Gronings zomerbier is pas begin van Graanrepubliek

De 36-jarige Noordhoff is teler van de Graanrepubliek, een samenwerkingsverband van telers, producenten en afnemers. Noordhoff is samen met Jeroen Bax van de Groninger brouwerij Bax Bier ook verantwoordelijk voor het begin deze maand gepresenteerde zomerbier 'Bloemetjes & Bijtjes'. Dat is gebrouwen van het oergraan Emmer, telt slechts 3 procent alcohol en heeft een vrij lichte smaak.

'De naam verwijst naar de manier waarop wij hier werken, wij zaaien namelijk ook klavers in de bodem. De klaver heeft een langere wortel en kan zo extra stikstof in de grond brengen. Klavers bieden ook nectar voor de bijen en de hommels, dit is een mooie manier om goed met de natuur bezig te zijn', legt Gert Noordhoff uit, die samen met zijn vader en broer in maatschap zit.

Grauwe Kiekendief

Dat ze daar in Bellingwolde druk mee zijn, blijkt uit alles. Vol passie vertelt Noordhoff tussen het graan over alle 14 soorten graan die ze telen, maar ondertussen houdt hij de aanwezige vogels scherp in de gaten. 'Verderop broedt een grauwe kiekendief, af en toe zie je het mannetje daar rondcirkelen om het nest te beschermen tegen vijanden.'

Even is het stil, dan wijst Noordhoff de andere kant op. 'Hoor je dat? Het is de veldleeuwerik.'
En zo gaat het tussen de agrarische bespiegelingen ook over de andere bewoners van dit Oost-Groninger stuk kleigrond. Tot aan de kleine kevers aan toe, die op de bodem hun stinkende best doen om ongedierte te bestrijden.

Nog maar een klein deel van het graan is niet biologisch. 'We schakelen bewust stap-voor-stap over want het kan niet in één keer. We doen ervaring op, onder meer met luzerne. We zijn vorig jaar vlakbij met biologisch boeren begonnen bij Harm-Evert Waalkens in Finsterwolde, waar we ook grond pachten.'
'Nu hebben we hier in Bellingwolde ook volop biologisch geteeld graan', gaat Noordhoff verder. 'Het is voor mij een vrij lang proces, want ik oriënteer me er al sinds de hogere landbouwschool op', verzucht hij.

Jenever

De biologische omschakeling is ook goed voor alle plannen die er zijn om meer producten te realiseren, die puur uit eigen Groninger grondstoffen bestaan. Het bier is er een goed voorbeeld van, maar er zijn veel meer plannen.

'In juli presenteren we jenever, in samenwerking met een stoker uit de buurt en we willen Graanrepubliek havermout maken. We zijn verder bezig met havermelk voor mensen die geen koemelk kunnen verdragen. Daarmee zitten we echt in de oriëntatiefase, we hopen in het najaar een demoversie te kunnen showen.'

Op de totaal vijftig hectare die de maatschap bewerkt, wordt het meeste graan gebruikt voor zaaivermeerdering. Er wordt vaste mest gebruikt, maar wel met mate. 'Dat doen we al vele jaren. Mijn opa en vader hebben het ook altijd gedaan, dan wordt de bodem veel rijker en ploeg je ook beter.'

Als het aan Gert Noordhoff ligt, krijgt het landschap onder de rook van Winschoten de oude variëteit terug. Meer oude granen, minder mais. 'Oude gewassen zijn interessant, want ze hebben bepaalde eigenschappen die nieuwe granen niet hebben. De diepere beworteling vertaalt zich terug in de kwaliteit van de bodem.'

Het hoofdstuk 'bier' moet Noordhoff in de toekomst ook een substantieel inkomen opleveren. 'Maar ook dat doen we stap-voor-stap. We proberen andere boeren hiervoor te interesseren, zo proberen we effect op het landschap te hebben', vertelt hij.

'Bax Bier wil naar bier toe dat voor 100 procent gebrouwen wordt met lokaal graan. Er is nog behoefte aan een kleinschalige mouterij, dan kunnen we ook de aloude Sint Jansrogge proberen. Er liggen al contacten, we willen graag samenwerken met meerdere partijen.'