Keren wolven terug naar Limburg?

Naya stak op 18 december de grens over en wandelde op 29 december in Nationaal Park de Maasduinen. Ze vervolgde haar tocht de Maas over, liep langs de A73 bij Venray en struinde overdag door de Schadijkse bossen in Horst. Uiteindelijk liep ze nog rond in het Nationaal Park de Groote Peel en het Weerterbos.

Voor wetenschappers een bijzondere reis om te volgen, maar wat vindt de agrarische sector er eigenlijk van?

Nieuwe Oogst vraagt schapenhouder Patrick Geukemeijer uit Baexem en tevens bestuurslid LTO Schapenhouderij of hij serieus rekening houdt met de terugkeer van de wolf in Limburg.

'Ja, die mogelijkheid is zeker aanwezig. Bovendien kan de wolf schade veroorzaken als hij zich in de grensgebieden ophoudt. De wolf heeft een actieradius van vijftig kilometer, een afstand die hij gemakkelijk in één nacht kan afleggen.'

Drachtig

De wolf die in december door Limburg trok, lijkt zich in België te gaan vestigen, net over de grens. Ecologen vermoeden dat deze wolf drachtig is en daar binnenkort jongen krijgt. De wolf is gechipt en daardoor goed traceerbaar. Het is de vraag of zij alleen is, of met meerdere wolven is overgestoken.

Geukemeijer weet vrijwel zeker dat het niet bij deze ene wolf blijft. 'De wolf is aan een opmars bezig in Duitsland, maar ook in Frankrijk. Jonge dieren worden uiteindelijk uit de roedel verstoten en gaan op zoek naar een nieuw leefgebied. Met de uitbreiding van de populaties in het buitenland zullen ze ongetwijfeld ook richting Nederland komen. De vraag is niet of de wolf zich hier gaat vestigen, maar wanneer.'

Vestigen

'De wolf bepaalt zelf of hij zich ergens thuis voelt en waar hij zich gaat vestigen. Daarnaast heeft hij de eigenschap dat hij zich snel aanpast aan veranderende omstandigheden.

'Het vinden van voldoende voedsel is daarbij mede bepalend. Van nature is de wolf schuw en zal hij waarschijnlijk de minder bevolkte gebieden opzoeken; maar met zijn aanpassingsgedrag zal hij bepalen waar dit is', zegt Geukemeijer.

In Duitsland is het aantal roedels de afgelopen jaren snel toegenomen, bovendien kan een wolf gemakkelijk zes jongen krijgen. 'Die blijven niet allemaal in leven, maar het geeft wel aan dat hij zich snel kan voortplanten.

'Er is nu een wolvenplan. Op dit moment zitten we in de fase van een rondzwervende wolf. De provincie moet rekening houden met de mogelijkheid dat zich hier of in de grensgebieden op korte termijn een roedel vestigt. De provincie moet vooraf handelen en niet wachten tot het zover is.'

Beschermd

Hoewel wolven schapen als een mogelijke prooi zien, mag het dier niet zomaar worden gedood. 'De wolf is een beschermde diersoort. Stel dat de wolf zich hier vestigt, dan zullen we met het dier moeten leren samenleven.' Geukemeijer is wel van mening dat belangrijk is dat de wolf zijn rol als predator in de natuur vervult.

'Hij zal zijn voedsel uit de natuur moeten halen, zoals wilde zwijnen, reeën en ander wild. Als schapenhouders moeten we proberen te voorkomen dat hij aan onze dieren komt. We moeten het hem niet te makkelijk maken de schapen als voedsel te zien. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld door een hogere afrastering, geluiden en elektrische rasters.'

Kuddebewakingshonden

In Duitsland worden vaak kuddebewakingshonden ingezet, maar Geukemeijer denkt dat deze optie in Nederland niet werkt.

'De natuurgebieden in Nederland zijn veel opengesteld voor publiek en hebben een recreatieve functie. Met de inzet van kuddebewakingshonden loop je veel risico voor de recreanten, de kudde wordt immers beschermd, ook tegen mensen. Het is dan wachten totdat de mensen worden aangevallen door de kuddebewakingshonden.'

Omdat de wolf een goed geheugen heeft, keert hij terug op die plekken waar hij gemakkelijk een schaap kan krijgen.

'We zullen ons management daarop moeten aanpassen. Bijvoorbeeld de dieren sneller verplaatsen of kleine lammeren langer binnenhouden. Dat laatste is natuurlijk geen gewenste situatie, want juist de ooien met lammeren in de wei zorgen voor het goede imago en de hoge aaibaarheidsfactor van de schapenhouderij.'

De komst van de wolf houdt ook de vakgroep bezig. 'Als vakgroep hebben we natuurlijk allerlei onderwerpen waarmee we actief bezig zijn, maar de wolf is daarbij wel belangrijk. Met name omdat we de zaken goed moeten regelen, voordat het te laat is. Belangrijk is dat er met de provincies wordt gepraat over de volgende fases, preventieve maatregelen en vervolgschade', besluit Geukemeijer.