Eenmaal dood is dood

Column Multifunctionele landbouw Hanna Hilhorst 09 mei 2017 om 13:15uur

Mijn man is er nog niet klaar mee. Hoezeer de hete adem van de overheid hem in de nek hijgt en hem dwingt de eerste koeien naar de slacht te doen; hij geeft zich niet over. Hij ijsbeert, puzzelt en zoekt de mazen. Wacht op duidelijkheid, op antwoord.

'Allereerst ben ik benieuwd naar de reactie op mijn schriftelijk bezwaar', zucht hij. 'Want waarom word ik als biologisch-dynamisch boer verantwoordelijk gehouden voor het mestoverschot? Nu hebben 5.500 boeren bezwaar gemaakt tegen de mestwetgeving, dus ik verwacht er niet veel van. Maar een beetje rekken en protesteren kan geen kwaad.'

Hoop is er ook omtrent de uitsluiting van zeldzame koeienrassen. Onze kudde telt veertig Fries-Hollandse koeien. Een bedreigde soort. In Nederland staan er nog maar 1.600 geregistreerd, terwijl er 6.000 nodig zijn om de populatie in stand te houden en inteelt te voorkomen. Kortom, een ras dat zou moeten groeien in plaats van krimpen.

Van Dam snapt dit gelukkig ook en besloot half april dat nieuwe aanwas sinds 1 oktober 2016 niet wordt meegeteld bij de totale Grootvee Eenheid. Zacht gejuich bij mijn man. Maar: 'Onze koeien zijn niet stamboekgeregistreerd, en op mijn blauwe ogen geloven ze natuurlijk nooit dat het echte Fries-Hollanders zijn.'

Snel pleegt hij een telefoontje met de voorzitter van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen. Die heeft een goed idee: 'Je kunt bij elke koe DNA afnemen om vast te stellen of het daadwerkelijk een zuiver Fries-Hollands dier betreft. Per koe kost dat 83 euro.' Ruim 3.000 euro dus.

Was er geen andere oplossing? Op een avond - mijn man had al een tijdje stilzwijgend zitten broeden - klonk er een luid 'eureka' vanaf de bank. 'Luister, ik ga een aantal pinken bij verschillende biologische, niet-melkproducerende bedrijven in de buurt stallen. Op papier voer ik ze af, en zodra Den Haag het zelf eindelijk op een rijtje heeft, haal ik ze terug.'

Drie bevriende bedrijven werden bereid gevonden; mijn man leek op te klaren. Maar Van Dam doorzag de truc en stelde snel extra voorwaarden op: 'Wie jongvee tijdelijk elders onderbrengt, moet naar verhouding evenveel melkkoeien extra afvoeren.' Potjandikkie.

Mijn man puzzelt door, ook al wacht in mei een eerste beschikking. 'Jammer dan, ik ga niet voorbarig koeien opruimen. Nu kan ik nog voor ze vechten; eenmaal dood is dood.'