Energieopslag als oplossing voor overvol elektriciteitsnet

De beslissing om een grote accu te installeren, is op bloembollenkwekerij G.P. Burger in het Noord-Hollandse 't Zandt eigenlijk een logische uitkomst geweest van een aantal beslissingen en ontwikkelingen op het bedrijf, geeft eigenaar Jacques Burger nuchter aan.

Burger runt samen met zijn broer Rob en diens zoon Gijs een bedrijf met diverse bollen, tulpen, narcissen, lelies, fresia's, krokussen en waspeen. Het bedrijf heeft 160 hectare eigen land, allemaal om het bedrijf heen. Daar telen zij zelf alle bollen. Er worden geen bolbloemen geproduceerd.

De eerste stappen richting verduurzaming van de kwekerij werden in 2020 gezet door zonnepanelen op het dak te leggen. Het viel de ondernemers echter tegen hoeveel de stroom die zij terugleverden, hen opleverde. Verder werden de panelen afgeschakeld als het elektriciteitsnet geen ruimte meer had. Burger: 'De stroomrekening is hier een belangrijk deel van de kosten en dus hebben we gekeken naar een oplossing voor dit probleem.'

Investering van tonnen

Meer groene stroom opwekken met windmolens bleek geen optie. 'Dus zijn we om tafel gegaan met Jesper Zuurbier van Grid-ON. Daar hadden we al goede ervaringen mee en hij heeft de kennis. De aanschaf van een grote accu bleek een investering van een paar ton, maar wel goed terug te verdienen door opslag en verkoop van stroom.'

Burger heeft voor de aanschaf gebruikgemaakt van de Subsidie Oplossing Netcongestie (SON) in de provincie Noord-Holland. Daarnaast valt deze investering onder de Energie Investering Aftrek (EIA). De terugverdientijd is van meerdere factoren afhankelijk, maar ongeveer tussen de zeven en tien jaar.

De accu van 1,1 megawattuur (MWh) kan stroom voor maximaal één dag opslaan, afhankelijk van de tijd van het jaar. Bij G.P. Burger werkt de accu als een flexibele centrale, waarbij opwekking en verbruik op het bedrijf gekoppeld zijn aan levering en afname op het net. Hierbij kijkt het systeem naar de prijzen van het elektriciteitsnet. Als de prijs laag is, vult het systeem de accu met ingekochte of opgewekte stroom. Als de prijs hoog is, wordt stroom geleverd aan het net.

Burger: 'Ik heb er zelf geen werk aan en ben tevreden over hoe het tot nu toe gaat. Zuurbier heeft dit namens ons prima afgehandeld. Ook de subsidieaanvraag en betaling is naar wens verlopen. Wij denken dat we met deze stap weer klaar zijn voor de toekomst.'

Dertig wkk's

Zuurbier is namens Grid-ON projectbeheerder van plaatsing van energie-opslagsystemen, met als belangrijk onderdeel accu's. In totaal zijn vijf bedrijven betrokken bij het project: Socomec heeft de accu geleverd, bloembollenkwekerij G.P. Burger heeft de accu gekocht, Envitron regelt het energiemanagement, Edmij is de energieleverancier en afnemer en Grid-ON moet de samenwerking in goede banen leiden.

Grid-ON is een jong bedrijf in de energiemarkt. De twee ondernemers, Martijn Schipper en Jesper Zuurbier, combineren hun kennis en ervaring van energieopslag en energiemanagement en ondersteunen ondernemers met een uitdaging of wens op het gebied van opwekking, opslag of rendement. Op dit moment lopen er projecten tot 30 MWh. Dit staat gelijk aan het vermogen van dertig grote warmtekrachtkoppelingen (wkk's).

In 2018 heeft Zuurbier 2,5 hectare gekocht naast het bollenbedrijf van Burger voor de realisatie van een zonnepanelenpark van 3,33 megawattpiek (MWp). 'In die tijd was er nog ruimte op het elektriciteitsnet en kon de opgewekte stroom gewoon geleverd worden. Nu is dat in de provincie Noord-Holland bijna overal onmogelijk. De projecten die we nu hebben lopen, zijn voornamelijk bedoeld om de bestaande netaansluitingen efficiënter te benutten', vertelt Zuurbier.

Energieopslag is een manier om efficiënter met bestaande aansluitingen om te gaan. Bovendien is Burger nu in staat om te doen aan peakshaving. Hierdoor kan bijvoorbeeld in het voorjaar meer zonne-energie worden opgewekt en teruggeleverd. Ook kan het systeem stroom leveren op momenten dat er veel vraag is en de prijs hoog is.

Andersom is dit ook mogelijk: stroom opslaan als de prijs laag is. Deze handeling vindt plaats op de zogenoemde onbalansmarkt. Dit is een passieve markt, wat betekent dat de inkoop en verkoop niet van tevoren vast staan. Zuurbier: 'De energiehandel moet slim gestuurd worden. Samen met de eigenaar van het systeem worden de kaders bepaald, daarna handelt het systeem geautomatiseerd. Dat geeft rust.'

Flexibel systeem op maat

De combinatie van eigen opwekking door zonne-energie, eigen verbruik en het leveren van energie op de onbalansmarkt vraagt om een flexibel, intelligent systeem. Daarom is de accu aangepast naar de wensen van Burger. 'Er komen steeds meer acculeveranciers op de markt. We hebben een uitgebreide uitvraag gedaan om de juiste match te vinden', licht Zuurbier toe.

Dit energieopslagsysteem bestaat uit modulaire buitenkasten en wordt gekoeld met vloeistof. Dat is technisch beter dan een luchtgekoeld systeem en maakt minder geluid. Verzekeringstechnisch moeten dergelijke accu's vrijwel altijd buiten en los van de opstanden staan in verband met brandrisico's. Inmiddels is bekend dat brandende auto's moeilijk te blussen zijn, datzelfde geldt voor stationaire accu's.

Belangrijk om te beseffen is, meldt Zuurbier tot slot, dat er voor een rendabel project minimaal een aansluiting moet zijn van 630 kilovoltampère (kVA).