'Robotisering is kwestie van lange adem'

'De techniek ontwikkelt zich snel. Tien jaar geleden waren er nog veel minder mogelijkheden dan nu', blikt Henk-Jan van Ooijen terug. Hij is manager R&D bij Iso Horti Innovators en sprak onlangs op de jaarbijeenkomst van Glastuinbouwpact Bommelerwaard & Tielerwaard in het Gelderse Nieuwaal. Iso is een toeleverancier van automatiseringsoplossingen in de bedekte tuinbouw.

Van Ooijen verwacht dat tuinders de komende jaren stappen gaan zetten wat betreft robotisering, maar voegt daar meteen aan toe dat het ook een kwestie van lange adem is. 'Het duurt wel even voordat een systeem foutloos en veilig kan worden ingezet. Daarnaast moeten we realistisch blijven over de mogelijkheden. Techniek kent ook grenzen', benadrukt hij.

Arbeidskosten besparen

Volgens de manager R&D is arbeidskosten besparen veruit de belangrijkste reden van tuinders om robots in te zetten. 'Zeker voor glastuinders is arbeid een van grootste kostenposten. Ook zijn er steeds minder mensen beschikbaar en staat de inzet van arbeidsmigranten steeds meer onder druk.' Voor toeleveranciers van robots zoals Iso Horti Innovators is juist steeds meer belangstelling.

'Het lukt ons goed om aan personeel te komen. Onder meer het gebruik van AI-systemen in de tuinbouw vinden mensen interessant', zegt Van Ooijen. 'In AI-ontwikkelingen worden grote stappen gezet. Basismodellen zijn al breed inzetbaar. Het versnelt ook de introductie van automatische plukrobots.'

De manager R&D wijst erop dat de samenwerking tussen een teler en de machinebouwer cruciaal is. 'Zoek de samenwerking zo snel mogelijk op en verken samen de businesscase. Uiteindelijk moeten beide partijen er geld mee verdienen. Daarnaast kan door vroeg te sparren over de mogelijkheden de techniek beter worden afgestemd op de wensen van de tuinder.'

Betrouwbaarder en functioneler

Ook investeringsmaatschappij Invest-NL gelooft sterk in het potentieel van robotica om arbeidskrapte te verlichten, processen te optimaliseren en boeren waardevolle inzichten te bieden. Maar ook wijst de investeerder op fundamentele uitdagingen die grootschalige toepassing in de weg staan. 'Robots moeten betrouwbaarder en multifunctioneler worden', stelt Rik Plantjes van Invest-NL.

Van Ooijen sluit zich daar bij aan. 'Als een robot meer kan dan alleen plukken, heb je de investering sneller terugverdiend. Ook de betrouwbaarheid moet beter. Zo is het voor buitenteelten cruciaal dat robots robuuster worden en beter tegen extreem weer kunnen', zegt de manager R&D.