verwacht marktanalist Van den Berg dat ook het aantal bedrijven in dezelfde periode niet zo sterk is gedaald. 'Hier speelt schaalvergroting een rol. Minder teeltbedrijven, wel grotere bedrijven.'

Nederlandse bedrijven oogstten in 2000 70 miljoen kilo witlof. Twee decennia later is dat ruim 53 miljoen kilo. De top 3 van afzetlanden voor Nederland zijn België, Italië en Duitsland. Deze landen zijn goed voor ruim 85 procent van de totale afzet in het buitenland, heeft GroentenFruit Huis berekend. En met het einde van de scherpe consumptieafname in eigen land, doet witlof het helemaal nog niet zo slecht.