Bij BlueN verzorgen bacteriën deel stikstofvoorziening gewas

Bij voor de plant stikstofbindende bacteriën denk je het eerste aan de processen in de wortelknolletjes bij vlinderbloemigen of aan bacteriën uit het geslacht Azotobacter. Die soorten leven allemaal in de bodem.

Er zijn echter ook bacteriesoorten die zich nestelen tussen de weefsels in de bovengrondse plantendelen. Holland Fyto brengt nu een formulering op de markt om deze bacteriën in het gewas toe te passen.

Volgens technisch manager Gerbert Barneveld van Holland Fyto is het mogelijk om met het voor Nederland nieuwe product BlueN de stikstofbemesting met 30 tot 45 procent te verlagen. De bacterie Methylobacterium symbioticum voorziet het gewas van 40 tot 60 kilo zuivere stikstof. Barneveld zegt dat onderzoek in granen en mais onder Nederlandse omstandigheden veelbelovend is.

'De teler moet BlueN aan het begin van het seizoen, eenmalig in een goed groeiend gewas toedienen. Daarna vestigt de bacterie zich in de planten, koloniseert ze. De bacterie groeit mee met het gewas', vertelt Barneveld.

'De toepassing van BlueN kan eventueel in combinatie met andere bespuitingen plaatsvinden. Maar in een jaar van introductie geven we er sterk de voorkeur aan om BlueN in een aparte bespuiting toe te passen.'

Vraaggestuurd

De Methylobacterium wordt actief in het proces van stikstofbinding en stikstofafgifte als de plant daar om vraagt. Bij te veel aanwezige stikstof in het gewas blijft hij inactief. Barneveld raadt aan wel het merendeel van de basisbemesting te geven en vooral later te besparen op overbemesting. 'Dat is een verstandige strategie. Je kunt een beetje besparen bij de eerste gift en later meer.'

De stam die Holland Fyto op de markt brengt, is een van nature voorkomende bacteriesoort. Het bedrijf richt zich in eerste instantie op de gangbare telers van akkerbouw-, voeder- en tuinbouwgewassen. Barneveld verwacht daarnaast op vrij korte termijn een toelating voor de biologische teelt.

Het product BlueN is een fijn poeder dat gemakkelijk oplost in de tank van de spuit. Het zit in een verpakking van een kilo. Eén kilo is de afgepaste hoeveelheid voor 3 hectare. De kosten per hectare liggen op ongeveer 55 euro.

Interesse

'De reacties beginnen los te komen in de sector', zegt Barneveld. 'Telers kunnen zo'n nieuw product natuurlijk met enige scepsis bekijken, maar wij krijgen toch veel belangstelling na de eerste publicaties rond dit middel. Het product komt uit Zuid-Europa, waar de omstandigheden anders zijn dan hier. Daarom wilden we het zelf eerst goed testen. We durven het nu te adviseren in graan en mais op basis van de eerste ervaringen in het veld in Nederland.'

Inzet van BlueN zal vooral in stikstofbehoeftige teelten snel besparingsrendement op kunnen leveren, verwacht Holland Fyto, of in teelten waarin door de regelgeving sprake is van een onderdosering van stikstof. De stikstof die door middel van BlueN in de plant komt, kan niet uitspoelen.

Los van de stikstofemissie naar het grondwater, wijst Barneveld ook op de uitstoot van broeikasgassen door de energievragende productie van kunstmeststikstof met fossiele brandstoffen als basis. 'Eigenlijk komt het product dus op een perfect moment, nu dit maatschappelijk zo speelt.'

Maïs en graan

'Het kost ongeveer drie uur tijd om het product op te laten nemen door het gewas. BlueN is één uur na de bespuiting regenvast. In een tarwegewas kan je BlueN toepassen samen met de T0-bespuiting of in combinatie met de onkruidbehandeling aan het eind van de uitstoeling. Mogelijk kan het al wat eerder. Bij mais pas je het toe in het 4- of 5-bladstadium', legt Barneveld uit.

Dat de bacterie zichzelf in het groeiende gewas verspreid, heeft het voordeel dat één toepassing genoeg is. Bij gras kan de teler daarom ook eenmalig BlueN gebruiken en, zelfs na maaien, blijft de werking overeind. 'Eén keer doseren in het voorjaar blijkt genoeg te zijn.' Nachtvorst in het voorjaar deert de bacterie niet. 'Zolang het blad niet kapot vriest, blijft de bacterie gewoon aanwezig.'

Holland Fyto wil meer ervaring met BlueN opdoen in andere gewassen. Barneveld vermoedt dat de kwaliteit van spinazie bijvoorbeeld beter kan zijn door het product, omdat er minder nitriet in het blad gevormd wordt dan met een kunstmestgift. 'De focus is nu op stikstofvervanging. Misschien is toepassen in prunus of rozenonderstammen mogelijk. Het kan voordelig zijn voor de scheutgroei of het langer bewaren van de versheid bij bloemen. Kwaliteit is dan de toegevoegde waarde.'

Bij kwaliteit en productieniveau zit Nederland al bijzonder hoog. Daarom denkt Barneveld dat de telers de besparing op meststoffen bovenaan zetten.

De uitbreiding naar andere teelten dan graan en mais onderzoekt Holland Fyto. Gewassen als aardappelen, uien en prei kunnen kansrijk zijn, omdat ze een sterke stikstofvraag hebben. 'We beginnen in de teelten waar het succes bewezen is. Misschien kunnen telers een klein hoekje in de uien en aardappelen proberen.' In 2021 zet Holland Fyto de proeven voort waarmee in 2020 is gestart. 'We willen bevestiging zien van de goede resultaten uit 2020.'

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Holland Fyto.

Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Holland Fyto