Schouten verhoogt afroming fosfaatrechten

Dat voornemen staat in een Kamerbrief die Schouten vrijdag naar de Tweede Kamer stuurde. Volgens de landbouwminister is verhoging van het afromingspercentage noodzakelijk om de melkveehouderij onder het sectorale fosfaatplafond van 84,9 miljoen kilo fosfaat te krijgen.

Tot op heden is er voor 85,3 miljoen kilo fosfaat aan rechten uitgegeven. Deze overschrijding is veroorzaakt door het toekennen van extra fosfaatrechten aan bedrijven die met succes een bezwaar- en beroepsprocedure voerden, schrijft Schouten. Door nog lopende zaken kan het totaal aan uitgegeven rechten nog verder oplopen.

Schrappen

De bewindsvrouw gaat de afgeroomde rechten in 2018 schrappen. Het gaat dan in totaal voor 420.000 kilo fosfaat. Ook de rechten die dit jaar worden afgeroomd komen niet terug op de markt. Hoe groot dat aantal zal zijn, is onzeker.

Schouten kan dus ook niet voorspellen of dat voldoende zal zijn om onder het fosfaatplafond te komen. Om die reden acht zij het noodzakelijk om tijdelijk het afromingspercentage bij verhuur en verkoop van fosfaatrechten te verhogen naar 20 procent.

Ingrijpend

'Ik realiseer mij dat dit een ingrijpende maatregel is, maar het betreft een noodzakelijke maatregel om een generieke korting te voorkomen. Dat is van groot belang voor de sector', schrijft Schouten in de Kamerbrief.

De minister sluit een nog verdere verhoging van het afromingspercentage later dit jaar niet uit. Dat kan als blijkt dat 20 procent onvoldoende is om onder het fosfaatplafond te komen. Pas als dat het geval is, wordt de fosfaatbank weer gevuld met afgeroomde rechten die opnieuw kunnen worden uitgegeven.

Ingrijpend en onverwacht

Voorzitter Wil Meulenbroeks van LTO Nederland-vakgroep Melkveehouderij noemt de verdubbeling van het afromingspercentage ingrijpend en onverwacht. 'Tegelijkertijd is een generieke korting onacceptabel. Dat wordt hiermee voorkomen. We realiseren ons dat het instrumentarium dat de minister tot haar beschikking heeft, beperkt is.'

In de Kamerbrief benadrukt Schouten dat de overschrijding van het fosfaatplafond niet wordt veroorzaakt door het uitgeven van fosfaatrechten voor jongvee in de vleesveehouderij.

Sectorplafond

Deze rechten worden met instemming van de Europese Commissie buiten beschouwing gelaten bij de het sectorplafond voor de melkveehouderij. Tot nu is er voor 460.000 kilo fosfaat aan rechten uitgegeven aan de vleesveehouderij. Dit zal nog verder oplopen naar 760.000 kilo.

LTO Nederland onderschrijft het standpunt van de minister dat onderscheid moet worden gemaakt tussen de rechten die zijn uitgegeven aan de melkveehouderij en de rechten voor jongvee in de vleesveehouderij dat onder het fosfaatrechtenstelsel valt.

Wetswijziging

De verhoging van het afromingspercentage vergt een wetswijziging. De Tweede Kamer heeft deze vrijdag ontvangen. De minister verzoek de Kamer deze zo spoedig mogelijk in behandeling te nemen, zodat de aanpassing zo snel mogelijk in werking kan treden.

Schouten heeft ook beleidsaanpassingen in voorbereiding voor het moment dat de melkveehouderij weer onder het fosfaatplafond zit. Zij wil dan onder meer de excretieforfaits actualiseren. Indien mogelijk al per 1 januari 2020.

Aanpassingen

Verder onderzoekt de minister of ze een aantal aanpassingen kan doorvoeren ten aanzien van het leasen van fosfaat- en dierrechten. Ze overweegt de mogelijkheid om bij een beperkt deel van de rechten die een veehouder bezit, verleasen zonder afroming mogelijk te maken. VVD en CDA dienden eerder al een motie in voor een soortgelijke aanpassing van de regelgeving omtrent fosfaatrechten.

In de Kamerbrief maakt Schouten ook melding van een advies van Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) over kringloopefficiëntie op bedrijfsniveau. Deze stelt dat een nadere analyse nodig is, voordat een pilot met de kringloopwijzer kan starten. Er bestaan nog vraagtekens over de toepassing van een bedrijfsspecifieke verantwoording bij grondgebonden bedrijven, meldt de minister.

Waterkwaliteit

Vakgroepvoorzitter Meulenbroeks hoopt dat er snel duidelijkheid komt over de bedrijfsspecifieke verantwoording van fosfaatrechten. 'LTO Nederland pleit zelf al langere tijd voor een pilot waar ondernemers echt mee vooruit kunnen. De melkveehouderij moet daar helaas al erg lang op wachten. We zijn er altijd voorstander van om mineralenverliezen te beperken. Ook vanuit klimaat en waterkwaliteit zijn pilots met experimenteerruimte en faciliterend beleid noodzakelijk.'

Schouten maakt in de Kamerbrief ook melding van de nog te hoge stikstofexcretie in de melkveehouderij. Meulenbroeks erkent dat de sector hier nog voor een opgave staat. 'Woensdag hebben we samen met NAJK, NMV, Netwerk Grondig, Nevedi en NZO niet voor niets ons plan gepresenteerd. We zijn blij met de waardering die minister Schouten daarvoor toont.'