'Koeienpraat' houdt Fokclub Rolde al halve eeuw levend

De keuken van melkveehouders Marchienus en Leon Enting in Grolloo barst bijna uit zijn voegen. Zo'n twaalf boeren scharen zich met enig inschikken rond de keukentafel. Het zijn de leden die zijn afgekomen op de aftrap van het gouden jubileum dat hun Fokclub Rolde en omstreken de komende maanden viert. De eerste bijeenkomst was namelijk op 17 december 1968, memoreert voorzitter Jan Uildriks van de jubileumcommissie. Inseminator Dirk Hilbrands uit Deurze was toen werkzaam bij KI Vries en wordt gezien als een van de initiatiefnemers van de vereniging.

Kennis vergroten

De fokveestudieclub, zoals hij toen werd genoemd, was bedoeld om de kennis van de melkveehouders te vergroten toen de techniek van insemineren de natuurlijke dekking door de stier meer en meer verving. 'Er kwam meer keuze in bloedlijnen, omdat het sperma in rietjes bij de koe langskwam in plaats van dat je met je koe naar een stier toe moest. Veehouders moesten keuzes maken en de KI-vereniging hielp hen daarbij. Het waren allemaal liefhebbers, met passie voor Fries-Hollandse koeien en later voor de Holsteins', vat Uildriks de beginperiode samen.

Vijftig jaar later kent de fokveeclub nog steeds zo'n 25 leden en is de passie voor koeien nog lang niet verdwenen, klinkt het eensgezind aan de keukentafel. Zes keer per jaar is er een bijeenkomst met een inleider in café De Aanleg in Deurze, één keer per jaar een rondgang langs bedrijven van leden en jaarlijks een excursie naar een andere regio.

Oud-lid in Zweden

Voor het jubileumjaar liggen er plannen klaar voor een bezoek aan een oud-lid met een bedrijf in Zweden. Ook willen ze meer aanwezig zijn op zomerse markten. Om zo wat meer bekendheid te geven aan de koeienfokkerij en de landbouwsector. 'Je moet toch aan je pr werken', stelt voorzitter Herbert Steenblik.

Hoewel de fokkerijwereld in die afgelopen vijf decennia flink is opgeschud, is de fokveeclub Rolde een stabiele factor gebleken. Het ledental is in die halve eeuw bijvoorbeeld niet veranderd, ondanks de afname van het aantal boerenbedrijven. En regelmatig melden zich nog nieuwe leden, zodat de toekomst is gegarandeerd.

Bedenkers pubquiz

Het geheim van de vereniging? 'We hebben het bij bijeenkomsten niet alleen over stieren en koeien, ook het wel en wee thuis komt aan de orde en we doen al jaar en dag aan hersengymnastiek. We zijn in feite de bedenkers van van wat nu bekendstaat als de pubquiz', verklaart Uildriks.

Blijkt de jubilerende vereniging een hechte club, daar staat tegenover dat de vele tientallen lokale KI-verenigingen die bijvoorbeeld in Drenthe maar ook elders actief waren, inmiddels nagenoeg allemaal zijn verdwenen of een slapend papieren bestaan leiden. 'Geen samenwerkingverband in de landbouw is zo snel opgeschaald als de fokkerijorganisatie. Kostenbeheersing en het exportbelang leidden tot centralisatie', analyseert Uildriks.

Melkgift verdubbeld

Sinds het begin van de KI in de jaren zestig zijn de koeien er flink op vooruit gegaan, klinkt het in het gezelschap tevreden. Na eerst het infokken met British-Frisianbloed kwamen door het beschikbaar komen van diepgevroren sperma ook de bloedlijnen van Amerikaanse Holsteinstieren voorhanden. Sindsdien is de melkgift gemiddeld verdubbeld. Uildriks: 'Die internationalisatie van de fokkerij vroeg om meer kennis. We leren van de inleiders, maar ook van elkaar. Ieder heeft zijn eigen inbreng. De keuzes die je maakt voor je eigen veestapel blijven natuurlijk ook individueel.'

In de vijftig jaar dat de fokclub Rolde bestaat hebben de leden het niet verkeerd gedaan. Zo hebben 67 koeien van leden inmiddels 100.000 kilo melk gegeven en passeerden twaalf koeien de grens van 10.000 kilo vet en eiwit. 'Dan doe je het nog niet zo slecht', klinkt het Drents bescheiden. 'Dat resultaat haal je individueel, maar je deelt het als lid ook met elkaar.'

Excellente koe

Dat de club ditmaal bij de familie Enting bijeenkomt, is niet toevallig. De stier Danshot (v. Danillo) van vader en zoon Enting staat bij KI Kampen. De moeder van de fokstier, De Witte 171 (v. Shottle), is nu acht jaar oud en heeft inmiddels vijf lactaties gedraaid met een productie van 63.706 kilo en een gemiddelde van 5.03 procent vet en 3,84 procent eiwit, vertelt Marchienus Enting. 'Het is een excellente koe gebleken.'

Danshot blijkt trouwens ook populair onder de clubleden. Op de vraag wie inmiddels gebruik heeft gemaakt van zijn sperma gaan vier vingers omhoog. Ook op die manier wordt succes gedeeld. Over de toekomst van de landbouw rond Rolde, klinken vastberaden geluiden: 'De boer wil net als de koe: overleven.' En: 'Boeren met passie houden het toch het langst vol.'