Wegval van middelen geeft veel uitdagingen

Achtergrond Akkerbouw Haijo Dodde en Han Reindsen 03 feb 2021 om 13:00uur

Akkerbouwers gaan komend teeltseizoen veel gewasbeschermingsmiddelen missen, terwijl het aantal nieuwe middelen kleiner is. Andere technische oplossingen bieden kansen, maar zijn vaak ook uitdagingen. Een geïntegreerde aanpak vraagt om slim werken.

Wegval+van+middelen+geeft+veel+uitdagingen

Met vier webinars hebben adviseurs van CZAV telers de afgelopen weken op de hoogte gebracht van veranderingen, resultaten van het afgelopen jaar en innovaties die belangrijk zijn voor akkerbouwgewassen. Bij veel teelten is aandacht voor een geïntegreerde aanpak (ICM-strategie).

Volgens CZAV-adviseur Dennis Smits hebben uientelers te maken met veel uitdagingen en die blijven het komende teeltseizoen bestaan. Bij de onkruidbeheersing is de inzet van Pyramin niet meer mogelijk. Dat geldt waarschijnlijk ook voor Chloor IPC. Voor Bromotril/Emblem is dit het laatste seizoen. 'Er zijn geen nieuwkomers op het gebied van chemie. En het is de vraag wat er in de toekomst met Challenge gebeurt', aldus Smits.

Bodemherbicides zullen in uien een belangrijke spil worden

Dennis Smits, teeltadviseur van CZAV

Techniek staat niet stil

De techniek van mechanische onkruidbeheersing wordt gelukkig steeds beter en nauwkeuriger. 'Telers moeten schoon beginnen. Bodemherbicides zullen daarbij een belangrijke spil worden. Zet daarna mechanische onkruidbestrijding in. De techniek van wiedeggen en schoffelen staat gelukkig niet stil. Eventueel kun je daarna nog contactherbiciden gebruiken', is het advies van Smits.

Bij de teelt van uien zal zowel chemische als mechanische onkruidbestrijding nooit 100 procent af zijn, verwacht de CZAV-adviseur. 'Combinaties zijn goed mogelijk. Telers moeten wekelijks iets doen, mechanisch als het kan en anders chemisch. Probeer contactmiddelen te voorkomen. Corrigeren met de schoffel is beter dan contactmiddelen laat inzetten.'

Tekst gaat verder onder kader.

Bankerplants hebben positieve invloed op opbrengst uien

Teeltstroken direct naast bankerfields met facelia produceren tot 9 procent meer uien, blijkt uit onderzoek van CZAV. De bankerfields, ingezaaid met voornamelijk facelia, waren onderdeel van een onderzoek naar de beheersing van trips in uien. Het idee is dat facelia nuttige insecten aantrekt die een bijdrage leveren aan een gunstig natuurlijk evenwicht. Bijvoorbeeld spuitpaden kunnen heel goed dienst doen als bankerfields, laat teeltadviseur Dennis Smits van CZAV weten. De opbrengsten blijken 1 tot 9 procent hoger te zijn in monsters die direct naast de bankerfields zijn genomen, in vergelijking met monsters die middenin het proefperceel zijn genomen. 'Waarschijnlijk doet facelia meer voor de uien dan wij denken', stelt Smits. Volgens de CZAV-adviseur is het een vraagteken op welke eigenschap van de bankerplants deze meeropbrengst is gebaseerd. 'Het is ook onduidelijk wat het exacte effect is van de nuttige insecten op de bestrijding van trips en hoever deze een perceel ingaan.' CZAV heeft dit jaar voor het eerst ook de inzaai van bankerplants in suikerbieten getest. Deze test krijgt volgend jaar een vervolg.

Voor de ziektebestrijding in uien kunnen telers Mancozeb alleen nog dit jaar inzetten. In het verleden was dit de basis bij de ziektebeheersing in uien. Smits vindt het middel Zorvec (Zorvec Endavia en Orondis Plus) daarom een welkome aanvulling. De beide middelen mogen elk drie keer worden gebruikt, maar in verband met resistentiemanagement samen geen zes keer. 'Er zijn in totaal minder mogelijkheden om te spuiten. Een beslissend ondersteunend systeem is daarom belangrijk.'

Hoge luizendruk bij teelt suikerbieten

Bij de teelt van suikerbieten was de luizendruk in 2020 fors hoger dan in 2019. Om het vergelingsvirus buiten de deur te houden, is insectenbeheersing belangrijk. Dit jaar missen telers de middelen Calypso/Bariard. Alleen Teppeki blijft over, maar dat mag niet na 1 juni worden ingezet. Voor Batavia en Closer is een vrijstelling aangevraagd.

'Het is belangrijk om in het begin van de teelt de luizen te bestrijden. In mei en de eerste helft van juni ligt de drempel bij twee luizen per tien planten', legt adviseur Aat Jan Troost van CZAV uit.
Bij consumptieaardappelen misten telers vorig jaar bij loofdoding voor het eerst het middel Diquat en bij kiemremming het middel CIPC. Dit jaar gaat onder andere Calypso/Bariard eruit en is het voor Mancozeb het laatste jaar. Tegelijkertijd krijgen telers te maken met regels om de afspoeling bij ruggenteelt te voorkomen. Volgens CZAV-adviseur Leo Zandee zijn sleuven of greppels langs perceelsgrenzen minder ingrijpend dan drempels of een 3 meter vrije strook.

Als Mancozeb bij de teelt van consumptiemiddelen niet meer mag worden gebruikt, moet worden gekeken naar mangaan. 'Voeg tijdig een bladmeststof toe', zegt Zandee. 'Bij de tweede phytophthorabestrijding mangaan erbij of mangaan en magnesium.' Bij de loofdoding is het van belang met een stikstofanalyse naar de overbemesting te kijken. 'Als na loofdoding het loof langer groen blijft, moet je phytophthora blijven bestrijden.'

Tekst gaat verder onder kader.

CZAV waarschuwt voor kiemlustige aardappelen

In bewaarplaatsen komen bewaarspecialisten van CZAV op dit moment al veel aardappelpartijen tegen die aanvullende kiemremming nodig hebben. 'De aardappelen zijn kiemlustig dit jaar', stelt Ruud Janssens van CZAV. Volgens de akkerbouwadviseur heeft dat alles te maken met het lastige groeiseizoen. 'Stress in de groeifase door bijvoorbeeld hitte, droogte of juist wateroverlast maakt de aardappelen in de bewaring onrustig.' Janssens behandelde tijdens een vaktechnische webinar van CZAV de actualiteiten rond de aardappelbewaring. Bij de aandachtspunten voor een optimaal bewaarproces wees hij de 260 kijkers op de meerwaarde van een aardappelgewas dat gelijkmatig groeit. 'Een goede vochtvoorziening en afwatering en ook het af en toe toepassen van plantversterkers kunnen daarbij zeker van meerwaarde zijn.' Een bespuiting met de werkzame stof maleïnehydrazide (MH) vormt volgens Janssens de basis voor de kiemremming van consumptieaardappelen. 'Het geeft flexibiliteit in de bewaring en zorgt voor een kostprijsverlaging, omdat bewaarders pas later hoeven te starten met het gassen van de duurdere kiemremmingsmiddelen.'

Telers van consumptieaardappelen krijgen meer te maken met ritnaalden en slakken, merkt Zandee. 'Je moet op het juiste moment een bespuiting uitvoeren bij ritnaalden en korrels strooien bij slakken.' Slakkenkorrels zijn aanlokkelijk en effectief. Uit een proef blijkt dat onbehandeld een schade geeft van 13 procent en behandeld 3 procent.

Mechanische onkruidbestrijding bij cichorei

Bij de teelt van cichorei wordt met het steeds smallere middelenpakket meer gekeken naar mechanische onkruidbestrijding. Bij een geïntegreerde aanpak vervangt mechanische onkruidbestrijding een deel van de chemie. Door een opbrengststijging van zo'n 7,5 procent neemt het rendement met ongeveer 300 euro per hectare toe.

Bonalan is een veelgebruikt herbicide in de teelt van onder andere cichorei. Zonder Bonalan zal de groei van sulfonylurea (SU)-tolerante rassen groeien, verwacht adviseur Hanko Blok van CZAV.