Gescheurde klauwen door ingeklonken zand

Veekijker, de telefonische helpdesk van Gezondheidsdienst voor Dieren (GD), kreeg in juni een vraag van de dierenarts van dit zoogkoeienbedrijf. De dieren bleken extreem kreupel en lastig te behandelen. Hulp van een klauwverzorger was noodzakelijk.

De aandoening wordt in de internationale literatuur omschreven als 'sand cracks', vrij vertaald: zandscheuren. Het is feitelijk een verticale scheur aan de voorzijde van de klauwen van de voorpoot met vaak een uitpuiling van de lederhuid. 'Sand cracks' wordt typisch gezien bij de voorpoten van zware runderrassen op goed gedraineerde, vaak ingeklonken zandgronden.

Op aanraden van GD heeft de zoogkoeienhouder gekeken naar de erfelijkheid van de betreffende koeien. Mogelijk zou de aandoening erfelijk kunnen zijn. Maar op dit bedrijf bleken alle dieren met deze aandoening verschillende (groot)vaders te hebben.

De klauwverzorger bezoekt het zoogkoeienbedrijf nu wekelijks om het probleem te herstellen. De behandeling bestaat uit het wegnemen van de druk en het sterk verdunnen van de randen aan weerszijde van de fissuur. Omdat het hoorn van die wanden vaak hard is, is dit niet eenvoudig.

Zweden

Kennis vanuit andere landen wijst duidelijk op een deels erfelijke relatie bij koeien met 'sand cracks'. In Nederland is daar niet uitgebreid naar gekeken. Op een groot zoogkoeienbedrijf in Zweden werd die relatie wel gevonden. Met 1.700 dieren werd deze aandoening bij 1 tot 2 procent van de ernstig kreupele koeien gezien. En veel koeien hadden dezelfde vader. De Zweedse veehouder heeft het probleen via selectie opgelost.

Canadese studies melden een positief effect van supplementatie biotine op bedrijven met vleesstieren en een hogere prevalentie van 'sand cracks'. Dezelfde aandoening werd overigens ruim een jaar geleden ook vastgesteld bij een jonge giraffe in Artis en deze is na een behandeling volledig hersteld.