Politiek overwegend positief over advies commissie-Remkes

Het CDA ziet een aantal 'goede bouwstenen' in het advies van de commissie-Remkes inzake de stikstofdiscussie. Het rapport laat duidelijk zien hoe we als klein land met veel economische activiteiten aanlopen tegen grenzen van de natuur en de leefbaarheid.

Om de problemen aan te pakken pleit het CDA met de commissie Remkes voor regionaal maatwerk en een bijdrage van alle relevante economische sectoren. Generieke maatregelen, zowel in de landbouw als voor de snelheid op snelwegen, zijn geen oplossing voor het probleem.

Maatregelen

CDA-woordvoerder Jaco Geurts wil dat de minister voortvarend met het rapport aan de slag gaat. 'Met een pakket aan verstandige en slimme maatregelen kunnen we ervoor zorgen dat Nederland niet op slot gaat. Dat is de opdracht aan het kabinet'. Hij sluit noodwetgeving niet uit: 'We moeten alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten kunnen worden hervat en boeren en hun gezinnen duidelijkheid en perspectief krijgen voor de toekomst van hun bedrijf'.

'Een kraakhelder rapport', vindt D66-Kamerlid Rob Jetten. 'Remkes is duidelijk: we kunnen geen dag langer wachten. D66 wil de natuur beschermen én huizen bouwen. Maar dan is het nu tijd voor scherpe keuzes. De politiek is aan zet.' De VVD sluit geen enkele optie uit, al heeft fractievoorzitter Klaas Dijkhoff al laten doorschemeren weinig te voelen voor een verlaging van de maximum snelheid.

Achterstallig onderhoud

CU-Kamerlid Carla Dik-Faber vindt het rapport van de commissie-Remkes 'duidelijk, goed onderbouwd en wat mij betreft richtinggevend'. 'Het spoort ons aan om duidelijke keuzes te maken als we onze natuur willen behouden – en dat willen we. Daarbij is er veel achterstallig onderhoud: we moeten werken aan herstel van beschadigde natuur en rond onze natuurgebieden zoeken naar een nieuwe balans.'

De partij ziet in het rapport veel eigen standpunten terug, constateert Dik-Faber. 'In ons verkiezingsprogramma stond een verlaging van de maximumsnelheid, we zijn pleitbezorger van stevige investeringen in kringlooplandbouw en we willen overlast voor mens en milieu van vliegverkeer verminderen. Maar de stikstofproblemen waar we nu mee te maken hebben, vraagt om meer dan het eigen gelijk.'

Dorre planten

Thierry Baudet van FvD is van alle politici nog het meest kritisch. Hij stelt dat er helemaal geen ‘stikstofcrisis’ is. 'Er is een door onze eigen overheid gecreëerd probleem dat voortkomt uit verkeerde regelgeving. Stikstof is in het algemeen goed voor de groei van planten, maar bepaalde soorten - vooral dorre - planten gedijen minder goed bij hogere concentraties.'

Volgens Baudet is de stikstofdiscussie vooral een Europese regelkwestie. 'Volgens deze EU-regels mag stikstof geen 'betekenisvolle' invloed op flora en fauna hebben. Nederland vertaalt dat, nu het PAS door de Raad van State is verworpen, naar een maximum van 0,00 mol stikstof per hectare - geheel onnodig, want bijvoorbeeld in Duitsland ligt de grens op 7 mol.'

Volgens de FvD-voorman doen de gevestigde partijen niets om de gemaakte fouten te herstellen. 'Integendeel: ze grijpen deze gefabriceerde crisis aan om hun radicale klimaatplannen door te duwen. De commissie-Remkes gaat erin mee. Hij houdt het absurde maximum van 0,00 mol per hectare in stand en verlengt de impasse.'

Vliegbelasting

SGP-Kamerlid Roelof Bisschop vindt het storend dat boeren worden neergezet als grote boosdoeners in dit dossier. 'Ik kan me levendig voorstellen dat onze boeren het spuugzat zijn. Natuurlijk moet ook de landbouw haar steentje bijdragen aan een schonere lucht, maar als bijvoorbeeld het vliegverkeer helemaal buiten schot blijft, is dat oneerlijk en onrechtvaardig.’

Bisschop vindt het positief dat de maximumsnelheid zal worden verlaagd bij natuurgebieden. Maar, zoals gevreesd, worden veel maatregelen om de uitstoot van stikstof terug te dringen op het bordje van de landbouw gelegd. De SGP vindt dat de overheid veel meer ondersteuning moet bieden.

‘Ik ben bang dat de inzet van Remkes leidt tot meer dichte melkveestallen met luchtwassers, terwijl nu al regelmatig explosies van mestgassen plaatsvinden. Ik wil geen Brabantse toestanden. Investeer in innovatieve methoden die ammoniakvorming bij de bron aanpakken. Zet koeien vaker in de wei, en verhoog de vliegbelasting om dit financieel mogelijk te maken’, aldus Bisschop.

Snelheid

Laura Bromet van GroenLinks kan zich vinden in het advies. ‘Een warme sanering van de veehouderij en het verlagen van de snelheid is wat GroenLinks ook al wilde.’ Of die sanering ook gedwongen kan plaatsvinden, laat Bromet in het midden. ‘En ja, als je het niet eens wordt over de prijs, dan wordt het ook geen warme sanering. Maar ik wil daar niet op vooruitlopen. Ik zou beginnen met de boeren die toch al willen stoppen.’

Frank Futselaar (SP) noemt het advies 'stevig, maar terecht'. 'Het is eigenlijk kritiek op twintig jaar stikstofbeleid.’ Hij is blij dat er geen generieke krimp van de veehouderij komt. Toch is sanering nodig, vindt hij, al laat hij in het midden of de overheid dat moet afdwingen.

'Zo’n sanering moet wel op een nette manier', zegt Futselaar. 'We moeten niet vergeten dat er veehouders zijn die al jaren in een Natura2000-gebied zitten omdat we ooit die mogelijkheid hebben geboden.’ De SP-politicus erkent dat een warme sanering kostbaar kan worden. ‘Ik denk dat het goed is dat er een begrotingsoverschot is’, voegt hij met een knipoog toe.

Halfslachtig

Esther Ouwehand (PvdD) vindt de maatregelen met betrekking tot de veehouderij ‘halfslachtig’. ‘Sanering is een goed idee, maar er wordt meteen gesproken over subsidie technische maatregelen zoals potdichte stallen met luchtwassers.'

'Daarmee houd je boeren voor de gek', vindt de politica 'Het kabinet weet heel goed wat er op de lange termijn nodig is voor een duurzame landbouw. Dat betekent dat er in de toekomst meer maatregelen nodig zijn. Dan komen ze weer terug bij de veehouders. Geef boeren daarom nu direct duidelijkheid over hun perspectief.'

Schoenlepel

PvdA'er William Moorlag hoopt dat het kabinet het advies van de commissie gebruikt om de stikstofimpasse vlot te trekken. 'Pijnloze maatregelen zijn niet mogelijk', zegt hij in Het Parool. 'We moeten ophouden de agrarische sector met een schoenlepel in de natuurruimte te persen. Het is nu aan minister Schouten van Landbouw om te laten zien dat ze een daadkrachtig minister wordt.