Utrechtse melkveehouder in de knel door derogatie en bufferstroken

Wolleswinkel sprak tijdens de Nationale Bodemtop, woensdag in het Gelderse Lunteren, tijdens een sessie met als thema Bodem in de regio Foodvalley. Zijn bedrijf is in het Utrechtse deel van deze regio. De ondernemer is al jaren bezig met maatregelen die beter zijn voor zijn koeien, de omgeving en zijn eigen verdienmodel.

'We zijn begonnen met kruiden doorzaaien, stuwen aanleggen en alleen blijvend grasland. Als je ziet dat het werkt, wil je meer', zegt Wolleswinkel. 'Daarna hebben we de voeding van de koeien aangepast, zijn we gestopt met mais verbouwen en gebruiken we minder kunstmest. Het heeft geleid tot bijna 30 procent minder ammoniakemissie in een jaar tijd.'

Aanzet voor transitie

De samenwerking in de regio, die ooit ontstond met bodemcursussen die boeren en ambtenaren samenbracht, heeft de melkveehouder veel gebracht. 'Het geeft energie, wederzijds vertrouwen, veel kennis, echte verandering en dus is het een aanzet voor transitie.'

Er is één grote maar. Goed vakmanschap wordt afgestraft, stelt Wolleswinkel. De oorzaak? Het wegvallen van derogatie en de invoering van bufferstroken. 'Door die maatregelen is er een ijskoude sanering aan de gang. Het is niet voor niets dat boeren de straat opgaan. Ik snap dat wel.'

In 2024 moet de melkveehouder 800 kuub mest afvoeren, terwijl het stikstof- en ureumgehalte nota bene lager zijn dan de landelijke norm. 'Maximale weidegang, goed bodembeheer en geen mais leiden nu tot 24.000 euro extra kosten', rekent hij voor. 'Dat is een half jaarinkomen. Hoe ga ik dat overleven?'

Volgens Wolleswinkel frustreert het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met de, al dan niet onder druk van Brussel genomen besluiten, lokale initiatieven als de samenwerking in de regio Foodvalley. Hij vraagt betrokkenheid van het ministerie, maar ook van provincies en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Zes adviezen

Tijdens de Nationale Bodemtop gaf de melkveehouder zes adviezen aan deze instanties, waarvan diverse vertegenwoordigers aanwezig waren. De hoogste prioriteit is, als het aan hem ligt, dat de overheden actief gaan meedoen in de gebieden. Daarnaast moeten landbouwgrond en landbouwkundig gebruik worden beschermd en vraagt hij waardering voor vakmanschap.

'Ondersteun ons met meten, monitoren, borgen en belonen. Ook moeten bodem en water echt leidend worden gemaakt en niet uitgaan van het aantal grootvee-eenheden of kilo's stikstof per hectare. Kom met een ruimtelijk en economisch toekomstperspectief, zodat we het handelingsperspectief verder durven en mogen benutten. Op die manier krijg je toekomstperspectief.'