Is pootgoed in systeem van kringlooplandbouw kansrijk?

Kringlooplandbouw. We kunnen er niet omheen. Overheden, milieu- en natuur organisaties, maar ook ketenpartijen buitelen over elkaar heen om kringlooplandbouw te stimuleren. Het begrip 'duurzaam' is uit. Natuurinclusief is aan slijtage onderhevig. Kringloopdenken is het nieuwe denken.

Als pootgoedteler probeer ik me een beeld te vormen: wat betekent dit voor mijn sector? Een sector die voor een groot deel gericht is op export naar alle hoeken van de wereld. Naar landen waar het een uitdaging is om goed uitgangsmateriaal het land binnen te krijgen. Vanwege oorlogen, een falend betalingssysteem of klimaatellende.

Naar landen waar men geen boodschap heeft aan een in kringlooplandbouw geproduceerde pieper. Want gezond uitgangsmateriaal is per definitie duurzaam. De gebruiker van ons pootgoed zal dus voorlopig niet extra betalen voor dit product. Laat staan de consument, want die heeft in deze landen wel wat anders aan zijn hoofd.

Kostprijs per kilo

Het is dan dus zaak om op kostprijs per kilo product te sturen. Zijn we in staat om in een systeem van kringlooplandbouw een meeropbrengst in kilo's te creëren? Of om de kosten te verlagen? De grootste kans ligt in een goed beheer van de bodem. Op de juiste wijze voeden van bodem en plant kan zeker voor meerwaarde zorgen. Gebruik van organische meststoffen en groenbemesters is prima te doen.

Lastiger wordt het als we af moeten van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen. Kunstmest is op zich niet het probleem. De wijze waarop het geproduceerd wordt wel. Ook daar worden nu (groene) stappen gezet. En let wel: in Nederland hebben we genoeg mest, maar dit is in bijvoorbeeld Afrikaanse landen een heel ander verhaal.

Hoe het gewas gezond te houden. Dat wordt de grootste uitdaging in een tijd waarin allerhande gewasbeschermingsmiddelen wegvallen. Middelen die de politiek niet zit zitten of waarvan de fabrikant de herregistratie te duur vindt.

Groene middelen

Ook wij doen proeven met groene middelen. Deze hebben soms wel, maar ook vaak geen effect. Dan zijn we blij dat we nog gangbare middelen achter de hand hebben. Ik sprak laatst een biologische pootgoedteler. Ik vroeg hoe hij het deed met zijn stammenopbouw. Hij kocht gangbaar pootgoed aan, omdat het anders heel lastig is om het uitgangsmateriaal vrij van virus te houden. Dat geeft wel te denken.

Misschien moeten we toe naar totaal andere teeltsystemen en bijbehorende technieken. We kunnen nog veel slimmer gebruikmaken van data. Ook in de veredeling kan nog een slag gemaakt worden. Maar we hebben domweg geen goed beeld van wat de visie van de landbouwminister nu werkelijk betekent voor onze pootgoedsector. Laat staan dat we daarnaar handelen.

Koppen bij elkaar steken

De pootgoedketen staat bekend als een sterke keten. Dat zal nu ook moeten blijken. Het wordt de hoogste tijd dat wij de koppen bij elkaar steken en gaan bedenken hoe wij over pak 'm beet vijf jaar nog kwaliteitspootgoed kunnen telen in een systeem van kringlooplandbouw. Of niet, maar dan hebben we in elk geval ook een sterk verhaal richting maatschappij en overheid.

Miljoenen mensen over de hele wereld zijn voor hun basisvoedsel afhankelijk van goed uitgangsmateriaal. Een behoorlijke verantwoordelijkheid, lijkt mij.