Theo van Gendt (ZLTO): eigen bezit soms onterecht hoog gewaardeerd

Wat zijn welkome tips voor een boer of tuinder op dit vlak?

'Als je het over verkoopbaarheid hebt, dan heb je het over waardering. De basis van hoeveel iets waard is, is 'waar kan het voor dienen?'. Als het een bedrijf blijft, tenminste. Ga je er alleen (laten) wonen, dan is de stek zelf weer heel bepalend.

Zo'n verkooptraject is intensief en wil je met elkaar goed afronden

Theo van Gendt, adviseur Vastgoed bij ZLTO

'Dus wat voor type bedrijf heb je, welke sector is het? Hoe ziet het bedrijf eruit? En belangrijk: wat is het voor locatie? Dat klinkt als een dooddoener, maar zeker in de veehouderij geldt: zit ik op een duurzame plek?

'Als ik ga stoppen en ik heb een goede duurzame locatie met wat verouderde stallen, is dat interessanter voor de markt dan een nagelnieuwe stal op een verkeerde plek. Dat lijkt een open deur, maar niet iedereen ziet dat scherp, omdat het eigen bezit mensen veel waard is. Soms ten onrechte.'

Wat is algemeen gesproken de beste generieke tip om de waarde goed te bepalen?

'Op tijd beginnen. En dan bedoel ik écht op tijd. Zodat je je huiswerk goed kunt maken op het gebied van fiscaliteiten. Wij streven ernaar om altijd goed samen te werken met de fiscalist, specialist ruimtelijke ordening, vastgoedspecialist en de boekhouder. Zo'n verkooptraject is intensief, het moet klikken en je wilt dit met elkaar goed afronden.

'Vragen die dan aan de orde komen zijn: hoe steekt het bedrijf in elkaar, wat is het privé- en bedrijfsvermogen, wat moet er nog afgerekend worden? Hoe kunnen we daar goed op voorsorteren? Dat is punt één.

'En dan komt de zoektocht. Hoe gaan we dit bedrijf in de markt zetten, waar ligt de hoogste waarde? Moeten we het aanbieden zoals het er nu bij staat, komt daar nog een agrarische ondernemer op?'

Stoppers hebben nogal eens verouderde gebouwen. Is dat een groot beletsel?

'Als het zeer verouderde gebouwen zijn, maar wel op een heel mooie locatie, dan is belangrijk: hoe krijg ik deze bestemming veranderd? Kan ik deze bestemming überhaupt wel veranderd krijgen?

'De desbetreffende boer denkt bij een mooi pensioen dan meestal gelijk aan wonen, want daar zit waarschijnlijk de hoogste waarde. Maar soms kan dit helemaal niet, omdat het uitgesloten is. Heb je wel de optie dit te doen, dan kun je er in de regel ook niets bedrijfsmatigs meer mee doen. Dat is een forse consequentie, bedenk dat goed.

'Heb je nog een agrarische bestemming, dan kun je richting zorgboerderij, natuureducatie, statische opslag, of andere bedrijfsbestemmingen denken en heb je nog wisselgeld op zak.'

Hebben stoppers een realistisch beeld van wat hun bedrijf waard is?

'In zijn algemeenheid zie je dat de verwachtingen qua waarde van de bedrijfsgebouwen soms flink bijgesteld moeten worden. In het verleden zag je nog wel dat boeren investeerden als vermogensbeheerder. Zo van 'ik heb hier mijn pensioen en alles wat ik erin stop, krijg ik er ooit uit'.

'Nou dat is écht niet het geval. Als je investeert moet je puur op rendement gaan investeren en die locatie is meer een middel dan vermogensbeheer. Soms komen boeren hierdoor behoorlijk bedrogen uit, helaas.'