Energiekosten per kilo melk fors lager na installatie zonnepanelen

Asbest eraf, zonnepanelen erop. ‘Het klinkt simpel, maar als je het doet, moet dat goed georganiseerd gebeuren. Het verwijderen van de asbestplaten vond ik best spannend, want dat moest gebeuren terwijl de koeien in de stal verbleven. De periode zonder dak wil je dan zo kort mogelijk houden.’

Aan het woord is melkveehouder Reind Katerberg in Diphoorn (Drenthe). In maart 2022 liet hij het 1.400 vierkante meter asbestdak op een deel van de melkveestallen vervangen door een nieuw golfplatendak in combinatie met het monteren van 244 zonnepanelen. ‘Gelukkig had PV-projecten, het bedrijf dat de hele operatie voor mij verzorgde, een strakke planning’, vertelt Katerberg. ‘Binnen een week waren alle asbestplaten verdwenen en lag er op de stal een nieuw dak. Binnen een maand waren alle werkzaamheden afgerond en konden we de zonnepanelen in gebruik nemen.’

Katerberg kijkt tevreden terug op zijn investeringsbeslissing. ‘Toen we de knoop doorhakten, wisten we nog niet dat de prijzen van elektriciteit en aardgas in 2022 tot recordhoogte zouden stijgen. We hebben de zonnepanelen nu ruim een jaar in gebruik en hebben daarmee al veel kosten bespaard.’

Alle werk uitbesteed aan één bedrijf

Katerberg besloot om het saneren van asbest te combineren met de montage van zonnepanelen om zo min mogelijk rompslomp te hebben. Om dezelfde reden ging hij in zee met een bedrijf dat alle activiteiten voor hem kon organiseren en uitvoeren. De ondernemer richt zichzelf het liefst op zijn kernactiviteit: het runnen van een melkveebedrijf met 275 koeien en 150 stuks jongvee. Dat doet hij samen met echtgenote Sandra en zoon Niels (19).

Hoe kwam hij terecht bij PV-projecten? ‘Hier in de regio zijn ze al bij meerdere collega’s aan het werk geweest en daar hoorde ik goede geluiden over. Ik heb een paar partijen benaderd voor de uitvoering van de asbestsanering in combinatie met aanleg van zonnepanelen. PV-projecten bleek het goedkoopst en de klik was goed. Daarom ben ik met dit bedrijf in zee gegaan.’

Directeur Thom Stelwagen van PV-projecten legt uit dat zijn bedrijf zich heeft toegelegd op het ontzorgen van ondernemers die met zonnepanelen elektriciteit willen opwekken. ‘Er komt van alles bij kijken en veel ondernemers past het niet om zich daar uitgebreid in te verdiepen en mee aan de slag te gaan. Wij doen dat wel. We hebben een jong team en zijn uitermate flexibel.’

Stelwagen somt op wat PV-projecten in de situatie van Katerberg zoal heeft gedaan. ‘Naast de dakrenovatie en installatie van zonnepanelen ging het onder meer om het aanvragen van ISDE-subsidie voor de ondernemer, het laten uitvoeren van een daklastberekening en het verzorgen van de zogenoemde Scope 12-keuring; een keuring waar verzekeraars standaard om vragen.’

Nog een voorbeeld van ontzorgen is het op afstand volgen van de prestaties van de zonnepanelen op het staldak van Katerberg door PV-projecten. Met een app op zijn telefoon kan de melkveehouder dat ook zelf. ‘De praktijk is dat ik er zelf bijna nooit naar kijk. Daarom is het geruststellend om te weten dat PV-projecten een eventuele storing snel opmerkt’, zegt Katerberg.

Eigen verbruik opwekken

Met de installatie van 244 zonnepanelen kan Katerberg jaarlijks ruim 100.000 kWh aan elektriciteit opwekken. ‘Dat komt globaal overeen met ons totale jaarverbruik aan elektriciteit. Daar hebben we het aantal panelen op afgestemd. Veel meer produceren is financieel niet interessant.’

Melkveehouder Katerberg heeft een elektriciteitsaansluiting van 3 x 63 Ampère. Binnenkort wordt die verzwaard naar 3 x 80 Ampère. Maar ook dat is niet genoeg om alle elektriciteit van de 244 zonnepanelen door te sluizen naar het net als de panelen maximaal produceren. Daarom is de installatie voorzien van een 'Powercontrol'.

‘Daarmee kunnen we, afhankelijk van het elektriciteitsverbruik binnen het bedrijf, het elektriciteitsaanbod vanaf de zonnepanelen begrenzen’, legt Stelwagen uit. ‘Het voordeel daarvan is dat je een elektriciteitsaansluiting van beperkte omvang kunt combineren met veel meer zonnepanelen. En dat pakt goed uit omdat er heel veel uren zijn waarop de zonnepanelen niet maximaal produceren.’

Energiekosten per kilo melk

Hoewel melkveehouder Katerberg niet van dag tot dag de opwekking van elektriciteit door zijn zonnepanelen volgt, heeft hij wel scherp in beeld wat de financiële gevolgen van zijn investeringen zijn. ‘Net voordat we de zonnepanelen in gebruik namen, zagen we de totale energiekosten, dus de kosten van elektriciteit en gas, oplopen naar meer dan drie cent per kilo melk. Inmiddels is dat gezakt naar 0,6 tot 0,7 cent per kilo melk; een niveau dat tot enkele jaren geleden gebruikelijk was.’

Katerberg legt uit dat hij een grote slag geslagen heeft door de aanleg van zonnepanelen te combineren met het vervangen van een gasgestookte boiler door een boerderijboiler. De nieuwe boiler maakt deels gebruik van zonnewarmte op dagen dat de zon schijnt, en verwarmt het water verder op met elektriciteit die Katerberg zelf opwekt.

‘We melken onze koeien driemaal daags in een 20 stands Dairymaster swingover melkstal. Dat gaat prima, maar dit type melkstal vraagt wel veel heet water voor de reiniging. De afgelopen jaren verbruikten we gemiddeld 8.000 kuub gas. Na het vervangen van de boiler is dat gezakt naar 2.500 tot 3.000 kuub.’

Accu is iets voor de toekomst

PV-projecten richt zich niet alleen op zonnepanelen, maar op energie in de volle breedte. ‘Voor een bedrijf als dat Van Katerberg kan het bijvoorbeeld in de toekomst interessant worden om de zonnepaneleninstallatie te combineren met een accu. Onder meer omdat hij een of twee keer per dag de koeien melkt op het moment dat de zon niet schijnt’, vertelt Stelwagen.

Melkveehouder Katerberg ziet dat ook wel gebeuren. ‘Maar pas als de tijd er rijp voor is. Zelf ben ik geen voorloper. Bij nieuwe ontwikkelingen wacht ik tot de kinderziektes er uit zijn en een investering lonend is.’