Compensatie ODE-taks inzet glastuinbouw bij kabinetsplannen

'Dat de regering gaat investeren en niet bezuinigen, is een positief signaal', zegt Van der Tak. 'Dat neemt niet weg dat er van de regering wel flexibiliteit wordt gevraagd. Dan heb ik het met name over de ODE.' Het kabinet stelt de komende twee jaar aanvullende middelen beschikbaar om deze bedrijven tegemoet te komen.

Gelijkwaardig aan het rapport van Wageningen University Economic Research dat deze week verscheen, wil de sector onder glas vergoeding in de energiekosten van minimaal 30 miljoen miljoen euro per jaar. 'Dat is onze inzet', geeft Van der Tak aan.

Handelingsperspectief verbeteren

Terwijl de ODE-tarieven de komende twee jaar stijgen, erkent het kabinet dat de negatieve effecten daarvan voor veel glastuinbouwbedrijven groot zijn, stelt de koepelorganisatie. Het kabinet kiest ervoor om op de korte termijn meer gerichte maatregelen te treffen om het handelingsperspectief van onder andere de glastuinbouw te verbeteren.

De glastuinbouw leidde als gevolg van de ODE-verhoging in 2020 namelijk een schade van ten minste 30 miljoen euro, zo toonde het rapport van Wageningen University Economic Research aan. 'Dit betreft met name de belichte bedrijven en bedrijven die inzetten op elektrificatie. Deze bedrijven worden onevenredig hard geraakt', stelt Van der Tak.

Sectorspecifieke regeling in de maak

Voor de ODE-stijging van 2020 komt, tegen de verwachtingen van Glastuinbouw Nederland in, geen correctie. Wel is voor 2021 en 2022 een sectorspecifieke regeling aangekondigd ter compensatie van de stijgingen in 2021 en 2022. 'De ministers van LNV en EZK hebben aangekondigd met ons in gesprek te willen over deze regeling.'

Over de CO2-heffing EU-ETS industrie is nu duidelijk aangegeven dat deze niet geldt voor de glastuinbouwbedrijven in het EU-ETS. Minpunt is dat de afvalenergiebedrijven daar wel onder vallen, duidt de koepel onder glas. 'Dat wordt nadelig voor de beschikbaarheid van de CO2 uit deze installaties voor de glastuinbouw.'

Klimaatakkoord

Afvalenergiebedrijven zijn dan eerder geneigd om de CO2 op te slaan dan te leveren aan de glastuinbouw. 'Dit is niet in lijn met de afspraken die gemaakt zijn in het Klimaatakkoord', stelt de voorzitter van Glastuinbouw Nederland. 'Er blijft dus werk te doen.'

De LNV-begroting is volgens Van der Tak een heldere en positieve bevestiging van de samenwerking in de energietransitie van de glastuinbouwsector en de uitvoering van het programma 'Kas als Energiebron'. Voor de voortzetting daarvan komt, conform het Klimaatakkoord, 25 tot 30 miljoen euro beschikbaar.

Nationaal Groeifonds

Een week voor Prinsjesdag introduceerden de ministers Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en Wopke Hoekstra van Financiën al het Nationaal Groeifonds, waarvoor de komende vijf jaar 20 miljard euro beschikbaar is. Het fonds richt zich op kennisontwikkeling, research & development en innovatie en op infrastructuur.

Projecten moeten een minimale projectomvang van 30 miljoen euro hebben. Van der Tak: 'Dit groeifonds is zeker ook interessant voor de glastuinbouw. Voor dat minimale bedrag per project kunnen we bijvoorbeeld het Westland, maar wellicht ook het Oostland of Greenport Aalsmeer, voorzien van duurzaam gietwater.'

Wateroverlast aanpakken

Glastuinbouw Nederland is blij met de aandacht van het kabinet voor gebiedsprocessen. 'In de Bommelerwaard, Limburg, Drenthe en Noord-Brabant streven we na om in overleg met de regionale overheden te komen tot een robuuste en duurzame voorziening in goed gietwater', zegt de voorzitter van Glastuinbouw Nederland. 'Rekening houdend met andere watervragers in het gebied en aandacht voor het voorkomen van wateroverlast.'

Uit oogpunt van klimaatadaptatie ziet Glastuinbouw Nederland het als een positieve ontwikkeling dat het Deltafonds de samenhang tussen de Deltaprogrammaopgaven gaat versterken. 'In de glastuinbouw zijn waterkwaliteit, zoetwatervoorziening en het voorkomen van wateroverlast ook onlosmakelijk met elkaar verbonden.'

Voor maatregelen tegen wateroverlast komt een tijdelijke impulsregeling Ruimtelijke adaptatie van 200 miljoen euro, voor de zoetwatervoorziening wordt 100 miljoen euro extra uitgetrokken en voor gebiedsprocessen 39 miljoen euro. 'Een duurzame zoetwatervoorziening die economisch doelmatig is, is een ambitie die de glastuinbouw deelt met het Deltafonds.'

Plantgezondheid

Het Uitvoeringsprogramma Gewasbescherming wordt nadrukkelijk benoemd in de kabinetsplannen om een bijdrage te leveren aan de doelen van de Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 van LNV.

De vertaling in 'substantiële verlaging van de behoefte aan gewasbeschermingsmiddelen en minder chemie', beoordeelt Van der Tak als minder passend bij de grote inzet die de glastuinbouwsector al heeft gezet om de emissie te verlagen.

Als belangrijke, positieve speerpunten die in de nota worden beschreven, noemt de voorzitter van Glastuinbouw Nederland optimalisatie en harmonisatie van het toelatingsbeleid voor gewasbeschermingsmiddelen in de Europese Unie en verruiming voor nieuwe veredelingstechnieken zoals Crispr-Cas.

Fytosanitaire handelsbelemmeringen

'Hoogwaardige kwaliteit van plantaardige producten en een hoog plantgezondheidsniveau zijn voor de Nederlandse glastuinbouw van groot belang.' Van der Tak onderschrijft het belang van het voorkomen van plantenziekten en de inzet van Nederland op het wegnemen van fytosanitaire handelsbelemmeringen.

'Maar de 0,5 miljoen euro die daarvoor is begroot, lijkt daarmee laag afgezet tegen het belang. Een betere regelgeving en meer vertrouwen in de glastuinder maken de fytosanitaire regelgeving hanteerbaar en uitvoerbaar.'

Huisvesting arbeidsmigranten

Het kabinet maakte verder bekend dat in 2021 een bedrag van 150 miljoen euro extra beschikbaar is voor gemeenten om meer betaalbare woningen sneller tot stand te brengen. Een belangrijk besluit, meent Van der Tak.

'Meer beschikbare woonruimte is een belangrijk onderdeel van de aanpak van misstanden rondom arbeidsmigranten. Huisvesting op bedrijventerreinen moet ook mogelijk blijven.' Het kabinet streeft naar een nieuwe balans op de arbeidsmarkt, merkt de koepel.

Flexarbeid zorgpunt

Daarbij zijn er meer maatregelen nodig om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken. In reactie daarop benadrukt Van der Tak dat onder andere de aanpak van flexarbeid, in sectoren waar dit nu eenmaal onvermijdelijk is, een zorgpunt is. Dat betreft onder andere de glastuinbouw.

Samengevat toont Van der Tak zich gematigd positief over de plannen die de regering op Prinsjesdag 2020 presenteerde. 'Het kabinet vertrouwt in deze crisisperiode op de veerkracht van de economie. Ik vertrouw bij een aantal essentiële dossiers op de flexibiliteit van onze regering', besluit de voorzitter van Glastuinbouw Nederland.