Quality Grader sorteert aardappelen elektronisch op kwaliteit

Het elektronisch sorteren van aardappelen krijgt steeds meer aandacht. Het is een arbeidsbesparend proces dat het aantal uren in de leeskamer flink beperkt. Bovendien zijn de machines, als ze goed werken, vaak consequenter in het scheiden naar kwaliteitscategorie dan bij handmatig lezen.

Zo is het aantal af te leveren aardappelen te vergroten en zijn het aandeel voer en onregelmatigheden te verkleinen. Zeer vuile partijen met veel tarra worden door deze techniek vaak minder snel afgekeurd dan vaak wordt gedacht.

Bekende sorteerders

Bekende optische sorteerders zijn bijvoorbeeld de Schouten Optica CS, de Zwitserse sorteerder Visar Sortop Potatoes, maar ook de Smart Grader van Gejo Grading (voorheen Miedema/Dewulf en gebouwd in het Friese Winsum).

In 2019 startte Flikweert Vision Technologies in het Zeeuwse Ouwerkerk met een elektronische aardappelsorteerder, de Quality Grader. De eigenaren, Lars, Martijn en Stefan Flikweert, hebben een achtergrond in de akkerbouw, studeerden Biosystems Engineering in Wageningen, Agrotechniek & Management in Dronten of zijn actief als werktuigbouwkundige.

Niet sorteren op maat

Een groot verschil is dat de Quality Grader alleen sorteert op kwaliteit, niet op vierkantsmaat, lengte of berekend gewicht. Net als de andere merken kan deze machine gewassen en ongewassen pootgoed of consumptieaardappelen sorteren.

'Onze machine is compact van bouw en makkelijk in te passen in een bestaande sorteerlijn. Met 3,5 meter lengte hoef je niet de totale schuur te verbouwen, wat bij de grote en langere machines vaak wel het geval is. Voor pootgoedtelers die al een schoksorteerder hebben staan voor de maat, is onze machine een mooie aanvulling en met een vanafprijs van 110.000 euro ook beter behapbaar', zegt Martijn Flikweert.

Definitieve versie

Na een prototype is een definitieve versie van de Quality Grader nu klaar. De drie ondernemers hebben de machine zelf gebouwd en de software die is gebaseerd op kunstmatige intelligentie, zelf geschreven. Zij staken daar veel uren in en legden een bibliotheek aan van duizenden foto's van aardappelen met diverse gebreken. Deze dienen als referentie om de software mee te voeden.

In de sorteerlijn van het akkerbouwbedrijf Quaak in het Zeeuwse Scherpenisse sorteert de Quality Grader de aardappelen op zes kenmerken: beschadigingen waarbij rotte aardappelen, drukplekken (blauw), mechanische beschadigingen en vliesbeschadigingen horen. Daarnaast worden groene aardappelen herkend, evenals schurft, groeischeuren, vormfouten en ritnaalden.

De aardappelsorteerder scheidt kluiten en stenen. Daarvoor wil Flikweert optioneel nog een tweede sorteerunit monteren boven de afvoerband met voer en tarra. Zo is de werking nog nauwkeuriger.

Vuil geen probleem

Volgens Flikweert kan de Quality Grader de meest vuile partijen beoordelen. Ook het herkennen van kleikappen is geen punt. Dit is vooral voor telers op zware grond handig. De machine kan werken met zowel rode, witte als gele aardappelrassen en met een veldgewas en een voorgesorteerd product. Voorsorteren van de partij is dus niet nodig.

De aardappelstroom wordt op een 1 meter brede rollenband verspreid en onder drie camera's door geleid. Deze maken vijf foto's van elke langs rollende aardappel waarmee ze rondom op de foto staan.

Elke afwijking krijgt een score en als deze uitslaat boven de door de gebruiker ingestelde waarde, dan wordt de aardappel als voer bestempeld. Kunststof lepeltjes tikken het voer vervolgens tussen de goede knollen uit met een capaciteit van 10 ton per uur.

Touchscreen

De akkerbouwer kan zelf de waardes instellen op een flinke touchscreen bij de machine die ook camerabeelden laat zien. Flikweert werkt nog aan een koppeling die het mogelijk maakt om de machine ook van afstand te kunnen bedienen en volgen op bijvoorbeeld een pc of telefoon. Ook is de machine dan door Flikweert op afstand uit te lezen voor service en begeleiding.

Elke partij aardappelen zal weer verschillen van de vorige, zodat de machine even moet worden bijgestuurd. Instellingen van eerdere partijen worden opgeslagen. Flikweert gaat komend seizoen drie machines bouwen voor Quaak in Scherpenisse.