PBL: klimaatakkoord onvoldoende

De voorgestelde maatregelen leiden niet tot de beoogde afname van de uitstoot van broeikasgassen met 49 procent in de periode 1990 tot en met 2030. Dat blijkt uit een analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het Klimaatakkoord biedt volgens het PBL wel een 'steviger beleidspakket' dan de voorlopige voorstellen. Het planbureau had eerder eerder becijferd dat die hun doel niet zouden halen. Met name bij de industrie zorgen de maatregelen voor een forsere afname van de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) en andere broeikasgassen.

De nieuwe plannen zijn evenwel door de werkelijkheid achterhaald. Nieuwe ramingen laten zien dat bij ongewijzigd beleid onder meer het autoverkeer de komende jaren meer uitstoot veroorzaakt dan eerder werd gedacht. Dat geldt ook voor de elektriciteitsproductie en de industrie. Daardoor is voor het Klimaatakkoord de lat hoger komen te liggen.

970 miljoen euro

In juni verhoogde het kabinet de middelen voor klimaatmaatregelen in de landbouw en het landgebruik van 330 miljoen euro zoals in het ontwerpakkoord werd genoemd naar in totaal 970 miljoen euro. Het PBL ziet voor deze sector een hogere potentie in het behalen van emissiereducties.

De landbouw stoot 26,9 megaton broeikasgassen uit. Het doel in 2030 is 24,5 megaton uitstoot. Het PBL denkt dat met de voorgestelde maatregelen een reductie tot 20,2 à 22,8 megaton haalbaar is. Kanttekening daarbij is wel dat boeren en tuinders bereid moeten zijn om te investeren in emissiereducerende maatregelen.

Nederland is niet het enige land dat in totaliteit achterloopt bij het reduceren van emissies. 'Ook de ons omringende landen worstelen met het omzetten van de ambities in concrete uitstootvermindering', laat het PBL weten. 'En wereldwijd zijn de inspanningen nog onvoldoende om de in 2015 in Parijs gemaakte klimaatafspraken te realiseren.'

Temperatuurstijging

Doel van het internationale akkoord is de wereldwijde temperatuurstijging ruim onder de 2 graden te houden, maar dat wordt zoals het er nu voorstaat ruim 3 graden.

Uit een nieuwe klimaat- en energieverkenning blijkt verder dat het vrijwel zeker niet lukt de CO2-uitstoot volgend jaar met een kwart te hebben teruggebracht ten opzichte van 1990. Dat doel heeft het gerechtshof in Den Haag de overheid opgelegd in de zogeheten Urgenda-zaak. Alleen als alles meezit, komt de afname op 26 procent. Maar bij pech kan dat ook 19 procent worden.

Het PBL heeft nog niet alle extra 'Urgenda-maatregelen' van het kabinet meegerekend, erkent Pieter Boot, sectorhoofd Klimaat bij het planbureau. 'Maar het zou me hoogst verbazen als je het met die maatregelen wél gaat halen.' Ook doelstellingen voor 2020 voor energiebesparing en vergroting van het aandeel hernieuwbare energie blijven volgens het PBL buiten bereik.

Verdeling klimaatbudget landbouw

De verdeling van het klimaatbudget voor de landbouw en het landgebruik ziet er globaal zo uit:

Glastuinbouw:
Middelen van 246 miljoen euro, in plaats van 110 miljoen euro (in periode 2020-2030) voor:
• Restwarmteprojecten;
• Programma Kas als Energiebron.

Landbouw (m.n. veehouderij):
Middelen van 252 miljoen euro, in plaats van 99 miljoen euro (in periode 2020-2030) voor:
• Regeling voor integraal duurzame en emissiearme varkens- en melkveestalsystemen;
• Geïntegreerde aanpak uitstoot van methaan en ammoniak via het voer en dierspoor;
• Volledige kunstmestvervanging;
• Creëren van randvoorwaarden voor een klimaatvriendelijk verdienmodel.

Landgebruik
Middelen van 355 miljoen euro, in plaats van 66 miljoen euro (in periode 2020-2030) voor:
• Veenweiden: 276 miljoen euro;
• Bomen, bos en natuur: 51 miljoen euro;
• Landbouwbodems: 28 miljoen euro.

Er is 100 miljoen euro gereserveerd voor maatregelen ter versterking van natuurwaardes in Natura 2000-gebieden . Over de invulling hiervan is nog geen duidelijkheid, meldt het PBL.