Schouten wil geen boete voor weidegang

Een boete voor weiden en bemesten had het gevolg kunnen zijn van het afschieten van Programma Aanpak Stikstof (PAS) door de Raad van State. Schouten gaat er bij provincies en gemeenten vrijdag op aandringen om in die gevallen niet te handhaven op de vergunningsplicht die daarvoor wettelijk noodzakelijk is nu de PAS niet langer geldt.

Donderdagavond debatteerde de Tweede Kamer met Schouten en haar collega's Cora van Nieuwenhuizen (I&W) en Kajsa Ollongren (BiZa) over de gevolgen van de RvS-uitspraak. Kamerleden maanden de bewindsvrouwen tot urgentie bij de onzekerheid die is ontstaan.

Nu de PAS niet langer geldt, kunnen er geen vergunningen worden afgegeven voor nieuwe stallen, woningbouw, dijkverzwaringen, de opening van vliegveld Lelystad en andere grote infrastructurele projecten. In de land- en tuinbouw zijn hierdoor tien tot twintig projecten in de knel gekomen, meldt Schouten. In de industrie gaat het om een kleine honderd activiteiten. Volgens de VVD is door het wegvallen van de PAS de Nederlandse economie tot stilstand gekomen.

Vrijstelling weg

Onder het oude PAS-regime kregen activiteiten met een minimale stikstofuitstoot vrijstelling van de vergunningsplicht. Voor de landbouw gaat het hier om 3.300 gevallen, waaronder dus voor melkveehouders die hun koeien weiden in de buurt van Natura 2000-gebieden. Door de uitspraak van de RvS zijn deze bedrijven in een klap vergunningplichtig geworden. Schouten heeft zich als doel gesteld deze activiteiten op korte termijn te legaliseren.

• Lees ook: Raad van State schiet PAS af

De landbouw is goed voor 45 procent van de stikstofuitstoot in Nederland. Oppositiepartijen GL, PvdA, SP en PvdD riepen Schouten op om de in het regeerakkoord aangekondigde warme sanering van de varkenshouderij uit te breiden. Schouten ging hier niet op in.

Groei in de nabijheid van Natura 2000-gebieden moet mogelijk blijven, mits de toename van de uitstoot elders in datzelfde gebied wordt gecompenseerd. De minister erkende wel dat het zeer moeilijk zal zijn om die compensatieruimte daadwerkelijk te vinden.

Overigens kunnen activiteiten in de nabijheid van Natura 2000-gebieden ook via een ADC-toets een vergunning bemachtigen. Dan moet worden aangetoond dat voor die locatie alternatieven ontbreken, er dwingende redenen zijn van groot openbaar belang en dat er compenserende maatregelen worden getroffen.

Prioriteit

De ministers erkennen dat het geen eenvoudige opgave is om voor de langere termijn een nieuw stikstofregime op te zetten. Om prioriteit te geven aan het vinden van oplossingen is onder leiding van het ministerie van LNV een commissie bestaande uit de drie ministeries, provincies, gemeenten en waterschappen opgericht die de voortgang moet bewaken en coördineren.

Nog voor het zomerreces, dat over twee weken begint, komt Schouten met aanvullende maatregelen die de gevolgen van de RvS-uitspraak op korte termijn kunnen repareren. Voor de middellange termijn moet Schouten een afweging maken tussen de verschillende activiteiten die stil zijn komen te liggen. Ze erkende dat projecten, die te maken hebben met de fysieke veiligheid van Nederland, prioriteit zullen krijgen.

In de zomer zal er een snelle scan worden gemaakt van de stikstofwinst die de maatregelen uit het klimaatakkoord gaan opleveren, zegt Schouten. Als dit voor de Natura 2000-gebieden positief uitpakt, ontstaat er wellicht wat lucht voor het toekomstige stikstofbeleid.