'Markt vraagt om vernieuwing Milieukeur'

'Met het convenant tussen Jumbo en Greenpeace, in juli 2016, ontstond een nieuwe realiteit. GroentenFruit Huis was met haar relaties in gesprek over verdere verduurzaming en de urgentie werd hiermee onderstreept. We moeten aan de slag. Uiteindelijk hebben wij contact opgenomen met SMK.'

Peter Verbaas, projectdirecteur Voedselveiligheid & Ketenborging van GroentenFruit Huis, schetst in een notendop de aanleiding voor de eind april aangekondigde samenwerking tussen zijn belangenorganisatie en SMK aan de vernieuwing van Milieukeur.

Neonicotinoïden

De kiem voor het convenant tussen supermarktketen Jumbo en milieuorganisatie Greenpeace, waarin Jumbo aankondigt voortaan alle aardappelen, groenten en fruit onder Milieukeur of biologisch keurmerk in de schappen aan te bieden, ligt in de tweede helft van 2015 in Duitsland. Greenpeace voerde actie tegen het gebruik van onder andere neonicotinoïden in de Duitse teelt.

Discounter Aldi kondigde daarop aan per 2017 geen producten meer af te nemen van Duitse en Nederlandse telers die neonicotinoïden gebruiken.

Nederland

Verbaas: 'Ik dacht meteen: daar zal het niet bij blijven.' Hij kreeg snel gelijk. De actie waaide over naar Nederland, met convenanten tussen Jumbo en Greenpeace en Albert Heijn en Stichting Natuur & Milieu tot gevolg.

'Daarop hebben we als sector gezegd: wat willen we zelf? We hebben uitgangspunten en richtlijnen geformuleerd en contact onderhouden met SMK en gevraagd om nadrukkelijke verbinding van wederzijdse activiteiten. Want veel telers werken al met GlobalGAP op het gebied van voedselveiligheid en we willen geen dingen dubbel doen. Milieukeur moet zich wat ons betreft richten op het milieu en de administratieve lasten moeten te overzien zijn.'

Begeleidingscommissie

Voorstellen hiertoe die een werkgroep bij GroentenFruit Huis ontwikkelde, moet een begeleidingscommissie van SMK afronden.

Daarbij zijn LTO, LTO Glaskracht Nederland, Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO), GroentenFruit Huis, Nefyto (gewasbeschermingsmiddelenfabrikanten), kennis- en adviesbureaus, Natuur & Milieu, Greenpeace, leden van telersverenigingen en handelsbedrijven, retailers en organen als waterschappen betrokken.

Complexe materie

Verbaas: 'Het is een complexe materie en ik hoop dat we voor de zomer meer details hebben over de nieuwe aanpak en dat we in 2018 langs de nieuwe regels kunnen certificeren. Het is simpel, de markt vraagt het en als je niet voldoet, kun je niet leveren. Uiteindelijk zal Milieukeur de standaard worden.'

De Milieukeur-certificatieschema's moeten praktischer en doelgerichter worden, zegt Stefanie de Kool, programmamanager plantaardige agroketen van SMK.

'We moeten met elkaar kijken: wat wil je bereiken en wat is haalbaar? Hoe kunnen we het certificatieschema zo inrichten dat het faciliterend wordt voor zowel de teler als het proces zonder dat dit ten koste gaat van het ambitieniveau in verduurzaming? Daarbij moeten we ook kijken hoe Milieukeur aansluit op GlobalGAP en zorgen dat de dubbelingen eruit gaan en toewerken naar een gecombineerde audit.'

Hoorzittingen

Nadat de begeleidingscommissie zich over de voorstellen heeft gebogen, volgen er hoorzittingen waarbij iedereen inspraak heeft. Uiteindelijk stelt het College van Deskundigen, waarin de belangrijkste stakeholders zitten, de definitieve certificatieschema's vast.

Voorzitter Jan Roefs van LTO-vakgroep Vollegrondsgroente is verheugd over de samenwerking. 'Dat ketenpartijen zich nu medeverantwoordelijk tonen voor maatschappelijke wensen is positief. Dat nog niet veel telers volgens Milieukeur zijn gecertificeerd, komt vooral doordat het veel werk en kosten met zich meebrengt.'

Praktische gevolgen

'Daarom is het volgens Roefs zaak de praktische gevolgen goed in de gaten te houden. 'Telers moeten er zo concreet mogelijk bij worden betrokken. Het moet wel uitvoerbaar blijven.'