Veel keus in techniek vanggewas vernietigen

De groenbemesters groeien flink in het beginnende voorjaar met de toenemende temperaturen. Een uitdaging voor telers is om deze zonder glyfosaat te laten stoppen met groeien. Dat kan door ze te verkleinen of onder te werken.

Zeker bij de veelgebruikte winterharde groenbemesters is dit minder makkelijk om te doen dan bij de vlinderbloemige. De juiste machines met de juiste afstelling zijn daarvoor bepalend, net als de keuze van opeenvolgende bewerkingen en het moment van handelen.

Zandgronden

VK-Oost organiseerde samen met Agro-innovatiecentrum De Marke in het Overijsselse Hengelo een demonstratie met de verschillende technieken die daarvoor beschikbaar zijn. Op de zandgronden die ook rond De Marke liggen, is het zaaien van een groenbemester na een hoofdteelt verplicht wanneer er geen wintergewas wordt geteeld. Zwier van der Vegte gaf samen met Rick Willemsen van Groeikracht en akkerbouwadviseur Gerard Meuffels een toelichting op de machines die daarvoor werden ingezet.

Als het vanggewas al hoog staat, is eerst een rondgang met een klepelmaaier in de fronthef aan te raden. Het vanggewas toch oogsten wordt afgeraden. 'De groenbemesters met hun vocht en mineralen zijn nodig voor het volggewas, zoals mais. Anders kost dit opbrengst. Vaak kun je bij snijmais de 'drie-keer-dertigregel' hanteren; 30 kuub drijfmest, 30 kilo stikstof uit kunstmest en 30 kilo stikstof uit het vanggewas', doceert Van der Vegte.

Verschillende mogelijkheden zijn gedemonstreerd, zoals de ecoploeg van Koeckhoven, Lemken-schijveneg, Kuhn-biomulch en -messenfrees, Güttler-triltandcultivator en Evers-stoppelcultivator.

Voordeel van de ecoploeg is dat de grond gelijk zwart is en er dus amper hergroei van onkruid kan plaatsvinden. Bovendien is met de ecoploeg bovenover ofwel onland te rijden, wat de structuur van de grond en dieselverbruik spaart.

Koeckhoven combineert de ecoploeg met een mulchende rotorkopeg met kooirol in de fronthef. Daarmee wordt de toplaag al vlak gelegd en het gewas verkleind.

Andere niet-aangedreven werktuigen, zoals de stoppelcultivator en schijveneg, werken de groenbemester deels onder. Voordeel is vooral dat je met die werktuigen bijna altijd aan de slag kan en zowel de aanschaf als bewerking goedkoper is. De stoppelcultivator werkt daarbij wat dieper dan de schijveneg.

Fabrikant Güttler koos ervoor met zijn Super Maxx-triltandcultivator een aantal keren schuin over de rijrichting te rijden en met hoge snelheid. Zo is spoorvorming te vermijden en deels op te heffen. Het geeft een prima resultaat, maar met 13 tot 14 kilometer per uur is het ook een hobbelige rit op het minder vlakke proefperceel.

Bij de aangedreven werktuigen is de Kuhn EL162 Biomulch het meest toegespitst op het verkleinen van de groenbemester. De frees werkt 2 tot 3 centimeter diep en heeft een meer haakse vorm van het mes met een andere ophanging dan de standaard Kuhn-frees.

'Hij werkt heel ondiep. We scalperen de toplaag, zodat het gewas net onder de groeipunten wordt afgesneden en het gewas zo stopt met groeien. De wortelmassa wordt vervolgens afgebroken door het bodemleven', legt Christiaan Borkus van Kuhn-importeur Reesink uit.

Meer capaciteit

Een van de verschillen met een standaard frees is dat het toerental van de rotor hoger is en de rijsnelheid is op te voeren naar 4 tot 6 kilometer per uur. Zo is er meer capaciteit. En doordat de kappen achterop verder openstaan, worden de grond en vermalen groenbemester naar achteren geworpen en veel luchtiger weggelegd. Daardoor is de grond minder gevoelig voor slemp tot de volgende bewerking.

Handig detail is dat de machine in de MIA/Vamil-belastingregeling valt, door de naamgeving en werking in de toplaag om glyfosaat overbodig te maken. Het voordeel van ondiep en aangedreven werken is dat de stoppels met wortels niet te veel bovenkomen en dus niet los op het land blijven liggen.