Alle boeren met bedrijf in Oostblok hebben tic

We zijn op weg naar Toon en Eva, studievrienden van Jurre. Na een zoektocht door Europa vonden zij vijf jaar geleden een boerderij waar ze van niets iets wilden maken. Beproevingen overwinnend hebben ze hun caravan ingeruild voor een woonhuis, waar ze met hun twee kindjes en hond Patrick keihard aan de toekomst bouwen.

Vierhonderd koeien telt de Milchviehanlage en op de loonlijst staan acht namen, voornamelijk Poolse. 'Geloof me, met zoveel personeel moet je meer verstand van mensen dan van koeien hebben', zouden we Toon meermalen horen zeggen.

Na aankomst maken we in het donker een ronde over het erf. Het sneeuwt en door de oude stallen en primitieve buitenverblijven vind ik het moeilijk de vooruitgang te zien. Toch is die er wel degelijk. Toon wijst ons de nieuwe ligboxen, de moderne melktank en de opgeknapte melkput. 'En volgende maand komt er een dak boven de droge koeien.'

'Dan staan ze écht droog.' Ik lach om mijn eigen grap.

Binnen aan het bier vertelt Toon over de investeringen. In zijn ogen zie ik een zeldzame geestdrift, een doel. 'Alle Nederlanders die hier een bedrijf beginnen, hebben een tic. Ze willen groot, groter, grootst. Een Groninger hier verderop melkt ruim duizend koeien met twaalf man personeel. Ideaal.'

'Je moet het wel willen', mompel ik. 'Zo ver van huis, zonder familie en een bedrijf dat Oostblok ademt.'

'Maar zonder hinder van quota of fosfaatrechten. Ik zou geen bedrijf willen waar ik tot mijn pensioen slechts de bedrijfsvoering zou moeten doen. Daar zit geen uitdaging in.'

Eva ziet mijn verbazing en schiet in de lach. 'Ja, dit is het andere uiterste. Het is soms best spannend geweest of dingen zouden lukken. En nog. Maar vijf jaar geleden lagen we wakker van dingen waar we nu om lachen en hopelijk lachen we over vijf jaar over de problemen van nu.'

Als we drie dagen later het erf afrijden, kijk ik nog één keer achterom. 'Over vijf jaar herken je deze boerderij niet meer. Ze werken zo hard.'

'Vijf? Eerder twee', lacht Jurre. 'Je kent Toon nu. Toon heeft echt een tic.'