Schouten wil meer marktmacht voor boeren

Hoe gaat u de marktpositie van de boer verbeteren?

'We gaan het gesprek aan met de supermarkten. Daar waar het onvoldoende kansen biedt, gaan we wettelijke mogelijkheden creëren.'

Als je boeren meer marktmacht geeft, kunnen zij meer afdwingen. Nu staan ze vaak tegenover een machtige inkooporganisatie.

Minister Carola Schouten van LNV

Welke mogelijkheden zijn dat?

'We gaan zorgen dat boeren meer met elkaar kunnen samenwerken zonder met de mededingingswetgeving in de problemen te komen. De ACM gaat monitoren hoe de margeverdeling in de keten is en daar transparantie in geven. Als je inzichtelijk maakt waar de marge zit, kun je het gesprek aangaan. Informatie is een trigger om verder te gaan in zo'n proces.

'Er komt geschillenbeslechting voor boeren die een geschil hebben met hun wetgever, door bijvoorbeeld contracteisen eenzijdig te wijzigen.'

Kunt u de supermarkten dwingen?

'Het is niet zo dat ik tegen de supermarkten kan zeggen dat ze een minimale prijs moeten betalen. Maar als je boeren meer marktmacht geeft, kunnen zij meer afdwingen. Nu staan ze vaak tegenover een machtige inkooporganisatie.

'En de consument moet een pushfactor worden. Als ze meer zicht hebben op hoe een product wordt gemaakt en wat de achterliggende factoren zijn, gaan zij vragen stellen bij de supermarkten. Supermarkten zoeken ook nu steeds meer naar concepten waarin ze de principes van duurzamere producten handen en voeten kunnen geven.'

Bent u niet bang dat de retail liever goedkoop in het buitenland inkoopt?

'Dat kan nu ook. De retail is altijd in staat om producten over de grens te halen. Maar ik denk dat de consument ook vraagt waarom er bijvoorbeeld alleen sperziebonen uit Marokko liggen, in plaats van Nederlandse. Ik geloof er ook in dat consumenten een vraag formuleren richting de supermarkt. En wat je dichtbij haalt is verser en dus lekkerder. Daar zal men op aanslaan.'

Veel producten worden geëxporteerd. Wat kunt u daar betekenen?

'In het buitenland hebben we het stelsel van de landbouwraden. Die zijn de draaischijf tussen de markt in het buitenland en wat wij hier doen. Zij zijn al bezig de concepten van kringlooplandbouw te promoten en ook de toegevoegde waarde van producten te benadrukken. Er zijn steeds meer landen die zelf hogere eisen stellen.'

U wilt dat Nederland vooroploopt in kringlooplandbouw. Waarom?

'Er zijn veel landen die goedkoper kunnen produceren. Daar zullen we op een gegeven moment niet meer tegenop kunnen, omdat onze arbeid en grond duur zijn. Dan moet je het hebben van de toegevoegde waarde die je aan het product geeft.'