Efficiënt of meer

De kogel is door de kerk: er is meer duidelijkheid in het fosfaatdossier. De sector moet eerst zijn draai vinden voordat er serieus geëvalueerd kan worden. Maar mijn eerste indruk is dat er vrij eenzijdig belangen zijn verdedigd. Het begon met het toekennen van de melkveefosfaatreferentie; bedrijven kregen zo het recht tot in lengte van jaren hun overschot te blijven produceren.
Vervolgens werd er in de regelgeving die grondgebondenheid borgt, vooral aandacht besteed aan het maximaliseren van de mogelijkheid voor mestverwerking. Bedrijven die hier toch niet mee uit de voeten kunnen, worden geholpen met een lobby voor erkenning van invulling van grondgebondenheid door voer-mestcontracten. Het is nog wachten op een clubje intensieve rakkers die delen van het Amazonegebied gaan claimen, omdat hun krachtvoer daar wordt geteeld.
Het toebedelen van fosfaatrechten op basis van één referentiedatum heeft wat weg van een loterij, waarbij anticipeerders de hoofdprijs pakken. Belangenbehartigers hebben de kaarten vooral gezet op erkenning van de Kringloopwijzer als middel om extra productieruimte te creëren. Uit oogpunt van technische duurzaamheid begrijpelijk; minder verspilling van mineralen per geproduceerde kilo melk is beter.
Gevolg is dat jongveeopfok afstoten, koeien opstallen, gassen en mest afvangen, akkerbouwmatig ruwvoer telen en intensiveren de norm worden. Totaal strijdig met de wens van de maatschappij die de koe wil zien weiden, weidevogels vliegen en bloemen bloeien. Melkveehouders die weiden, later of gespreid maaien, bloemranden beheren, eigen jongveeopfok en een gesloten bedrijf hebben of antibioticavrij zijn, worden door de Kringloopwijzer afgestraft. Toch voldoen zij waarschijnlijk meer aan maatschappelijke wensen dan degenen met focus op efficiëntie.
Er moet erkenning komen voor bedrijven die het anders doen dan puur efficiënt melken, anders verdwijnt dit soort toegevoegde waarde. Een beetje premie doet geen recht aan de inzet en het effect op de beeldvorming. Fosfaatruimte verdelen volgens het systeem van FrieslandCampina om duurzame ontwikkeling te meten, lijkt meer geschikt. Ieder kan sterke punten inbrengen waar mineralenefficiëntie er slechts één van is.