Fosfaatrechten door trechter geperst

Achtergrond Melkvee Erik Colenbrander 27 dec 2018 om 08:46uur

De invoering van het fosfaatrechtenstelsel in 2018 volgde op het fosfaatreductieplan in 2017. Extra aandacht voor de individuele disproportionele last, het terughalen van fosfaatrechten uit de vleesveehouderij en een ongekende administratieve last kenmerken het jaar van de invoering.

De invoering van het fosfaatrechtenstelsel blijkt op het eind van 2018 een trechter te zijn geworden. Een trechter waar de stroom bezwaren niet doorheen kan. Zeker een op de drie rundveehouders heeft bezwaar aangetekend tegen de toekenning van fosfaatrechten. Niemand weet precies hoeveel van hen voor Nieuwjaar geen nieuwe beschikking ontvangen, al zullen het er geen duizenden zijn.

• Bekijk ook het jaar van de droogte: Boeren moeten leren zuinig te zijn met regenwater

Tegelijkertijd stelt de Wet economische delicten hen per 1 januari 2019 strafbaar als hun fosfaatboekboekhouding niet klopt. Al zal er niet eerder dan in februari worden gehandhaafd, als de zuivelondernemingen de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland over de melkproductie hebben geïnformeerd.

In het eerste deel van 2018 komt de problematiek nog niet nadrukkelijk in beeld. Maar als het einde van de zomervakantie nadert in augustus, wordt voor het eerst echt duidelijk dat het ministerie de administratieve last niet de baas kan en veehouders het op orde brengen van hun fosfaatboekhouding voor zich uitschuiven, al dan niet in afwachting van reactie op bezwaar.

De worsteling met fosfaat wordt gaandeweg de invoering alsmaar heviger

Honderd Rabobank-melkveebedrijven in gevaar

Rabobank meldt medio november dat honderd bij hen aangesloten bedrijven dreigen om te vallen. Bovendien is het ministerie van LNV door een gerechtelijke uitspraak in mei gemaand meer werk te maken van de individuele disproportionele last. Het ministerie moest zich meer verdiepen in de specifieke bedrijfsomstandigheden.

Extra complicerende factor zijn de fosfaatrechten die aan de vleesveesector zijn toebedeeld, maar moeten worden teruggehaald. Ook dit plaatst het ministerie voor een krachttoer. LNV-minister Carola Schouten krijgt in de zomervakantie te horen dat de Europese Commissie absoluut geen mogelijkheden ziet om coulanter te zijn, zolang er te veel fosfaatrechten in de omloop zijn.

Invoering fosfaatrechtenstelsel uitgesteld

Vanwege de Europese staatssteunregels moest de invoering van het fosfaatrechtenstelsel worden uitgesteld en de veestapel worden gereduceerd in 2017. Pas nadat de krimp had plaatsgevonden kon het stelsel, met een jaar vertraging, worden ingevoerd.

De worsteling met fosfaat die gaandeweg de invoering alsmaar heviger wordt, zal per 1 januari niet met een druk op de knop verdwijnen. Het voorspelt niet veel goeds dat bijna de helft van de bezwaren tegen de eerste fosfaatrechtenbeschikking gegrond zijn verklaard, ook al gaat het om relatief kleine hoeveelheden verkeerd ingeschatte fosfaatrechten.

De invoering van het fosfaatrechtenstelsel leidde tot veel kritiek en onvrede. Er komt ook een stroom rechtszaken op gang. Daarbij is wel duidelijk dat de rechter niet aan de legitimiteit van het fosfaatrechtenstelsel tornt.

• Bekijk wat er dit jaar allemaal over de fosfaatrechten is geschreven

Beweeg door de tijdlijn met uw muis of de pijlen op uw toetsenbord, of door te swipen.